W jakich dziedzinach Polska prezentuje innowacje? Czy jest ich więcej?

| Gospodarka Aktualności

W styczniu Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) poinformowało o wynikach konkursu Szybka Ścieżka „Innowacje cyfrowe”. Do programu zakwalifikowanych zostało 117 projektów, w tym wiele związanych z przemysłem i produkcją. Projekty są ciekawe, niebanalne i perspektywiczne.

W jakich dziedzinach Polska prezentuje innowacje? Czy jest ich więcej?

Choć dokładają się one do liczby powstających w Polsce innowacji, z tymi ostatnimi jest wciąż nie najlepiej. Wprawdzie poruszamy się w dobrym kierunku, ale jesteśmy ciągle trochę za Czechami czy Węgrami, sporo za Francją, Niemcami, nie mówiąc już o Szwajcarii, która jest globalnym innowatorem numer 1.

Tematyka konkursu dotyczyła trzech obszarów: cyberbezpieczeństwa, cyfryzacji przemysłu oraz tzw. cyfrowych technologii kreacyjnych, zaś każdy ze zgłoszonych projektów musiał wpisywać się w Krajowe Inteligentne Specjalizacje. Firmy mogły startować samodzielnie oraz w konsorcjach przedsiębiorstw i konsorcjach naukowo-przemysłowych.

Co zostało wybrane? Projektów zgłoszono ponad 400, do wsparcia zaklasyfikowano średnio co czwarty (Tematy projektów w konkursie „Innowacje cyfrowe” opublikowano na stronie www.gov.pl/web/ncbr/zakonczenie-oceny-wnioskow-zlozonych-w-konkursie-11112022--szybka-sciezka-innowacje-cyfrowe). Poniżej lista niektórych z nich (tytuły skrócone):

  • Opracowanie platformy Aidar Synergy 3.0 łączącego technologię VR i AR, wraz z odczytem IoT do symulacji czynności przemysłowych – AIDAR;
  • Interfejs głosowy w procesach przemysłowych – Techmo Spółka;
  • System do przetwarzania danych real-time oraz podejmowania decyzji na potrzeby efektywnego zarządzania i optymalizacji złożonych procesów logistycznych – ELCAR;
  • Innowacyjny system produkcji kastomizowanych, wielkogabarytowych elementów – REbuild, PIAP;
  • Rozwiązanie wspomagające pracowników poprzez nawigowanie ich po zakładzie produkcyjnym – Meritus Systemy Informatyczne;
  • Platforma CEaaS oparta na sztucznej inteligencji do szybkiego szacowania kosztów w produkcji – TIZ-Implements;
  • System monitorowania wodnych instalacji przeciwpożarowych w celu wczesnego wykrywania wycieków i mitygacji potencjalnych awarii z wykorzystaniem sztucznej inteligencji i machine learning – LDE Polska, Politechnika Warszawska;
  • MAST – cyfrowy bliźniak obiektów masztowych jako innowacyjna usługa inwentaryzacji z wykorzystaniem bezzałogowych statków powietrznych i sztucznej inteligencji – SkySnap, Politechnika Warszawska;
  • System paszportu cyfrowego dla wałków rastrowych w branży poligraficznej – Graw, Natural Fibers Advanced Technologies;
  • Opracowanie systemu wdrożenia i utrzymania autonomicznego przemysłowego robota serwisowego z algorytmami machine learning i rozwiązaniem cyfrowego bliźniaka – Greentech Robotics;
  • Cyfryzacja utrzymania ruchu w elastycznym modelu subskrypcyjnym – AMC Tech;
  • Technologia optymalizująca proces monitorowania, kontrolowania i analizy danych z rozproszonych urządzeń IoT – Scramjet.
 
Punktacja innowacyjności w rankingu GII z 2022 roku (źródło: Visual Capitalist)
 
Globalna mapa dla rankingu GII 2022 rok (źródło: Visual Capitalist)

Z innowacyjnością w Polsce jest coraz lepiej (wg NCBR m.in. dzięki rosnącemu wsparciu ze środków publicznych), ale wciąż jest jeszcze wiele do zrobienia. Miarą zaawansowania jest tu ranking Global Innovation Index (GII), w którym Polska systematycznie przesuwa się do przodu. Dekadę temu byliśmy na 44. miejscu, 15 lat temu aż na 56. – obecnie jest to miejsce 38. Pozycja jest wyliczana na bazie aż 81 wskaźników dotyczących różnych obszarów – od otoczenia instytucjonalnego, przez edukację, przemysł, po sektor kreatywny. I choć progres ma miejsce, to w Europie znajdujemy się wciąż w ostatniej, czwartej grupie innowatorów. Analiza tego problemu jest raczej tematem na osobny wstępniak, jeżeli nie na całe opracowanie. Warto jednak dodać, że mamy od kogo czerpać doświadczenia. Stary Kontynent to wiele prężnych w innowacjach krajów, w tym czterech na pięciu liderów rankingu (Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania i Holandia). Z kolei Niemcy, z którymi nasz przemysł ma bardzo silne kontakty, to kraj znajdujący się na ósmej pozycji rankingu.

Polecam zainteresowanie się tematyką innowacyjności i jej finansowania. Omawiany konkurs realizowany jest ze środków POIR (Program Operacyjny Inteligentny Rozwój), a więc dostępnych w perspektywie na lata 2014-2020. Tymczasem lada moment rusza program FENG (Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki), w którym również znajdują się znaczne środki na innowacyjność. Można też ubiegać się o granty na badania naukowe w ramach programu Horyzont Europa. Gdzie zacząć? Strony internetowe NCBR, PARP, wyszukanie hasła FENG czy wpisanie w wyszukiwarce „fundusze na innowacje” to bardzo dobre pomysły na start.

Zbigniew Piątek