Prefabrykacja rozdzielnic elektrycznych

Automatycy, elektrycy i elektroinstalatorzy regularnie spotykają się w swojej codziennej pracy z zagadnieniami dotyczącymi przesyłania i rozdziału energii elektrycznej, zapewniania odpowiedniej ochrony systemów montowanych w szafach i obudowach oraz generalnie zasilania. Tematyka ta stanowi zarówno dla przemysłu, jak też branży infrastrukturalnej czy teleinformatycznej jedno z kluczowych zagadnień – szczególnie w kontekście wzrostu liczby stosowanych urządzeń elektronicznych. Przedstawiamy analizę poświęconą omawianym zagadnieniom.

Prefabrykacja rozdzielnic elektrycznych

Obudowy i szafy przemysłowe

Użycie właściwej obudowy lub szafy warunkuje długoterminową niezawodność urządzenia, zainstalowanego systemu rozdziału energii czy układu sterowania. W przypadku zastosowań profesjonalnych, a takie dotyczą przemysłu, energetyki czy też aplikacji infrastrukturalnych, mamy do czynienia z dużą liczbą zagadnień technicznych oraz wymogów klientów względem obudów i ich dostawców – np. w zakresie kompleksowości oferty czy usług personalizacji produktów. W pierwszej analizie drugiego rozdziału całościowo omawiamy branżę produkcji i dystrybucji tytułowych wyrobów, przyglądając się też zmianom w potrzebach klientów oraz trendach związanych z nowoczesnymi obudowami i szafami.

Ostatnie lata na rynku

Analizę rozpoczynamy od całościowego spojrzenia na rynek i zidentyfikowania kształtujących go trendów. O te ostanie, a dokładniej o czynniki sprzyjające rozwojowi krajowej branży szaf i obudów, zapytaliśmy przedstawicieli firm produkujących oraz dystrybuujących tytułowe produkty. Wskazywali oni przede wszystkim na dobrą koniunkturę, która jest pochodną inwestycji w sektorze produkcyjnym, energetyce, kolejnictwie oraz sektorach budowy maszyn i infrastrukturalnych. Każda z tych branż została wymieniona przynajmniej przez kilku respondentów. Dodatkowe wskazania dotyczyły inwestycji na potrzeby modernizacji, powstawanie nowych urządzeń, wchodzenia klientów (odbiorców obudów) na nowe rynki, a także ogólnego rozwoju przemysłu w kraju.

 
Najpopularniejsze rodzaje obudów sprzedawanych przez dostawców branżowych

Dostawcom stawiającym na jakość i innowacyjność sprzyjają również ewoluujące wymogi klientów. W tym zakresie wymieniana była przede wszystkim indywidualizacja produktów oraz stosowanie innowacyjnej stylistyki (szczególnie w przypadku obudów z tworzyw sztucznych). Zdaniem respondentów odbiorcy szukają trwałych konstrukcji i mają rosnące wymogi dotyczące zabezpieczenia ich urządzeń. Klienci wchodzą też na nowe rynki, zaś ekspansja biznesu w naturalny sposób skutkuje zapotrzebowaniem na wysokiej jakości wyroby.

Na rynku zachodzą również zjawiska negatywne, które psują biznes w omawianym obszarze. Cały czas, szczególnie w zakresie obudów z tworzyw sztucznych, rodzimi producenci i dostawcy narzekają na podaż tanich, niskiej jakości produktów (często dalekowschodnich), a także pojawiające się podróbki wyrobów markowych. Respondenci, zapytani o czynniki regresywne, zwracali również uwagę na dużą konkurencję na rynku, a wraz z tym występującą presję cenową i zaniżanie rekomendowanych cen. Niestety niska cena prowadzi w przypadku obudów często do słabej jakości, która ujawnia się dopiero po pewnym czasie użytkowania – np. pod wpływem warunków atmosferycznych. Respondenci wskazywali ponadto na zagadnienia takie jak: źle tworzone przez klientów finalnych specyfikacje oraz "rozwarstwienie" rynku dystrybucyjnego.

