Złączki listwowe i aparatura niskiego napięcia

Tytułowe produkty stanowią nieodzowne elementy szaf elektrycznych, systemów zasilania i zabezpieczania maszyn oraz układów automatyki. Ich zastosowania wykraczają daleko poza przemysł, obejmując energetykę, sektor infrastrukturalny, transportowy oraz budownictwo. Tworzy to ogromny i atrakcyjny dla wielu dostawców rynek. Ten ostatni ma w dużym stopniu charakter dystrybucyjny i cechuje się silną konkurencją cenową.

 

Najważniejsze dla klientów cechy produktów brane pod uwagę przy decyzjach zakupowych – na wykresie zestawiono wyniki z kilku lat, centrum wykresu to 0%, krawędź zewnętrzna – 90% wszystkich odpowiedzi

Wspólnymi cechami tytułowych wyrobów są m.in.: możliwości przesyłania i rozdziału energii elektrycznej, przełączania/ochrony urządzeń i obwodów, a także wspólne występowanie w szafach elektrycznych i systemach zasilających. Wprawdzie część z nich, w szczególności aparatura niskiego napięcia, może byś instalowana jako komponenty stand-alone, jednak typowy jest ich montaż na szynach DIN i w ten sposób tworzenie systemów przeznaczonych do aplikacji w energetyce, przemyśle czy budownictwie.

W przypadku rynku polskiego do typowych aplikacji należą te opisane, czyli związane z dystrybucją i rozdziałem energii. W statystyce zawarte jest to w kategoriach "szafy i skrzynki rozdzielcze" oraz "wytwarzanie i dystrybucja energii". Druga z kluczowych grup zastosowań związana jest z maszynami, urządzeniami i produktami OEM, trzecią stanowią przemysłowe linie technologiczne, zaś kolejną – zastosowania w budownictwie. O ile zmiany w stosunku do poprzednich tego typu statystyk są niewielkie, o tyle warto tutaj zaznaczyć, że zestawienie ma charakter "przemysłowocentryczny". Grupą ankietowanych firm były przede wszystkim podmioty związane z rynkiem automatyki i energetyki, co przesuwa akcent właśnie na przemysł, zmniejszając, skądinąd istotną, rolę branży budynkowej i transportowej.

Patrząc na głównych odbiorców (typy firm), klasyfikacja jest mniej zróżnicowana. Zarówno w przypadku złączek, jak też aparatury niskiego napięcia mamy do czynienia z miarę stałym udziałem klientów końcowych, producentów OEM oraz integratorów systemów. Wysokie pozycje zajęły hurtownie elektrotechniczne i dystrybutorzy specjalistyczni – wprawdzie nie są to klienci końcowi, aczkolwiek dla wielu producentów są oni kluczowymi odbiorcami ich produktów. Kategorie takie jak "budownictwo" czy "odbiorcy prywatni" znajdują się na dalszych miejscach tej statystyki, przy czym tutaj należy wziąć poprawkę na wspomniany wcześniej charakter bieżącego zestawienia. Jak również widać, w ostatnich latach większych zmian w statystykach nie było, może z wyjątkiem bieżących wzrostów w przypadku kategorii "producenci OEM" oraz "hurtownie". To ostatnie nie zmienia jednak wydźwięku całości.

 

Główni krajowi odbiorcy złączek listwowych

Czego poszukują polscy odbiorcy?

Wymogi stawiane produktom i ich dostawcom są dosyć stałe – wynika z prowadzonych przez nas od ponad dekady badań ankietowych. Pierwsze miejsca listy zajmują niezmiennie: koszty zakupu, parametry techniczne i cechy oraz jakość produktów. Zestawienie to jest zrozumiałe, jeżeli weźmie się pod uwagę zastosowania omawianych komponentów i urządzeń. Aparatura niskiego napięcia jest odpowiedzialna za przesył energii, zabezpieczanie maszyn i instalacji, wykorzystywana do przełączania dużych prądów, często też musi pracować przez wiele lat w niesprzyjających warunkach środowiskowych – wszystko to przekłada się wysokie wymogi co do jej niezawodności. Stąd też wybierane są tu produkty pochodzące od markowych dostawców, o rozpoznawalnej, potwierdzonej jakości i mające odpowiednie certyfikaty. Z drugiej strony podaż omawianych wyrobów jest duża, co pozwala wywindować czynnik kosztowy na początek statystyki. Temu ostatniemu sprzyja duża konkurencja na rynku, o czym w dalszych rozdziałach. Zwracamy tu również uwagę na element, który awansował na czwartą pozycję zestawienia – "czas dostawy, logistyka". Jest on istotny nie tylko, jak mogłoby się wydawać, dla służb utrzymania ruchu czy serwisantów, ale też całościowo dla odbiorców omawianych towarów.

