Złącza przemysłowe

Sygnałowe, komunikacyjne oraz silnoprądowe złącza przemysłowe to nieodzowne elementy maszyn i urządzeń oraz większych systemów. Są one wykorzystywane w przemyśle maszynowym i produkcyjnym, w energetyce, zastosowaniach transportowych oraz specjalnych, a także w różnorodnych aplikacjach ICT. W efekcie tworzy to szeroki, wartościowy, ale też konkurencyjny rynek, gdzie działa grupa silnych firm branżowych – w szczególności producentów niemieckich. Analizę rozpoczynamy od omówienia sytuacji na rynku w kontekście pandemii koronawirusa i jej wpływu na działalność dostawców złączy.

Grupa złączy przemysłowych to szereg produktów, których podstawowy sposób kategoryzacji związany jest z maksymalną wartością przesyłanych prądów. Dotyczy to wydzielenia elementów sygnałowych, silnoprądowych, sygnałowych oraz służących do przesyłu danych. Takie złącza mogą występować w wersjach kabel-obudowa, kabel-kabel i kabel-płytka, do tego mogą mieć od jednego do nawet kilkudziesięciu torów. Istotną podgrupę stanowią elementy do komunikacji sieciowej, bowiem przemysł cały czas korzysta z wielu różnych standardów komunikacji fieldbus oraz Ethernetu przemysłowego. Do tego należy dodać jeszcze klasyfikację dotyczącą kształtów złączy (okrągłe, prostokątne, itd.), materiałów ich wykonania (wkładek i obudów), jak też parametrów takich jak stopień ochrony, wytrzymałość mechaniczna, odporność na warunki środowiskowe, w tym pyło- i gazoszczelności, cechy izolacji elektrycznej i inne. W efekcie tworzy się obszerna i zróżnicowana gama wyrobów.

Jakimi produktami zainteresowani są odbiorcy krajowi? Właściwie wszystkimi wymienionymi. Dostawcy złączy wskazywali tu m.in.: złącza okrągłe o różnym kodowaniu i prostokątne, jedno- oraz wielotorowe, miniaturowe, modułowe i hybrydowe, do zastosowań elektronicznych i maszynowych, odporne na wysokie temperatury, a nawet popularne terminal bloki. Ile zastosowań, tyle wymaganych typów.

Wymogi krajowych klientów

Uzupełnieniem powyższej dyskusji jest omówienie kluczowych cech złączy przemysłowych oraz innych czynników branych pod uwagę przy decyzjach zakupowych. Złącza, szczególnie silnoprądowe, pełnią w maszynach, urządzeniach i różnych systemach funkcję kluczową, jeżeli chodzi o zapewnianie zasilania i transmisję sygnałów. Stąd też cały czas na pierwszym miejscu listy wymogów jest spełnianie przez nie odpowiednich parametrów technicznych, co obejmuje cechy mechaniczne (wytrzymałość obudów, szczególność, temperatury pracy), materiałowe oraz elektryczne (prądy, rezystancje styków, maksymalne napięcia pracy, itd.). Zwykle jest to powiązane z jakością, która stanowiła trzeci najczęściej wskazywany element. Cena zakupu złączy uplasowała się pomiędzy dwoma wymienionymi i jest ona w dużym stopniu od nich zależna. Ogólnie można uznać, że im bardziej odpowiedzialne zastosowanie, w im cięższych warunkach środowiskowych złącze ma pracować oraz im więcej wymagań technicznych ma spełniać, tym koszt zakupu produktu będzie wyższy.

 

Najważniejsze dla klientów cechy złączy brane pod uwagę przy decyzjach zakupowych

Drugą grupę rzadziej wymienianych, ale też istotnych cech stanowią te, które odnieść można do producentów i dostawców złączy. Zaliczyć tu można: markę, kwestie dostępności wyrobów i szybkości ich dostarczania, a także historię współpracy z dostawcą. Duża dostępność jest kluczowa szczególnie dla odbiorców związanych z utrzymaniem ruchu oraz serwisem. Z kolei wymogi klientów OEM są przesunięte w stronę parametrów złączy, zagwarantowania odpowiednich warunków dostaw i ich terminowości, a także atrakcyjnych cen zakupu.

Na koniec jeszcze jedna statystyka. Złącza sprzedają się zarówno samodzielnie (54% odpowiedzi), jak też w systemach, kompletacjach. Takimi mogą być w szczególności wiązki kablowe oraz kable z zarobionymi złączami, ew. kable ze złączami i prowadnicami przewodów oferowane jako elementy plug & play. Dostarczanie tego typu kompletacji jest dla wielu oferentów złączy coraz częstszym obszarem działania, który pozwala na realizację usług i zwiększanie marżowości biznesu.