Skąd obudowy?

 
Kluczowe dla krajowych odbiorców cechy szaf i obudów

W branżach związanych z produkcją i dystrybucją szaf oraz obudów aktywnych jest wiele podmiotów o różnym profilu działalności rynkowej. Ich typowy podział przebiega wzdłuż specjalizacji w wytwarzaniu i dystrybucji obudów metalowych oraz wyrobów z tworzyw sztucznych. Drugim ze sposobów kategoryzacji jest wydzielenie firm produkujących obudowy (są nimi wytwórcy lokalni i przedstawicielstwa firm zagranicznych, którzy często oferują też produkcję obudów na zlecenie i modyfikacje wersji standardowych) oraz dystrybutorów o szerokim asortymencie produktów – mających w sprzedaży popularne wersje obudów z każdej z grup materiałowych.

W przypadku obudów metalowych liderem pod względem popularności jest już od lat niemiecki koncern Rittal – dostawca szerokiej gamy szaf, obudów oraz rozwiązań z obszaru rozdziału energii i innych do zastosowań w szafach elektrycznych. Firma działa na rynku przemysłowym, w branży IT/telekomunikacyjnej oraz w sektorze energetycznym i infrastrukturalnym. Drugie miejsce zajął w zestawieniu rodzimy producent ZPAS (odnotował on wzrost rozpoznawalności w stosunku do lat ubiegłych), na kolejnych pozycjach sklasyfikowane zostały m.in. Hammond (również wzrost) oraz Schneider Electric. Rozpatrując zmiany regresywne, można zauważyć, że mniej wskazań niż w latach ubiegłych uzyskał Pentair/Schroff. Warto tu przypomnieć, że firma Pentair dokonała zmian struktury, wydzielając biznes związany z szafami i obudowami do nVent Electric.

 
Najpopularniejsze w kraju marki obudów i szaf metalowych – zestawienie nie odzwierciedla udziałów wymienionych firm w rynku

Jeżeli chodzi o rynek obudów z tworzyw sztucznych, to tutaj również działa grupa producentów krajowych, przy czym zdecydowanie najpopularniejszym w statystykach publikowanych w APA i IRA jest Kradex. Firma znajduje się w Warszawie i działa na rynku od ponad 30 lat, projektując i wytwarzając szeroki asortyment wyrobów, głównie niewielkich gabarytowo. Drugi w bieżącym zestawieniu jest fiński producent Fibox – przedsiębiorstwo działające globalnie, które ma w portfolio około 500 różnych typów obudów.

Liczba dostawców wyrobów z tworzyw sztucznych jest duża i obejmuje szereg innych, popularnych marek – m.in.: Maszczyk (drugi z większych polskich producentów), Bopla, Ensto, Gainta, Spelsberg, Rittal, Schneider Electric, Italtronic, OKW, Hoffman oraz Hammond Electronics. W większości są to przedsiębiorstwa specjalizujące się w obudowach i oferujące ich dużą gamę. Jeżeli zaś chodzi o zmiany w stosunku do poprzednich lat, to widać ciągły wzrost rozpoznawalności firmy Kradex oraz mniejszą popularność marek Bopla i Elektro-Plast.

 
Najpopularniejsze w kraju marki obudów z tworzyw sztucznych – zestawienie nie odzwierciedla udziałów wymienionych firm w rynku
 
Konkurencja w branży produkcji i dystrybucji szaf oraz obudów

W publikowanych tabelach znalazła się również spora grupa dystrybutorów. Są to zarówno firmy specjalistyczne (np. Astat, Eltron, OEM Automatic), jak też dystrybutorzy katalogowi (Conrad Electronic, Farnell, TME). Obudowy dostępne są również u dostawców systemów komputerowych i mechaniki 19’’ (np. w firmie CSI, która od lat prowadzi dystrybucję produktów Schroff, obecnie nVent). Do dostawców zaliczyć można również przedsiębiorstwa zajmujące się integracją systemów automatyki i zasilania, a także prefabrykatorów szaf przemysłowych. Do listy dochodzą jeszcze hurtownie elektrotechniczne i inni dystrybutorzy. Taka struktura rynku sprzyja dużej podaży obudów, która znajduje odzwierciedlenie w postaci popytu ze strony wielu obszarów rynku.

