"The Connected Enterprise" - czyli jak połączyć systemy produkcyjne z IT
| Gospodarka ArtykułyIntegracja obszaru zarządzania produkcją oraz sterowania z systemami IT to jedno z głównych wyzwań stojących dzisiaj przed branżą przemysłową i jednocześnie podstawa europejskiej koncepcji Przemysłu 4.0. Z analogicznymi zagadnieniami zmierzyć się muszą firmy produkcyjne za oceanem - i to one były motywem przewodnim odbywającej się pod koniec roku w Chicago wystawy Automation Fair. Jej organizator, Rockwell Automation, zaprezentował technologie umożliwiające daleko idącą integrację systemów i związane z tym możliwości uzyskania korzyści w produkcji oraz łańcuchu dostaw. Przedstawione zostały nie tylko koncepcje, ale konkretne propozycje rozwiązań, które poparte zostały przykładami wdrożeń wykonanymi przez klientów firmy.
Motywem przewodnim wystawy było "The Connected Enterprise", czyli technologie i rozwiązania łączące w całość automatykę i systemy produkcyjne z warstwą analityczną oraz IT. Widać je było na wielu stoiska w hali targowej, ale przede wszystkim omawiane były podczas całodniowego cyklu spotkań Manufacturing Perspectives. Ten ostatni odbywa się tradycyjnie dzień przed rozpoczęciem się wystawy i ma na celu zaprezentowanie kluczowych trendów branżowych oraz stworzenie forum dyskusyjnego pomiędzy przedstawicielami firmy, jej partnerami oraz klientami.
W kierunku zintegrowanego przedsiębiorstwa
Konwergencja pomiędzy światem IT i biznesem a obszarem produkcyjnym (określanym jako OT, czyli Operational Technology) to jedno z głównych wyzwań stojących przed współczesnym przemysłem - rozpoczął swoje wystąpienie Keith Nosbush, prezes Rockwell Automation. Historycznie były to dwa oddzielne światy, jednak obydwa są kluczowe dla dzisiejszego, nowoczesnego przemysłu i muszą być ze sobą ściśle połączone. Aby osiągnąć ten cel, Rockwell Automation współpracuje m.in. z Cisco w celu rozwoju technologii komunikacyjnych do sieci czasu rzeczywistego, które służą do przesyłania danych pomiędzy urządzeniami automatyki i sterowania oraz sieciami informatycznymi. Rozwiązania te bazują na standardowej infrastrukturze ethernetowej Cisco, do tego rozszerzane są o systemy zarządzania informacjami, przetwarzania danych w chmurze oraz wykorzystanie urządzeń mobilnych.
W centrum oferty koncernu znajduje się platforma Logix wraz z oprogramowaniem Studio 5000. To wydajna architektura, będąca nie tylko zbiorem osobnych elementów, ale kompleksowym rozwiązaniem zapewniającym szybki czas wdrożenia, lepsze wykorzystanie aktywów oraz zarządzanie ryzykiem - przekonywał podczas wystąpienia prezes firmy. Obejmuje ona zintegrowaną platformę sterowania, inteligentne rozwiązania napędowe oraz powiązane usługi. Słowo "inteligentne" zostało tu użyte nieprzypadkowo - wiele z produktów automatyki prezentowanych na targach miało funkcjonalność odróżniającą je od poprzednich generacji tego typu urządzeń. Przykładem są sterowniki logiczne z wbudowanymi możliwościami analizy danych (zamiast przesyłania danych do systemów IT część procesu wykonywana jest na miejscu, w systemie sterowania) czy też nowe serwonapędy Kinetix 5700 z autotuningiem znacznie skracającym czas uruchamiania systemów wieloosiowych.
Innowacje mają też miejsce na poziomie systemowym - przykładem jest współpraca Rockwella z firmą Fanuc, w ramach której stworzony został system analizy w czasie rzeczywistym, który zapewnia spójność kontroli przetwarzanych danych pod kątem ich bezpieczeństwa i autoryzacji niezależnie od typu sterownika, kontrolera czy innego stosowanego urządzenia. Wszystko to, jak podkreślają przedstawiciele firmy, jest tworzone przy zapewnieniu kompatybilności wstecznej, co z jednej strony pozwala klientom na unowocześnianie swoich systemów produkcyjnych, z drugiej zaś zapewnia bezpieczeństwo dotychczasowych inwestycji.
Integracja systemów z zakresu produkcji, łańcucha zaopatrzeniowego i zarządzania przedsiębiorstwem wiąże się też z licznymi wyzwaniami. Te ostatnie dotyczą m.in. bezpieczeństwa systemów IT i produkcyjnych, zmian organizacyjnych oraz rozwoju komunikacji, przez co niezbędna jest bliska współpraca firm branżowych. Ta ostatnia jest realizowana w przypadku Rockwella m.in. poprzez rozbudowany program partnerski.
Od słów do czynów
Jako przykłady aplikacji korzystających z omawianych rozwiązań wymienione zostały m.in. te bazujące na PlantPAX, czyli systemie DCS oferowanym przez Rockwella. Omówione zostało wdrożenie w browarze Full Sail, gdzie system DCS umożliwił zwiększenie produkcji o 1/4, zmniejszając przy tym czas cyklu produkcyjnego o połowę i zapewniając automatyzację kontroli procesu warzenia różnych gatunków piwa. Wykorzystano przy tym taką samą architekturę jak w przypadku dużych browarów korzystających z rozwiązań Rockwella.
