Ekrany stosowane w kluczowych punktach infrastruktury transportowej pełnią specyficzną funkcję. Są szarą eminencją w przestrzeni miejskiej – mają istotny wpływ na codzienne decyzje pasażerów, a jednocześnie są tak mocno zakorzenione w ich świadomości, że stały się niemal niezauważalne. Pod warunkiem że działają prawidłowo i zostały odpowiednio dobrane do miejsca ich instalacji.
Normy i wymogi
Wymagania stawiane wyświetlaczom wykorzystywanym w branży transportowej różnią się od tych do innych aplikacji. W zależności od finalnego umiejscowienia danego modułu LCD – wnętrza autobusu, przestrzeni przynależącej do przystanku tramwajowego czy dworca kolejowego – na pewno będzie on musiał spełniać szereg dodatkowych wymogów, zazwyczaj oficjalnie zdefiniowanych. W przypadku wyświetlaczy instalowanych np. w pociągach, norma PN- EN 50155:2018- 01 określa zakres temperatur pracy urządzeń, a także ich odporność na wibracje oraz dopuszczalną intensywność emitowanych zakłóceń elektromagnetycznych, mogących wpływać na działanie reszty aparatury w pojeździe.
Dowolność kształtów
Czytelność informacji jest kluczowa dla osób korzystających z transportu publicznego. Przestrzeń montażowa, w której znajdują się moduły LCD, często nie tylko jest ograniczona rozmiarowo, ale także nie odpowiada standardowym proporcjom i wymiarom wyświetlaczy – nie ma gwarancji, że typowe rozwiązania będą optymalnym rozwiązaniem w takich aplikacjach. Dzięki rozwojowi technologii cięcia szkła TFT producenci mogą obecnie uzyskać wyświetlacze w kształcie koła, kwadratu czy skrajnie rozciągniętego prostokąta o nietypowych wymiarach. Takie moduły LCD są rzadko używane do wyświetlania wyłącznie treści reklamowych, ale idealnie nadają się do pokazywania np. przebiegu trasy metra, pociągów lub autobusów.
Kluczowe parametry
Wyświetlacze wybierane do projektów aplikacji transportowych nie mogą ograniczać pasażerom dostępu do informacji – dlatego warto zwrócić uwagę na pełne kąty obserwacji (89°/89°/89°/89°), odpowiednią jasność ekranu (przynajmniej 700 cd/m², a optymalnie w zakresie 1000‒2500 cd/m²), równomierność podświetlenia oraz wysoki kontrast. Wszystkie te czynniki gwarantują dobrą czytelność prezentowanych treści nawet w pełnym słońcu.
Parametry odpowiedzialne za czytelność nie zdadzą się jednak na nic, gdy moduł LCD… Nie będzie działał prawidłowo. Trudno byłoby wyobrazić sobie dworzec kolejowy, na którym ekrany z dokładnymi godzinami odjazdów, przyjazdów i ewentualnych opóźnień poszczególnych pociągów byłyby wyłączane na godzinę lub dwie w ciągu dnia. Konieczność funkcjonowania przez 24 godziny na dobę i siedem dni w tygodniu sprawia, że wyświetlacze stosowane w transporcie cechują się średnim czasem pomiędzy awariami (MTBF) oszacowanym na przynajmniej 70 tys. godzin pracy. W efekcie świetnie sprawdzają się w aplikacjach wymagających całodziennej operacji, a dzięki zoptymalizowanemu układowi podświetlenia charakteryzują się niższym poziomem zaburzeń elektromagnetycznych i mniejszym zużyciem energii. W ofercie firmy Unisystem znajdują się modele zdolne działać bezawaryjnie nawet 100 tys. godzin, co w praktyce oznacza pracę urządzenia przez ponad dziesięć lat przy pełnej wydajności LED bez przerwy.
Popularnym wyświetlaczem w tego typu aplikacjach jest np. 46-calowy P460HVN05.0 od AUO. To standardowy rozmiar wykorzystywany w kioskach informacyjnych czy punktach obsługi podróżnych lub pasażerów. Kilka rozwiązań od firmy Litemax – np. SSF3700-Y o jasności 2500 cd/m² lub SSH3805-I o podwyższonej żywotności LED – również sprawdzi się w transporcie publicznym. Wszystkie dostępne są w ofercie Unisystemu.
E-papier – inne rozwiązanie
Alternatywą dla modułów LCD używanych jako rozkłady jazdy lub tablice informacyjne może być zastosowanie wyświetlaczy e-papierowych, które dzięki swoim właściwościom – znakomitej czytelności w pełnym słońcu, pełnym kątom obserwacji oraz energooszczędności (przy niewielkim poborze prądu następującym jedynie przy zmianie eksponowanych informacji) – zapewniają doskonałą czytelność prezentowanych na nich treści. Jedynym warunkiem poprawnego funkcjonowania tego rodzaju rozwiązania przez całą dobę jest zapewnienie mu w nocy dodatkowego doświetlenia.
Ekrany w kasownikach
Inną grupa urządzeń ściśle powiązaną z transportem i aktywnie korzystającą z wyświetlaczy LCD są kasowniki. W tego typu aplikacjach stosuje się różne technologie ekspozycji informacji, a na ich wybór kluczowy wpływ mają zwykle rozmiary samego ekranu. W przypadku urządzeń wymagających kilkucalowych rozwiązań godnymi polecenia są ekonomiczne 7-calowe wyświetlacze od firmy Winstar. Dla niewielkich, bardziej klasycznych formatów kasowników, jakie np. często widuje się wewnątrz pojazdów, można zastosować 16- lub 20-znakowe i 2- lub 4-wersowe wyświetlacze LCM z kierunkiem obserwacji na godzinę 12:00, również wyprodukowane przez Winstara.
Efektywna komunikacja
O ile wizja świata bez wszechobecnych wyświetlaczy może zdawać się być kojącą i w zgodzie z naturą, o tyle warto spojrzeć na otaczającą nas rzeczywistość trzeźwym okiem. Bez umiejętnie wdrożonych ekranów w kluczowych punktach infrastruktury transportowej – i tym samym bez odpowiednich mediów służących przekazywaniu ważnych informacji – życie pasażerów stałoby się trudniejsze. Najmniejsza nawet zmiana w rozkładach jazdy pociągów i autobusów nie byłaby efektywnie komunikowana bez rozwiązań, jakie w kluczowych punktach systemów komunikacji miejskiej widać dzisiaj.
Radosław Pyter
Key Account Manager
Unisystem
www.unisystem.pl
