Odnawialne źródła energii i bezpieczeństwo dostaw priorytetem dla Europy

Zakaz stosowania SF₆ w rozdzielnicach energetycznych

W 2024 roku udział odnawialnych źródeł energii w krajowym miksie energetycznym Polski wyniósł 30%. Niemniej jednak w wielu instalacjach, takich jak farmy wiatrowe czy fotowoltaiczne, stosowane są rozdzielnice średniego napięcia zawierające sześciofluorek siarki (SF6). To syntetyczny i niezwykle silny gaz cieplarniany – każdy jego kilogram odpowiada emisji ponad 25 tys. kg CO2. W ciągu całego okresu eksploatacji jednej rozdzielnicy (ok. 40-50 lat) zużywa się nawet 2,5 kg tego gazu. 

– SF6 był dotąd głównym środkiem izolacyjnym i łączeniowym w rozdzielnicach średniego napięcia. Jego wyeliminowanie z infrastruktury elektrycznej w farmach słonecznych czy wiatrowych ma szczególne znaczenie. Podstawową rolą OZE w miksie energetycznym jest zredukowanie wszystkich rodzajów emisji. Przejście na korzystanie z urządzeń, które nie zawierają SF6, np. bazujących na technologii próżniowej, wiąże się z koniecznością nakładów inwestycyjnych. Warto jednak podkreślić, że koszty eksploatacyjne takich rozwiązań w porównaniu z tymi zawierającymi sześciofluorek siarki – są znacznie niższe, ponieważ nie wymagają regularnej kontroli poziomu gazu w rozdzielnicy ani jego uzupełniania – mówi Mariusz Łoboda, Product Manager w firmie Eaton.

Unia Europejska podjęła decyzję o stopniowym wycofywaniu SF₆ z rynku. Od stycznia 2026 roku zakazane będzie stosowanie SF₆ w nowych rozdzielnicach średniego napięcia (≤24 kV), a do 2030 roku zakaz obejmie rozdzielnice do 52 kV. Kolejny etap nastąpi w 2032 roku i dotyczyć będzie napięć powyżej 52 kV.

Nowoczesne sieci energetyczne dla stabilnych dostaw

Wzrost zapotrzebowania na energię oraz integracja odnawialnych źródeł wymagają modernizacji sieci energetycznych, co obejmuje wdrażanie inteligentnych rozwiązań, systemów magazynowania energii oraz automatyzacji zarządzania. Wzmacnianie cyberbezpieczeństwa w sektorze elektroenergetycznym również nabiera priorytetowego znaczenia, szczególnie w kontekście rosnącej liczby zagrożeń cyfrowych.

– Dla bezpieczeństwa dostaw energii w Unii Europejskiej kluczowe znaczenie ma nie tylko modernizacja sieci w państwach członkowskich, ale także zapewnienie stabilnej współpracy między krajami. Przykładem tego jest niedawna synchronizacja sieci elektroenergetycznych Litwy, Łotwy i Estonii z systemem Europy kontynentalnej, która stanowi istotny krok w kierunku wzmacniania stabilności i niezależności energetycznej regionu. W obliczu rosnącego zapotrzebowania na energię, inwestycje w tworzenie inteligentnych sieci energetycznych, integrowanie odnawialnych źródeł oraz wzmacnianie cyberbezpieczeństwa systemów elektroenergetycznych będą miały kluczowe znaczenie zarówno na poziomie krajowym, jak i międzypaństwowym – wskazuje Mariusz Łoboda.

Wsparcie finansowe dla transformacji energetycznej

Aby wspomóc państwa członkowskie w modernizacji energetyki, Unia Europejska przeznaczyła 650 mld euro na inwestycje. W Polsce środki te są dostępne w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO), który wspiera rozwój odnawialnych źródeł energii, modernizację infrastruktury oraz poprawę efektywności energetycznej.

Transformacja energetyczna w Europie to priorytet, którego celem jest nie tylko redukcja emisji CO₂, ale również zapewnienie stabilnych dostaw energii dla gospodarki i obywateli. Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych, eliminacja szkodliwych gazów oraz rozwój sieci przesyłowych będą kluczowymi elementami dążenia do bezpiecznej i zrównoważonej przyszłości energetycznej Europy.