ATEX - raport z rynku branżowego

Branże procesowe, w szczególności chemiczna i petrochemiczna, gazownicza oraz wydobywcza, to obszary częstego występowania zagrożeń spowodowanych istnieniem atmosfery wybuchowej. Wymagane jest w nich stosowanie różnorodnych technicznych środków zabezpieczających, którymi są komponenty oraz urządzenia ATEX, a także odpowiednie tworzenie i użytkowanie systemów czy instalacji technicznych. Tematyka z tym związana jest wysoce specjalistyczna, zaś na obsługę tych rynków ukierunkowała się spora grupa firm branżowych. Przedstawiamy nową edycję raportu dotyczącego krajowych dostawców produktów oraz usługodawców działających w tytułowym obszarze.

Dyrektywy ATEX

Zanim omówimy wyniki tegorocznego badania rynku, krótkie wprowadzenie do przepisów dotyczących tematyki związanej z obszarami zagrożonymi wybuchem oraz stosowanymi zabezpieczeniami. Przez lata w krajach Unii Europejskiej kluczowe były tu dwie dyrektywy. Pierwsza, 94/9/WE (ATEX 95), zawierała wytyczne dla producentów sprzętu używanego w miejscach zagrożonych wybuchem. Szczegółowe wymagania odnajdziemy w normach zharmonizowanych z tą dyrektywą, takich jak PN- EN 60079 Atmosfery wybuchowe oraz PN-EN 13463 Urządzenia nieelektryczne w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Druga dyrektywa, 99/92/WE (ATEX 137), skupiała się na minimalnych wymaganiach w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników w miejscach, gdzie istnieje ryzyko atmosfery wybuchowej. Ustalono w niej również procedury oceny ryzyka wybuchu oraz klasyfikację miejsc pracy pod kątem ryzyka eksplozji.

W 2016 roku dyrektywa 94/9/WE została zastąpiona przez 2014/34/UE (ATEX 114), która dotyczy urządzeń i systemów ochronnych używanych w miejscach o potencjalnym ryzyku wybuchu. Nakłada ona wymagania na producentów urządzeń, zaś polskie prawo dostosowano do tych nowych wytycznych poprzez Rozporządzenie Ministra Rozwoju. Warto podkreślić, że choć ATEX 114 zastąpił wcześniejszą dyrektywę, nie wprowadził znaczących zmian w kwestii produktów, ich klasyfikacji czy procedur oceny zgodności. Zmiany dotyczyły głównie obowiązków jednostek notyfikowanych i firm wprowadzających produkty na rynek.

Z kolei dyrektywa 99/92/WE, mówiąca o warunkach pracy w miejscach o potencjalnym ryzyku wybuchu, znana od 1999 roku jako ATEX 137, została zaktualizowana i funkcjonuje obecnie jako ATEX 153. Oznacza to, że w ciągu lat przepisy dotyczące bezpieczeństwa w miejscach zagrożonych wybuchem były sukcesywnie dostosowywane do nowych wymagań i technologii, dbając o optymalne zabezpieczenie osób oraz urządzeń. Dyrektywa ta, podobnie jak ATEX 137, nakłada wymania na użytkowników urządzeń oraz pracodawców.