 

Najbardziej perspektywiczne branże będące odbiorcami złączy przemysłowych w kolejnych latach

Branża w liczbach

Pomimo że wpływ pandemii COVID-19 na rynek był umiarkowanie negatywny, można stwierdzić, że branża ma w kontekście średnioterminowym okres dobrej koniunktury za sobą. Taka dotyczyła niewątpliwie drugiej połowy zeszłej dekady, kiedy średnio co czwarty ankietowany dostawca wskazywał na bardzo dobrą sytuację na rynku. Popyt na złącza pochodził z przemysłu, sektora transportowego, energetyki i innych branż. Pandemia spowodowała jednak zmiany nastrojów, a w niektórych branżach realną wyrwę – tak było w przypadku motoryzacji i sektora lotniczego.

Gorsza atmosfera na rynku po okresie funkcjonowania w nowych, "covidowych" realiach przełożyła się na wyniki badania. Tym razem 10% respondentów oceniło sytuację jako złą, a jedynie zdaniem 3% jest ona bardzo dobra. Należy przy tym zauważyć, że cały czas gros odpowiedzi (87%) dotyczył wskazań "dobra", choć w przypadku omawianej statystyki można je traktować po prostu jako pewien poziom bazowy. Dodatkowym spostrzeżeniem jest to, że respondenci byli dosyć rozbieżni co do ocen możliwych zmian koniunktury w przyszłości. Podobna liczba osób wskazywała na poprawę, jak też pogarszanie się sytuacji w branży.

 

Opinie respondentów ankiety dotyczące sytuacji w krajowej branży dystrybucji złączy oraz trendów na rynku

Niezależnie od powyższego sektor dystrybucji złączy przemysłowych pozostaje atrakcyjnym i stosunkowo dużym pod względem rocznych obrotów rynkiem. Pytając respondentów o jego wartość, otrzymywaliśmy w poprzednich latach odpowiedzi od kilkudziesięciu, tj. 50‒60 milionów, do średnio około 120‒150 mln zł rocznie. Jednocześnie uśrednienia dla kolejnych analiz znajdowały się w przedziale około 70‒80 mln zł. W bieżącym badaniu wskazań wartości rynku było niewiele, aczkolwiek gros z nich dotyczyło kwoty 100 milionów i można ją przyjąć jako medianę szacunków wartości rynku złączy w Polscy. Warto tu dodać, że w zestawieniu pojawiły się wartości od kilkunastu do kilkuset milionów, przy czym ponownie rdzeń wskazań zawierał się w paśmie 50‒150 mln. Podsumowując – rynek zachował pod tym względem status quo.

Jeżeli chodzi o statystykę dotyczącą klientów w obrębie przemysłu, to tutaj niezmiennie kluczowymi są: odbiorcy końcowi tacy jak zakłady przemysłowe (72%), producenci maszyn / sektor OEM (58%) oraz integratorzy systemów (49%). Dane procentowe nie sumują się do 100% ze względu na możliwość wielokrotnego wyboru kategorii. Jednocześnie całość zestawienia ma charakter analogiczny w odniesieniu do publikowanych dotychczas analiz.

 

Oceny sytuacji na rynku dystrybucji złączy przemysłowych w ostatnich latach

Sytuacja po stronie podażowej

Złącza przemysłowe to produkty oferowane przez wiele firm i jednocześnie stanowiące różnej wielkości składniki ich ofert. W przypadku sporej części, co dotyczyło głównie dystrybutorów szerokiego asortymentu wyrobów, sprzedaż złączy składa się na kilka procent (2‒5%) całkowitych obrotów. Dla dystrybutorów specjalizowanych może to być 10‒15%. Wśród ankietowanych znalazły się też dwie firmy opierające w pełni lub w bardzo dużym stopniu (75‒100%) swój biznes na sprzedaży złączy oraz produktów komplementarnych (kable, urządzenia sieciowe, systemy).

W publikowanych w tej części tabelach zestawiono oferty kilkudziesięciu przedsiębiorstw, przy czym rdzeń listy jest tu podobny jak w poprzednich analizach – obejmuje zarówno przedstawicielstwa producentów zagranicznych, jak też polskich. Wśród tych pierwszych jest sporo firm niemieckich, które specjalizują się w produktach łączeniowych, elektrotechnicznych i automatyce. Złącza oferuje też wielu dystrybutorów o różnej skali działalności, w efekcie czego konkurencja jest tu niezmiennie silna. Tak przyznało 71% osób, co stanowi wynik podobny do omawianych w poprzednich analizach rynku.

Jeżeli chodzi o rozpoznawalność i popularność marek złączy, to sytuacja jest jednoznaczna – zdecydowanie najpopularniejszą firmą jest HARTING. Jej przewaga nad resztą konkurentów była, podobnie jak w dotychczasowych badaniach, kilkakrotna. Kolejne miejsca w zestawieniu rozpoznawalności zajęły firmy: Phoenix Contact, później Amphenol, Molex, Staubli, Weidmüller, Wieland Electric, Lapp Kabel oraz ILME. Oczywiście ranking jest subiektywny i nie ma charakteru badania statystycznego, jednak potwierdza dominację czołowych marek oraz ich niezmiennie dużą popularność na rynku.