Jednym z istotniejszych dla firm branżowych zagadnień jest tematyka analizy danych, w szczególności ich dużych zbiorów, czyli Big Data. Zdaniem przedstawicieli Rockwella w przypadku branży przemysłowej przyszłością jest nie tylko przetwarzanie w chmurze, ale też analiza dokonywana bezpośrednio w systemie sterowania (czyli tzw. edge computing). Z tego ostatniego korzysta jedna z firm w branży oil&gas, gdzie wdrożono zdalne monitorowanie pracy szybów naftowych oraz lokalną analizę wykonywaną w czasie bieżącym. W przypadku tej aplikacji współpraca Rockwella z Microsoftem oraz AT&T pozwoliła stworzyć kompleksowe rozwiązanie do dostępu zdalnego, w tym z urządzeń przenośnych, co zapewnia pełną dostępność informacji. Dzięki temu klient wykonuje przeglądy bazując na potrzebach, a nie - jak dawniej - na planie wynikającym z harmonogramu.
Trzecim z omówionych obszarów było zarządzanie produkcją w ramach całych korporacji. Przedstawiono tu wdrożenie w firmie Ford, gdzie korzystając z oprogramowania FactoryTalk ProductionCentre połączone zostały systemy produkcyjne zakładów (w dużej części bazujące na systemach własnościowych) w różnych częściach świata. Umożliwia to planowanie produkcji i sterowanie nią w czasie rzeczywistym, a także globalne śledzenie każdego wyprodukowanego samochodu pod względem wykorzystanych komponentów i urządzeń produkcyjnych.
Wystawa inna niż wszystkie
Omawiane targi, w przeciwieństwie do wystaw w Europie czy w innych miejscach na świecie, są imprezą organizowaną przez jedną firmę. Stanowią one w istocie ogromną platformę wymiany informacji i doświadczeń, której głównym elementem są stoiska poświęcone określonym obszarom technicznym - sterowaniu i kontroli, technice napędowej czy też oprogramowaniu przemysłowemu. Te ostatnie zapewniają nie tylko przegląd produktów, przede wszystkim możliwość zobaczenia rozbudowanych rozwiązań i dyskusji z pracownikami firmy odpowiedzialnymi za ich rozwój i wdrażanie. Rockwell Automation prowadzi rozbudowany program partnerski, stąd też na wystawie odwiedzić można było również przedstawicieli współpracujących z koncernem przedsiębiorstw - podczas ostatniej edycji było ich ponad 180. Dobry przegląd prezentowanych tematów zapewniają zdjęcia z targów.
Na targach naturalnie prezentowane były też nowe produkty, które stanowiły rozszerzenie oferty urządzeń i oprogramowania oferowanego przez firmę. Warto tu zwrócić uwagę na wydajne obliczeniowo sterowniki ControlLogix 5580, które wyposażone są w gigabitowy port Ethernet zapewniający szybką komunikację ze zdalnymi układami we/wy oraz pracę w układach serwonapędowych, a także system we/wy Bulletin 5069. Ten ostatni zawiera dwa gigabitowe porty ethernetowe do komunikacji z systemem nadrzędnym i umożliwia montaż do 31 modułów - analogowych, cyfrowych, sterujących i innych.
Z kolei do oferty paneli operatorskich dołączyły urządzenia PanelView 5500 - graficzne HMI cechujące się nowoczesnym wyglądem i zwiększonym poziomem integracji z platformą sterowania Logix. Ten ostatni jest osiągany dzięki zastosowaniu nowej aplikacji Studio 5000 View Designer, która integruje proces programowania wizualizacji z tworzeniem systemu sterowania. W zakresie oprogramowania Rockwell Automation rozszerzył ofertę również o Studio 5000 Architect oraz Application Code Manager. Zaprezentowane zostały ponadto nowe wersje oprogramowania do komunikacji z pracownikami zakładów przemysłowych korzystającymi z urządzeń mobilnych.
Automation Fair to również sesje techniczne, liczne warsztaty hands-on oraz branżowe panele dyskusyjne. Te ostatnie poświęcone są kluczowym sektorom rynku przemysłowego - m.in. motoryzacji, sektorowi spożywczemu i napojowemu, branży OEM oraz energetyce. Odwiedzając kilka z nich mogliśmy w każdym z przypadków oglądać praktycznie pełną salę uczestników - ta forma spotkań z klientami zdecydowanie się sprawdza.
Od wizji do wdrożenia
Imprezę taką jak Automation Fair trudno podsumować w kilku słowach, bowiem ze względu na różnorodność prezentowanych tematów i ofertę kierowaną do różnych grup klientów w przypadku każdego z odwiedzających będą one czymś innym. Na pewno jednak stanowią atrakcyjne miejsce dla automatyków, dające możliwość poznania (i własnoręcznego sprawdzenia) tego, co w naszej branży najnowsze. Omawianą edycję targów sumarycznie odwiedziło blisko 20 tys. osób. Jak co roku z możliwości tej skorzystali również polscy klienci firmy, których grupa także pojawiła się na wystawie w Chicago.
Można sądzić, że nawet ważniejszy niż same targi był przekaz, od którego zaczęliśmy relację. Rockwell nie tylko pokazuje wizję zintegrowanego i wydajnego przedsiębiorstwa, ale też zapewnia narzędzia do jej urzeczywistnienia - i to praktycznie niezależnie od branży czy wielkości przedsiębiorstwa. Co ciekawe idea ta nie odbiega wcale od idei Przemysłu 4.0 - z jednym wyjątkiem - w tym przypadku mamy do czynienia z firmą, która jest największym koncernem zajmującym się tylko automatyką przemysłową. Można też sądzić, że należy on też do grupy najbardziej innowacyjnych firm w naszej branży.
Zbigniew Piątek