Cechy produktów i wymogi klientów

O ile dotychczas prezentowaliśmy informacje o rynku, działających na nim dostawcach i obsługiwanych klientach, o tyle w dalszej części spoglądamy na temat szaf i obudów przedmiotowo, omawiając typowe rodzaje produktów, ich cechy oraz zmiany technologiczne. Tytułowe wyroby różnią się zastosowaniami, budową i funkcjonalnością. Najczęstszy podział tej grupy, oprócz omawianej wcześniej kategoryzacji związanej z materiałami (stal/aluminium vs. tworzywa sztuczne), przebiega w obszarze wielkości i zastosowań. Mamy tu do czynienia z obudowami małogabarytowymi (takimi są najczęściej te z tworzyw sztucznych, które wykorzystywane są m.in. przez producentów OEM), kompaktowymi i średniej wielkości szafkami sterowniczymi/ elektrycznymi, a także dużymi, pełnogabarytowymi szafami elektrycznymi. Te ostatnie są w absolutnej większości wykonywane ze stali, zwykle w wersjach modułowych. Uzupełnieniem omawianego asortymentu są przemysłowe stanowiska pracy oraz obudowy specjalizowane.

 
Najbardziej perspektywiczne sektory rynku krajowego będące odbiorcami szaf i obudów metalowych
 
Najbardziej perspektywiczne sektory rynku krajowego będące odbiorcami obudów z tworzyw sztucznych

Powyższy podział przyjęto w redakcyjnej ankiecie, zaś porównując statystyki dotyczące najpopularniejszych na rynku rodzajów obudów z analogicznymi zestawieniami, które publikowaliśmy w poprzednich analizach, widzimy liczne podobieństwa. Różnice mają charakter kosmetyczny i dotyczą wartości procentowych – i to też w niewielkim stopniu. Reszta pozostaje bez zmian, co pozwala stwierdzić, że w omawianym zakresie mamy do czynienia z dużą stałością rynku.

Wymogi klientów względem dostawców obudów przemysłowych oraz cechy samych produktów, które rodzimi odbiorcy uznają za kluczowe, mogą być zestawione w szerokie spektrum zagadnień. Dodatkowo zależą one od zastosowań samych obudów. Przykładowo odbiorcy związani z sektorem IT poszukują zazwyczaj rozwiązań kompleksowych, obejmujących systemy wentylacji i chłodzenia oraz rozdziału energii. W przypadku branży energetyki liczą się przykładowo szafy o wysokiej odporności środowiskowej, łatwe w montażu i serwisowaniu, zaś w sektorze procesowym częstym wymogiem będą wersje specjalne do zastosowań w strefach zagrożonych wybuchem. W przypadku wielu produktów z tworzyw sztucznych istotne są z kolei m.in. jakość, design (projekt, wykończenie), a przede wszystkim atrakcyjna cena.

Warto tutaj dodać, że lista jest praktycznie od lat stała, nie licząc niewielkich zmian w wartościach procentowych słupków. Do kluczowych czynników należą: niska cena, parametry/zastosowanie obudowy, krótki termin dostawy (tym razem był on wskazywany najczęściej!) oraz kompletność oferty dostawcy. Liczy się też posiadanie przez produkty odpowiednich certyfikatów (kluczowe w takich branżach jak chemiczna, górnicza czy morska) oraz wsparcie techniczne udzielane przez dostawcę przy doborze produktów oraz w zakresie obsługi posprzedażowej.