Wszystko do paneli sterowniczych i maszyn

Sterowanie pracą maszyn i urządzeń, sygnalizacja ich działania, kontrolowanie wartości procesowych – wszystko to należy do istotnych zadań personelu obsługującego instalacje technologiczne i urządzenia. Łącznikiem pomiędzy ludźmi a maszynami są tu różnorodne komponenty sterowniczo-sygnalizacyjne, do których zaliczają się: przyciski, przełączniki i inne podzespoły tablicowe, sygnalizatory świetlne i dźwiękowe oraz wskaźniki i regulatory.

Trzy grupy produktów

Na pierwsze z omawianych w analizie produktów składa się kilka rodzajów urządzeń panelowych umożliwiających pomiary i wizualizację, ew. też regulację i rejestrację różnorodnych wielkości elektrycznych oraz nieelektrycznych. Są to w większości standaryzowane pod względem wymiarów zewnętrznych moduły z wyświetlaczami LED lub LCD. Podstawowymi produktami są tu wskaźniki tablicowe, które pozwalają na wizualizację różnych wartości mierzonych, ew. też mają podstawowe funkcje alarmowania i możliwości prostego sterowania. Drugą z podgrup stanowią regulatory jedno- i wielokanałowe oraz proste sterowniki procesowe. Umożliwiają one kontrolowanie wartości na wyjściach w zależności od zmian parametrów wejściowych, za co zwykle odpowiada wbudowany regulator typu PID. Trzecia podgrupa to rejestratory – obecnie typowo w wersjach cyfrowych, które zapewniają dodatkowe funkcje związane z możliwościami analizy danych. Udziały tych urządzeń w rynku są dosyć stałe.

Najczęściej dostarczane przez lokalne firmy urządzenia tablicowe

Drugą z grup tworzy osprzęt sterowniczo-sygnalizacyjny. Obejmuje to produkty do maszyn i urządzeń, szaf oraz paneli sterowniczych, które służą do włączania, przełączania i sterowania pracą różnorodnych systemów. Takimi są m.in. niewielkie gabarytowo przełączniki, przyciski, lampki, a także klawiatury i pokrewne produkty. Zaliczyć tu można również kasety sterownicze, których tradycyjnymi aplikacjami są suwnice, podnośniki i im podobne.

Ostatnią grupą są sygnalizatory świetlno-dźwiękowe. Takimi są lampy sygnalizacje oraz sygnalizatory dźwiękowe, które występują w różnych kształtach, z różnymi rodzajami źródeł światła i dźwięku, jako konstrukcje samodzielne i zintegrowane, a także w wersjach specjalnych – np. do stref zagrożonych wybuchem czy o wysokiej odporności mechanicznej i środowiskowej. Szczególnym rodzajem sygnalizatorów są wieże świetlne. Są to popularne produkty szczególnie w branży maszynowej i przemyśle, które składają się z jednego lub kilku (zwykle wielokolorowych) elementów sygnalizacyjnych montowanych na wspólnym maszcie. Elementami wież świetlnych mogą też być moduły dźwiękowe. Służą one do informowania obsługi o stanie pracy maszyn, przestojach spowodowanych awariami czy koniecznością uzupełnienia materiałów, itd. Produkty te oferowane są w wersjach gotowych oraz jako elementy modułowe, które mogą być składane zgodnie z potrzebami klientów, a także łatwo rekonfigurowane.

Najczęstsze zastosowania wskaźników, regulatorów i rejestratorów

Michał Gawęcki

ASTAT

Kto korzysta z osprzętu sygnalizacyjno-sterującego i aparatury tablicowej oraz sygnalizatorów świetlno-dźwiękowych? Jaka była koniunktura w ostatnich dwóch latach w omawianym sektorze?

