Bliski Wschód, w szczególności kraje Półwyspu Arabskiego, to popularne kierunki wyjazdów wakacyjnych. Sam wiele lat temu odwiedzałem Dubaj i jeszcze przez długi czas po wizycie byłem pod wrażeniem tego miejsca – miasta, które przecież kilka dekad temu było w większości pustynią! Oczywiście całe Emiraty, ale też Oman, Katar, Kuwejt i przede wszystkim Arabia Saudyjska to kraje bogate za sprawą handlu oraz ropy naftowej. Świat jednak zmienia się, a zasoby tej ostatniej maleją. Wiedzą o tym doskonale bliskowschodni politycy i w ich narracji coraz głośniej wybrzmiewa potrzeba zmiany sposobu funkcjonowania tamtejszych krajów – z rynków opartych na petrodolarach na nowoczesne gospodarki z silnym przemysłem. Przed kilkoma tygodniami przełożono to na konkretne działania, które podparte zostały kwotą 100 mld dolarów!
W lutym, podczas swojego wystąpienia w Rijadzie, saudyjski książę Mohammed Bin Salman poinformował o ambitnych planach przekształcenia Arabii Saudyjskiej w globalne centrum branży elektronicznej i innych zaawansowanych sektorów przemysłowych, w tym robotyki oraz technologii niskoemisyjnych. Działania są elementem zapoczątkowanego w zeszłej dekadzie programu Saudi Vision 2030, który ma pozwolić temu krajowi na wejście do grona globalnych przywódców technologicznych. Jego wehikułem jest utworzona w lutym przez państwowy fundusz inwestycyjny spółka Alat, co w języku arabskim oznacza „maszyny”.
Nowa firma, w którą wpompowano wspomniane miliardy, to siedem jednostek biznesowych i jednocześnie siedem obszarów strategicznych. Są nimi: półprzewodniki, inteligentne urządzenia, zaawansowane dziedziny przemysłowe, zdrowie smart, inteligentne budynki i smart home oraz infrastruktura nowej generacji. Efektem jej działań ma być umożliwienie wytwarzania ponad 30 kategorii produktów, w tym systemów robotycznych, komunikacyjnych, komputerów, zaawansowanych maszyn górniczych i budowlanych, ale też przykładowo urządzeń rozrywki cyfrowej. Ambitne plany Saudów wiążą się z budową centrów produkcyjnych oraz utworzeniem około 40 tys. miejsc pracy, co ma do końca dekady przełożyć się na kontrybucję do PKB Arabii Saudyjskiej w wysokości ponad 9 miliardów dolarów.
Alat nie realizuje działań samemu – spółka już podpisała kilka umów z globalnymi firmami technologicznymi. Do grona jej obecnych partnerów należy amerykański Carrier (z którym utworzone będzie centrum B+R i produkcyjne nowoczesnych rozwiązaniach HVAC), japoński SoftBank Group (powstanie fabryka produkująca roboty przemysłowe) oraz chińska Dahua Technology. W porozumieniu z tą ostatnią stworzone będzie centrum wytwarzające rozwiązania do nadzoru w systemach inteligentnych budynków oraz miast. W gronie partnerów jest też saudyjski Tahakom, który opracowuje m.in. systemy transportowe, bezpieczeństwa i inne w obszarach smart mobility oraz smart city.
Wydarzenia już się dzieją. Przykładowo utworzono spółkę joint venture Alat i SoftBank, której celem jest opracowywanie i wytwarzanie robotów przemysłowych. Maszyny te mają umożliwiać wykonywanie zadań montażowych i innych związanych z produkcją, natomiast ich programowanie ma być maksymalnie uproszczone. Partnerzy zainwestują około 150 mln dolarów w budowę i uruchomienie zautomatyzowanego centrum inżynieryjno-produkcyjnego w Rijadzie, zaś pierwszy robot „Made in Saudi Arabia” ma powstać już pod koniec tego roku. Oczekuje się, że sam tylko projekt w zakresie robotyki zwiększy przyszłoroczne PKB kraju o miliard dolarów.
To nie wszystko! Ważnym aspektem podejmowanych działań jest zrównoważony rozwój i wykorzystywanie energii odnawialnej. Zgodnie z planami Alat ma nie tylko rozwijać technologie temu sprzyjające, ale też jak najszerzej wykorzystywać źródła czystej energii we własnej produkcji. A to z kolei ma wesprzeć realizację planów osiągnięcia neutralności węglowej kraju do 2060 roku.
Czy to możliwe? Sądzę, że jak najbardziej, bowiem i wola polityczna, i możliwości kapitałowe są bardzo duże. Również motywacja decydentów jest solidna – wynika nie tylko z malejących zasobów ropy naftowej, ale przede wszystkim faktu, że w globalną agendę rozwoju już na stałe wpisano odchodzenie od paliw kopalnych. Plan, choć ambitny, jest w mojej ocenie znacznie bardziej wykonalny niż wizja saudyjskiego miasta-linii (The Line). Jest to projekt realizowany przez spółkę Neom, która chce zbudować liniowe, neutralne pod względem emisji CO2 miasto o długości… 170 km (na zdjęciach). Będzie ono usytuowane pomiędzy dwoma lustrzanymi murami i zamieszkałe przez 5 milionów osób. Fantastyka? Być może. Ale przecież jeszcze wczoraj nie wiedzieliśmy, że na półwyspie, na piaskach powstaną fabryki robotów i innych nowoczesnych urządzeń!
Na zdjęciu głównym: Amit Midha - prezes spółki Alat.
Zbigniew Piątek
