NOWOCZESNE SYSTEMY POBIERANIA OPŁAT ZA POMOCĄ BEZSTYKOWEJ KARTY ELEKTRONICZNEJ

Tradycyjne bilety papierowe w komunikacji zbiorowej coraz częściej zastępowane są biletami elektronicznymi. Nowoczesne systemy pobierania opłat przeznaczone są do szybkiej, wygodnej i bezpiecznej obsługi pasażerów w pojazdach transportu zbiorowego. Zwane są potocznie e-biletami lub e-ticket i zyskują coraz większą popularność wśród samych przewoźników.

MPK w Łomży w ogłoszonym, w 2011 r. przetargu wskazał firmę Pixel Sp. z o. o., z Osielska jako wykonawcę między innymi systemu elektronicznego biletu w swoich autobusach. Jednym z elementów systemu są urządzenia do komunikacji radiowej na częstotliwości 5GHz firmy Elpro z oferty Tekniska Polska Sp. z o. o. Nośnikiem biletu elektronicznego jest karta bezstykowa w standardzie MIFARE. Wyglądem przypomina ona kartę bankomatową, znajduje się na niej miejsce na zdjęcie, imię i nazwisko użytkownika oraz numer identyfikacyjny karty.

Wewnątrz karty wmontowany jest elektroniczny układ pamięciowy, na którym zakodowane są dane użytkownika oraz elektroniczne bilety. Obsługa karty jest niezwykle prosta, ponieważ wystarczy zbliżyć ją do odpowiedniego urządzenia systemu (np. kasownik, automat biletowy czy terminal w punkcie sprzedaży biletów itp.), a urządzenie
ją odczyta i pobierze stosowną opłatę, należną za przejazd. Taka forma transakcji jest cennym źródłem informacji, gdyż dostarcza przewoźnikom wielu danych niezbędnych do różnego rodzaju analiz np. monitorowania rentowności poszczególnych linii, czy optymalnego doboru pojazdów. Na podstawie analizy ilości sprzedawanych biletów istnieje także możliwość precyzyjnego określenia natężenia przepływów pasażerskich.

System biletu elektronicznego wdrożony przez firmę Pixel Sp. z o. o. obejmuje całą komunikację miejską w Łomży. Uruchomienie zostało przeprowadzone w 2011, a system w pełni działa od IX.2011 r. Za pośrednictwem punktu personalizacji kart, rozpoczęła się dystrybucja biletów – od uruchomienia systemu wydano ich ponad 1000. W systemie działa również 116 kasowników dwufunkcyjnych (kasują bilety papierowe i elektroniczne), a doładowanie kart jest możliwe w 2 punktach. W grudniu 2011 r. pasażerowie przeprowadzili ok. 10 tys. operacji z użyciem kart elektronicznych.

Wszystkie autobusy obsługujące komunikację miejską w Łomży wyposażone są w radiomodemy 245U-E-G firmy Elpro z oferty Tekniska Polska Sp. z o. o.. Podobny modem zainstalowany w zajezdni pełni rolę punktu dostępowego (Access Point). Każdy autobus, przed wyjazdem w trasę, musi pobrać aktualny zestaw danych niezbędnych do prawidłowego działania systemu e-biletu, takich jak: numery kart zastrzeżonych, linie, kierunki, przystanki, rodzaje biletów itp. W tym celu znajdujący się na pokładzie autobusu radiomodem nawiązuje połączenie z punktem dostępowym w zajezdni, który poprzez sieć Ethernet udostępnia znajdującą się na serwerze bazę danych. Po zakończonym kursie w analogiczny sposób przekazywane są informacje z autobusu do serwera.

Karta bezstykowa może być traktowana szerzej, jako nośnik kilku rozwiązań obsługujących mieszkańców miasta i wtedy nazywana jest kartą miejską. W takim przypadku bilet komunikacji miejskiej jest jedną z usług (aplikacji) zawartych na karcie miejskiej. Dzięki karcie możliwa jest integracja wielu różnych usług oferowanych w mieście przez podmioty gospodarcze czy instytucje kulturalne, na jednym nośniku. Karta może więc oczywiście służyć jako bilet elektroniczny, ale oprócz tego np. jako karta rabatowa, czy bilet do teatru. System bezstykowej karty elektronicznej jest systemem otwartym, dzięki czemu w przyszłości możliwa jest jego rozbudowa o nowe zastosowania.

Współpraca pomiędzy firmami Tekniska Polska Sp. z o. o. i Pixel Sp. z o. o. w trakcie realizacji projektu przebiegała wzorowo. W efekcie dostarczono kompletny, skuteczny i nowoczesny system, którego funkcje w pełni zaspokoiły oczekiwania klienta. System firmy Pixel Sp z o.o. stał się jednym z flagowych w obszarze bezstykowego poboru opłat za przejazdy komunikacją miejską.