Małe i średnie przedsiębiorstwa na drodze zmian w kierunku Przemysłu 4.0

ZMIANY JUŻ ZACHODZĄ

Od roku 2016 w Polsce coraz wyraźniej słychać głosy cyfrowych zmian w przedsiębiorstwach. Idea Przemysłu 4.0 zmaterializowała się u nas w 2019 roku, gdy powstała fundacja Platforma Przemysłu Przyszłości z siedzibą w Radomiu. Zaczęły się też pojawiać kolejne centra Przemysłu 4.0 – m.in. w Gliwicach Politechnika Śląska wspólnie z Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną utworzyły w 2018 roku Śląskie Centrum Przemysłu 4.0, które przeprowadziło dla śląskich przedsiębiorstw szereg szkoleń, kursów i pierwszych wdrożeń elementów Przemysłu 4.0. W Europie najwięcej zmian wprowadzają Niemcy, zaś największymi przedstawicielami na rynku europejskim są Siemens i Schneider Electric. Większość działających w Polsce firm należy do sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Dlatego naturalna jest konieczność dostosowania rozwiązań funkcjonujących w obszarze Przemysłu 4.0 do potrzeb sektora MŚP.

TRENDY TECHNOLOGICZNE W PRZEMYŚLE

W roku 2019 fundacja Platforma Przemysłu Przyszłości przedstawiła 14 trendów technologicznych, które będą miały kluczowe znaczenie w zmianach w przedsiębiorstwach. Są one związane z następującymi technologiami i pojęciami:

• Internet przedmiotów (IoT),
• Internet usług (IoS),
• Internet ludzi (IoP),
• Internet danych (IoD),
• przetwarzanie w chmurze (cloud computing),
• technologie Big Data,
• blockchain,
• rzeczywistość rozszerzona (AR),
• automatyka i robotyka przemysłowa,
• cyberbezpieczeństwo (cybersecurity),
• produkcja addytywna (additive manufacturing),
• techniki symulacji i modelowania,
• pozioma i pionowa integracja software’owa,
• sztuczna inteligencja.

 

Rys. 1 Dziewięć filarów Przemysłu 4.0

DANE DAJĄ WŁADZĘ

Kluczowym elementem pozwalającym na cyfryzację procesów produkcyjnych jest wprowadzenie w firmie możliwości uzbrojenia urządzeń w czujniki oraz ich integracji w ramach systemu. Pozwala to na kontrolę nad procesami produkcyjnymi. Jednym z najbardziej znanych w Polsce integratorów systemów jest APA Group, który oferuje nagradzaną m.in. godłem "Teraz Polska" platformę Nazca. Jej elementy stosowane są w najbardziej zaawansowanych zakładach produkcyjnych na świecie – w firmach Volkswagen, Amazon, 3M, Tesla i innych. Na jej bazie zbudowano platformę Nazca 4.0 w pełni dostosowaną do wymogów Przemysłu 4.0. Jej zadaniem jest zbieranie tysięcy informacji i liczb z zainstalowanych w obszarach produkcyjnych czujników. Kto ma taką wiedzę, potrafimaksymalizować zyski, unikać przestojów i awarii. Może też spojrzeć na procesy z szerszej perspektywy.

 

Rys. 2 Schemat przedstawiający możliwości współpracy systemów do zarządzania danymi w firmie

NAZCA DODAJE SUPERMOCY SCADA

Nazca 4.0 pozwala na współpracę z systemami SCADA, ale może pracować również jako niezależne środowisko. Nie trzeba wymieniać jednego systemu na drugi. Wystarczy je zintegrować i czerpać szerokie korzyści z zupełnie nowych możliwości operowania danymi.

WDROŻENIE W PRZEDSIĘBIORSTWIE Z SEKTORA MŚP – OD CZEGO ZACZĄĆ?

Zmiany systemów w firmie wiążą się z inwestycją, co często odstrasza inwestora. Inżynierowie APA Group proponują, aby takie zmiany wykonać stopniowo i w sposób kontrolowany. Firma chcąca przygotować się do rozwoju w kierunku cyfryzacji procesów może zamówić ekspertyzę energetyczną. Bazujące na Nazca środowisko IPOE pozwoli na ciągły monitoring energii i wyciąganie wniosków z pozyskanych danych. Zalety zastosowania takiego systemu to:

• wiedza o tym, jak systematycznie obniżać koszty zużycia energii elektrycznej,
• możliwość bieżącego monitoringu poboru mocy, w tym mocy biernej,
• natychmiastowe powiadamianie o awariach i anomaliach w sieci energetycznej,
• dane o dobowym rozkładzie zapotrzebowania na energię.

Zastosowanie takiego systemu w firmie pozwala na obniżenie kosztów zużycia energii w firmie i pozwala na zrozumienie działania systemu Nazca 4.0

WNIOSKI

Zmiany zachodzące w światowej gospodarce oraz wynikające z oddziaływania koronawirusa SARS-CoV-2 wpływają na konieczność zmodyfikowania podejścia do cyfrowych innowacji w przedsiębiorstwach – zwłaszcza tych z sektora MŚP. Idea Przemysłu 4.0 pozwala na zmianę procesów i ich cyfryzację. Uelastycznia funkcjonowanie firmy oraz pozwala na szybkie dopasowanie się do potrzeb rynku.

 

Rys. 3 IPOE i możliwości pokazywania danych o zużyciu energii w firmie

Klient powinien świadomie kupować rozwiązania skierowane dla jego firmy, znając ich ograniczenia i możliwości. W większości systemów do analizy danych brak jest możliwości współpracy z czujnikami od różnych dostawców, co automatycznie powoduje, że kupując system, musimy wymienić lub zakupić czujniki i przekaźniki jednego, wybranego producenta. W czasach rewolucji Przemysłu 4.0 istnieją narzędzia, jak Nazca, które eliminują takie ograniczenia. Przełamują też monopol dużych i drogich integratorów.

PwC wskazuje w swoich raportach, że w 2020 roku europejskie firmy produkcyjne zainwestują 140 milionów w przemysłowe oprogramowanie IoT. Wyścig na rynku już się zaczął. Firmy z sektora MŚP nie powinny zastanawiać się na tym, "czy" dostosowywać się do wymogów Przemysłu 4.0, ale "kiedy" zacząć.

Artur Pollak, Damian Gąsiorek
APA Group
www.apagroup.pl