Odbiorcami naszych produktów są przeważnie producenci maszyn, linii technologicznych i integratorzy systemów, którzy wymagają od nas nie tylko samego osprzętu jako komponentu, ale jak również doradztwa technicznego oraz kompletacji dostaw. Klienci coraz częściej szukają rozwiązań ergonomicznych, bezawaryjnych i designerskich, dlatego też rynek rozwija się w tę stronę. Charakter omawianej branży jest dość typowy jak dla innych, charakteryzuje się dużą konkurencją i mnogością rozwiązań. Wpływ COVID-19 i wojny rosyjsko-ukraińskiej bardzo szybko zweryfikował możliwości produkcyjne i dostaw. W mojej opinii w omawianych produktach nie ma nisz rynkowych, każdy komponent znajdzie swojego odbiorcę w zależności od tego, czym dany klient będzie się kierował.

W ostatnich dwóch latach koniunktura w omawianym sektorze jest bardzo dobra, wręcz powiedziałbym celująca. Notujemy duże wzrosty sprzedaży ze względu na bardzo dobre zarządzanie magazynem swoich komponentów, jak również odpowiednie zaplecze naszych producentów komponentów automatyki przemysłowej, z którymi współpracujemy od wielu lat. Na dzień dzisiejszy nie otrzymaliśmy żadnych sygnałów zakłócających funkcjonowanie dostaw i komplementacji dostaw od naszych współpracujących producentów, czy tak będzie do samego końca, ciężko mi określić.

Jak wymogi związane z Przemysłem 4.0 wpływają na omawianą ofertę? Jakiego typu podzespoły sprzedajecie do klientów przemysłowych najczęściej?

Jako dostawca bardzo dużej liczby komponentów automatyki przemysłowej i energetyki ciężko określić, co sprzedaje się najczęściej. Omawiane produkty są w regularnej przez nas sprzedaży, posiadamy czterech dostawców sygnalizatorów optycznych i dźwiękowych charakteryzujących się cechami technicznymi i cenami, i tak samo tyczy się to osprzętu aparatury sterowniczej. Klienci oprócz cech technicznych szukają produktów z krótkim czasem dostawy i komplementacji dostaw ale zachowując przy tym jakość i bezawaryjność tych urządzeń.

W Polsce Przemysł 4.0 dopiero się rozwija, więc coraz więcej producentów omawianych komponentów dostosowuje swoje produkty pod wymogi związane z Przemysłem 4.0. Nie jest to jeszcze tak bardzo popularne, dlatego oferta dostarczanych produktów z tymi wymogami jest mała.

Dostawcy i popularne marki

W dotychczasowych analizach poświęconych omawianej tematyce regularnie prezentowaliśmy typowo po 30 firm, przy czym od lat były to w dużej części te same przedsiębiorstwa. W tej grupie znajdują się zarówno producenci lokalni i oddziały firm zagranicznych, jak też dystrybutorzy specjalizowani i katalogowi. Asortyment produktów dostępnych na rynku jest również przekrojowy i obejmuje zarówno wyroby markowe, zazwyczaj pochodzenia zachodnioeuropejskiego, jak też dalekowschodnie, które są popularne szczególnie w obszarze produktów standardowych.

Analogicznie do poprzednich lat również obecnie każda z grup produktów dostępna jest na rynku w dużej różnorodności i ilości. Aparatura tablicowa, osprzęt sterowniczo-sygnalizacyjny i sygnalizatory świetlno-dźwiękowe to wyroby stanowiące stałe elementy ofert wielu podmiotów, w efekcie czego konkurencja w tych sektorach jest dosyć silna. Zgodnie z wynikami redakcyjnego badania tak jest szczególnie w przypadku sektora osprzętu, w następnej kolejności sygnalizatorów.

Popularne w kraju marki osprzętu sterowniczo-sygnalizacyjnego; zestawienie nie dotyczy udziałów firm w rynku

Względna stałość sytuacji na rynku dotyczy też wybieranych przez rodzimych odbiorców marek produktów. Tutaj w każdej z grup wyróżnić można po kilku liderów, jeżeli chodzi o rozpoznawalność i popularność na rynku. W przypadku wskaźników, regulatorów i rejestratorów takimi są niezmiennie firmy: LUMEL, APAR i Omron Electronics. Szczególnie pierwszy z nich, zielonogórski LUMEL, to od lat popularny na rynku producent szerokiej gamy wskaźników, regulatorów, rejestratorów, urządzeń pomiarowych, a także innych produktów. Ważnymi markami są też: Simex, ABB, Kübler, SEM, F&F Filipkowski oraz Jumo, Apator i Panasonic.

