Przemysłowe pomiary lepkości

Rozważając wysoki przepływ produktów w procesach przemysłowych zwykle stosowane podejście laboratoryjnie nie jest najlepszym rozwiązaniem z powodu długiego czasu upływającego pomiędzy pobraniem próbki do pomiaru a uzyskaniem wyniku. Korzystnym rozwiązaniem jest pomiar ciągły dostarczający informacji, które mogą być zastosowane do natychmiastowej kontroli jakości i wykorzystane w układach regulacji ze sprzężeniem zwrotnym.

Istniejące obecnie urządzenia do ciągłego pomiaru lepkości są wciąż obarczone wysokimi kosztami zakupu, montażu i użytkowania. Ponadto ich dokładność jest silnie uzależniona od parametrów procesu, takich jak przepływ, temperatura i ciśnienie.

W artykule zostaną omówione podstawowe metody stosowane obecnie w przemyśle do ciągłego pomiaru lepkości. Oprócz metod tradycyjnych zostaną także przedstawione współcześnie rozwijane nowe technologie, które maja dużą szansę na coraz szersze zastosowanie we współczesnych instalacjach, co wynika z możliwości znacznej redukcji kosztów implementacji i użytkowania przy zachowaniu wysokiej dokładności wskazań.

Wiskozymetria w przemyśle

Rys. 1. Budowa lepkościomierza kapilarnego: a) klasyczna, b) automatyczna

Wiskozymetria, czyli inaczej pomiary lepkości, to dział reologii – nauki dotyczącej badania zjawisk lepkości. Przyrządy do pomiaru lepkości nazywane są wiskozymetrami lub lepkościomierzami. W przemyśle lepkościomierze znajdują zastosowanie m.in. w sterowaniu jakością w procesie rafinacji, w regulowaniu lepkości oleju opałowego w elektrociepłowniach, w systemach zapewniania jakości półproduktów i wyrobów finalnych w przemyśle petrochemicznym, jak też w sterowaniu procesami drukowania poprzez określanie lepkości tuszu oraz w przemyśle papierniczym przy przetwórstwie celulozy. Stosowane są one także przy regulowaniu przygotowania produktów i kontroli jakości w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym oraz podczas przygotowania produktów i kontroli jakości w przemyśle spożywczym.