Systemy wygrodzeń bezpieczeństwa

Poniedziałek, 15 lutego 2016 | Prezentacje firmowe Artykuły

Zapewnienie bezpieczeństwa związanego z eksploatacją maszyn wymaga stosowania różnych środków i metod zabezpieczeń. Ich dobór i konfiguracja powinny wynikać z przeprowadzonej oceny ryzyka uwzględniającej m.in. rodzaj i stopnień występujących zagrożeń. Z praktyki wynika, że w maszynach duże zagrożenie stwarzają przede wszystkim części ruchome oraz elementy będące efektem mechanicznego przetwarzania materiałów i substancji (np. wióry, iskry, odpryski).

Fot. 1. System Basic

W celu poprawy bezpieczeństwa w tym zakresie, w zależności od rodzaju ryzyka, stosuje się różnego rodzaju osłony i urządzenia ochronne. Wygrodzenia, jako szczególny rodzaj osłon, umożliwiają oddzielenie strefy niebezpiecznej od osoby przebywającej w jej pobliżu i stanowią najskuteczniejszy sposób eliminowania lub znacznego ograniczenia ryzyka.

Wygrodzenia pełnią dwojaką funkcję - uniemożliwiają dostęp do strefy niebezpiecznej operatorowi maszyny i osobom postronnym oraz zabezpieczają ich przed potencjalnie silnym oddziaływaniem elementów niebezpiecznych emitowanych z wnętrza strefy. Skuteczność ochronna wygrodzenia zależy między innymi od jego konstrukcji, która powinna wytrzymać możliwe do przewidzenia oddziaływania elementów stwarzających zagrożenie, czyli innymi słowy oprzeć się masie i prędkości wyrzucanych przedmiotów. Tylko nieliczni producenci oferują wygrodzenia, na których były przeprowadzane testy wytrzymałościowe, tzw. testy impact.

Jedną z czołowych europejskich firm, które wyspecjalizowały się w projektowaniu i produkowaniu wysokiej jakości modułowych wygrodzeń bezpieczeństwa, jest włoska firma Satech. Misją firmy jest zapewnienie bezpieczeństwa w miejscu i środowisku pracy zgodnie z wymogami unijnych norm. Przede wszystkim chodzi tu o zgodność z Dyrektywą Maszynową 2006/42/WE oraz normą PN-EN 953+A1: 2009 (Ogólne wymagania dotyczące projektowania i budowy osłon stałych i ruchomych).

Fot. 2. System Strong z drzwiami przesuwnymi

Systemy wygrodzeń Satech oferowane przez firmę ASTAT charakteryzują się solidną konstrukcją wykonaną w taki sposób, aby nie stwarzała dodatkowych zagrożeń (brak ostrych krawędzi), której budowa utrudnia wspinanie się po niej, a opatentowane przez producenta specjalne uchwyty montażowe umożliwiają łatwy montaż lub demontaż paneli (tylko za pomocą narzędzi) w celu zapewnienia szybkiego bezpośredniego dostępu do maszyny na czas jej konserwacji, naprawy czy remontu. Uchwyty montażowe po zdemontowaniu panelu nadal pozostają przymocowane do słupka, co jest istotne z punktu widzenia zgodności z wymaganiami norm.

W ofercie Satech dostępne są różne systemy wygrodzeń, których wybór uzależniony jest od rodzaju zagrożeń i specyfiki danej aplikacji. Najczęściej stosowane systemy to Basic oraz Strong. Składają się one ze słupków (różniących się przekrojem i sposobem mocowania stopy) i paneli z ramą wypełnionych siatką, blachą metalową lub przezroczystą płytą z poliwęglanu. W zależności od potrzeb istnieje możliwość łączenia ze sobą różnych wypełnień panelu. System BASIC przeznaczony jest do standardowych zastosowań, dla większości urządzeń i maszyn natomiast Strong stosowany jest w warunkach uznanych za ciężkie (np. wokół gniazd robotów).

Stosunkowo nowym rozwiązaniem jest system Adapta. System ten składa się z solidnych słupków o przekroju 60 × 60 mm z dospawaną stopą i specjalnie profilowanych paneli z siatką bez ramy. Takie rozwiązanie umożliwia łatwe i dokładne dopasowanie panelu (przez jego przycięcie) w miejscu jego instalacji. Specjalny wzór oraz panele z przezroczystego tworzywa umożliwiają swobodną obserwację zabezpieczonych urządzeń przez operatorów nadzorujących proces produkcyjny. Warto pamiętać o tym, że widoczność jest lepsza, jeśli siatka jest ciemniejsza niż obserwowany obiekt.

Fot. 3. System Adapta

Bardzo istotną kwestią związaną z instalacją wygrodzeń jest ich umiejscowienie względem strefy, w której występuje zagrożenie. Odległość pomiędzy wygrodzeniem a elementem / obszarem niebezpiecznym powinna uniemożliwiać człowiekowi jej dosięgnięcie, zarówno przez otwory w siatce, jak też nad czy pod konstrukcją płotu.

Przy ustalaniu tzw. minimalnych bezpiecznych odległości należy odnieść się do normy PN-EN ISO 13857: 2008 (Bezpieczeństwo maszyn - odległości bezpieczeństwa uniemożliwiające sięganie kończynami górnymi i dolnymi do stref niebezpiecznych). Wartości bezpiecznych odległości odczytuje się z tabel, uwzględniając rodzaj ryzyka, wysokość wygrodzenia, wysokość, na której występuje zagrożenie oraz wymiary oczek siatki.

Przygotowując projekt wygrodzenia, należy uwzględnić kwestię zapewnienia operatorowi bezpiecznego dostępu do maszyny. Oczywiście dostęp ten powinien być możliwy tylko wtedy, gdy ustaną wszystkie niebezpieczne funkcje maszyny, a ich uruchomienie powinno nastąpić dopiero po opuszczeniu strefy niebezpiecznej przez operatora. Satech oferuje szeroką gamę różnych konstrukcji drzwi i bram (uchylne, przesuwne, składane, podnoszone), które w połączeniu z urządzeniami ochronnymi (dostarczanymi z wygrodzeniem), jak elementy blokujące czy ryglujące, zapewnią wymagane bezpieczeństwo i funkcjonalność.

Specyfika systemów wygrodzeń firmy Satech - różnorodność, funkcjonalność i modułowa budowa - pozwala realizować nawet bardzo złożone i duże projekty związane z bezpieczeństwem maszyn, a dzięki posiadaniu przez producenta specjalnego oprogramowania do projektowania wygrodzeń możliwa jest maksymalna optymalizacja każdego projektu.