W przypadku dostawców osprzętu sterowniczo-sygnalizacyjnego mamy do czynienia z dominacją dwóch marek – Eaton Electric oraz Schneider Electric. Obydwie firmy dostarczają szeroki asortyment urządzeń niskiego napięcia, podzespołów automatyki oraz aparatury elektrotechnicznej, której ważną częścią jest właśnie osprzęt sterowniczo-sygnalizacyjny. Trzecią z firm na rynku, jeżeli chodzi o popularność w kraju, jest Siemens, ważne są tu również m.in. Allen-Bradley (Rockwell Automation) oraz EAO. Warto zaznaczyć, że w branży działają od lat również polscy producenci, tacy jak Spamel, Promet oraz Pokój. Wytwarzają oni m.in. przyciski, przełączniki, kasety oraz różnorodne podzespoły niskiego napięcia dla przemysłu i energetyki.

Jeżeli chodzi o sygnalizatory, to na czołowych miejscach rankingu znalazły się tradycyjnie firmy: WERMA, Auer Signal, Schneider Electric, Patlite oraz Pfannenberg. Statystyka z tym związana obejmuje zbiorczo popularne marki sygnalizatorów świetlnych i dźwiękowych. W konkretnych kategoriach (lampy, wieże świetlne, sygnalizatory dźwiękowe) liderzy mogą być inni.

Popularne w kraju marki sygnalizatorów świetlnych i dźwiękowych; zestawienie nie dotyczy udziałów firm w rynku

Pandemia i rynek

Wraz z tym, jak kończy się (oby!) pandemia COVID-19, można też krótko podsumować jej wpływ na omawiane branże. Zapytaliśmy o to respondentów, a więc dostawców każdej z omawianych w analizie grup produktów. Większość odpowiedzi – i to w każdym z przypadków – wskazywała na niewielki, nieznaczący lub ew. umiarkowany wpływu pandemii na biznes. Jeżeli już miały miejsce problemy, to raczej na samym początku, w 2020 roku, ew. też w ostatnich miesiącach. Te pierwsze miały związek z niepewnością na rynku, zaś bieżące wynikały z niskiej dostępności oraz wyższych cen komponentów elektronicznych i surowców. Biorąc jednak pod uwagę wzrosty w 2021 roku, zmiany netto w ostatnich dwóch latach były in plus. Również dzisiejsze oceny koniunktury w każdej z branż są zdecydowanie korzystne.

Oceny konkurencji w omawianych branżach

Jeżeli chodzi o oszacowania wartości rynku, to podawaliśmy je praktycznie w każdym z dotychczasowych analiz publikowanych w APA i na stronie automatykab2b.pl, co daje możliwość porównania bieżących wyników z historycznymi oraz wskazania trendów rynkowych.

W zeszłej dekadzie wartość krajowego rynku wskaźników, regulatorów oraz rejestratorów oceniana była na kwoty średnio od 35 do 50 mln zł rocznie. Tym razem, tj. wiosną 2022, respondenci oszacowali wartość tego sektora na średnio 40‒50 mln zł, a więc bardzo podobnie. Z kolei branża związana z produkcją i dystrybucją przełączników, przycisków, lampek oraz kaset i klawiatur przemysłowych to rynek o wartości kilkudziesięciu milionów złotych rocznie. W tym przypadku wartości historyczne wynosiły średnio od 40 do 65 mln zł. W bieżącym badaniu średnia jest nieco niższa – wynosi 35 mln zł, zaś najczęstsze szacunki podawane przez respondentów to wartości od 20 do 60 mln zł.

Oceny koniunktury w omawianych branżach

Najmniejszy z rynków związany jest z sygnalizatorami świetlnymi i dźwiękowymi. W tym przypadku dotychczas pytaliśmy respondentów o osobne oszacowanie każdej z grup i pojawiały się tu wartości kilku, góra 12‒14 mln zł rocznie. W 2022 roku średnia odpowiedzi wyniosła 12 mln zł rocznie dla sygnalizatorów świetlnych i 11 mln zł dla dźwiękowych, co wpisuje się we wcześniej prezentowane statystyki.