Czy zawsze musimy stosować serwonapędy?

| Prezentacje firmowe Silniki i napędy

W XXI wieku wymagamy od maszyn przemysłowych bardzo dużo. Elastyczność konfiguracji, precyzja działania, niezawodność i łatwość obsługi to tylko niektóre z warunków stawianych przez użytkowników. Producenci robotów przemysłowych wskazali kierunek, w którym podążają aktualnie wytwórcy maszyn, tworząc elastyczne rozwiązania produkcyjne. Nie byłoby to możliwe bez precyzyjnych i szybkich napędów.

Czy zawsze musimy stosować serwonapędy?

Serwonapędy pozwalają na precyzyjne kontrolowanie pozycji, trajektorii ruchu oraz tworzenie wieloosiowych układów synchronicznych. Szerokie portfolio dostępnych rozwiązań umożliwia dopasowanie odpowiedniego silnika, przekładni oraz kontrolera z wymaganym protokołem komunikacyjnym. W nowo projektowanych maszynach nie spotyka się już jednostek ze sterowaniem impulsowym – niemal wyłącznie stosowana jest komunikacja poprzez sieć przemysłową. Zaawansowane środowiska programistyczne i wydajne procesory pozwalają projektować zaawansowane urządzenia sterowane wprost z PLC. Układy Motion Control są w stanie precyzyjnie sterować nawet kilkudziesięcioma synchronicznymi napędami.

Zamiast ideału

Oceniając zalety serwonapędów w porównaniu do innych typów silników, możemy stwierdzić, że są to urządzenia niemal pozbawione wad. Niestety, za ideał trzeba zapłacić. Koszt serwonapędu jest kilkakrotnie wyższy niż zbliżone rozwiązania z wykorzystaniem silnika klatkowego czy też prądu stałego.

W niektórych przypadkach można pokusić się o chyba najtańszą alternatywę – silniki krokowe. Ich prosta budowa i łatwość sterowania sprawiły, że są stosowane w niezliczonej ilości aplikacji. Tyle tylko że głównie poza przemysłem.

Co przeszkadza w stosowaniu napędów opartych na silnikach krokowych w aplikacjach przemysłowych? Ograniczeń jest wiele. Przede wszystkim mniejsza dynamika napędu, niski dostępny moment, nieprecyzyjne sterowanie – gubienie kroków, typoszereg dostępnych silników nie zawiera jednostek dużej mocy.

 
Fot. 1. Kontrolery silników krokowych System10 10SM0101 zamontowane w maszynie

Skoro jest tak wiele ograniczeń, czy warto stosować silniki krokowe? Tak.

Na co dzień możemy spotkać silniki krokowe w sprzęcie AGD, drukarkach, samochodach. Są one wykorzystywane w różnorakich aplikacjach. Najprawdopodobniej największym rynkiem który stosuje silniki krokowe do jednostkowych zastosowań jest DIY – drukarki 3D, frezarki, roboty. Na rynku dostępne są gotowe zestawy np. do Arduino, czy też kontrolery pozwalające w prosty sposób za pomocą impulsów sterować silnikiem krokowym.

Nowatorska opcja dla przemysłu

Niewiele jest natomiast rozwiązań pozwalających w łatwy sposób integrować silniki krokowe do maszyn przemysłowych. Bardzo interesujące urządzenie stanowi kontroler silnika krokowego produkowany przez polską firmę Sitaniec Electronics. Jest on jednym z elementów rodziny System10.

Nowatorską konstrukcję opracowano do zastosowań przemysłowych. Wszystkie urządzenia pomyślane zostały jako niezależne lub przeznaczone do łączenia w systemy. Rodzina Systemu10 produkowanego przez Sitaniec Electronics to moduły wejść i wyjść cyfrowych oraz analogowych, a także moduł wagowy i switch 6-cio portowy. Każdy moduł z rodziny System10 ma wbudowany serwer www do konfiguracji oraz komunikację poprzez Modbus TCP.

Kontroler silnika krokowego dostępny jest w dwóch wersjach: 10SM0111 – jako niezależne urządzenie wyposażone w gniazdo RJ45, oraz 10SM0101 – przeznaczone do łączenia z innymi modułami. Do komunikacji niezbędne jest wówczas użycie 6-portowego switcha Ethernet 10SC0601.

Możliwe jest sterowanie czteroprzewodowymi silnikami krokowymi o maksymalnym prądzie 6A i napięciu zasilania 10‒50 VDC. Konfiguracja pozwala na sterowanie przez wbudowane wejścia i wyjścia lub komunikację Modbus TCP. Poprzez parametryzację da się skonfigurować parametry silnika, ramp przyspieszania, hamowania, prędkości ruchu. Do zwiększenia dokładności pozycjonowania możliwe jest dołączenie enkodera inkrementalnego TTL i praca w zamkniętej pętli sterowania oraz tryb pracy z mikrokrokami. Czujniki krańcowe, pozycjonujące mogą być dołączone bezpośrednio do wejść kontrolera.

Taki układ jest w stanie zastąpić pozycjonowanie za pomocą serwomechanizmów w wybranych układach mechanicznych, jak również może być używany z powodzeniem w wielu przypadkach, gdzie zwykle używane są siłowniki pneumatyczne.

 
Fot. 2. Układ automatycznego podawania detali oparty na silnikach krokowych i kontrolerach 10SM0101

 

Sitaniec Electronics
www.sitaniec.pl