 

Główni krajowi odbiorcy aparatury niskiego napięcia

Powyższą tematykę rozszerzyliśmy, zadając respondentom dodatkowe pytanie – "jakie trendy kreują rynek?". W tym przypadku potwierdziło się wiele powyższych. Przykładowo w zakresie złączek dla klientów ważne są odpowiednio wysoka jakość elementów i ich atrakcyjna cena, dodatkowo istotne są (jak najkrótsze) czasy dostaw. Również dla części kupujących złączki liczy się przyzwyczajenie do marki czy też historia współpracy z dostawcą, ale w żadnym razie nie są to czynniki o znaczeniu kluczowym. Z kolei w odniesieniu do aparatury niskiego napięcia, oprócz atrakcyjnej ceny i jakości produktów, wskazywane były głównie czynniki makroekonomiczne kształtujące rynek. Takimi są: inwestycje, sytuacja gospodarcza i popyt na rynku oraz generalnie koniunktura w przemyśle.

Tym razem respondenci nie podzielili się z nami informacjami odnośnie do innowacji technicznych w produktach, ale rozwój w tym zakresie niewątpliwie postępuje. Może to dotyczyć np.: nowości materiałowych w przypadku przekaźników elektromagnetycznych, rozszerzania funkcjonalności aparatury modułowej o możliwości związane z komunikacją i monitorowaniem pracy czy też oferowania nowych wersji złączek szynowych z wbudowanymi układami elektronicznymi. Ważnym trendem jest dodawanie możliwości komunikacji bezprzewodowej z urządzeniem w celu zdalnego odczytu parametrów i dokonywania nastaw. Dotyczy to najczęściej urządzeń napędowych, ale też pojawia się w przypadku przekaźników programowalnych i różnych aparatów niskiego napięcia.

Rynek dzisiaj i jutro

Omawiane sektory tworzą sporej wielkości obszary rynku przemysłowego, cechują się stabilnym rozwojem i dosyć stałą grupą podmiotów dostarczających produkty. W ostatnim z przeprowadzonych przez redakcję badań branży koniunktura była ciągle pozytywna. W przypadku złączek listwowych oceniło ją tak 9 na 10 badanych, zaś dla aparatury niskiego napięcia – 8 na 10. Gorzej było natomiast w przypadku zachodzących zmian. Około połowy respondentów bieżącego badania uznała, że sytuacja w sektorach nie zmienia się, jednak co piąty i co trzeci (zależnie od grupy produktów) stwierdził, że koniunktura słabnie. Biorąc pod uwagę, że badanie było prowadzone przed okresem pandemicznym, obydwie oceny mogą być dzisiaj istotnie gorsze.

 

Koniunktura na polskim rynku dystrybucji złączek listwowych w ostatnich kilku latach

 

Koniunktura na polskim rynku dystrybucji aparatury niskiego napięcia w ostatnich kilku latach

 

Kierunek zmian koniunktury na rynkach

W tym miejscu jeszcze komentarz dotyczący rynków pod względem wartościowym. W przypadku złączek respondenci podawali kwoty od kilku do ponad 250 mln zł rocznie, zaś średnia wyniosła około 100‒150 mln zł (czyli podobnie jak w latach poprzednich). Jeżeli chodzi o aparaturę niskiego napięcia, to rynek z nią związany szacowano na znacznie wyższe wartości – od 250 mln zł do 2 miliardów. W tym przypadku średnia to niecały miliard, przy czym wyniki te podajemy z zastrzeżeniem, że są jedynie uśrednieniem oszacowań respondentów, a nie danymi o wiarygodności statystycznej. W poprzednich analizach publikowanych w IRA średnie oceny wielkości rynku aparatury niskiego napięcia wynosiły 500‒600 mln zł.

Przyszłość związana jest przede wszystkim z branżą budowlaną (elektroinstalacja, rozdział energii, itp.), przemysłem (produkcja maszyn, linie technologiczne, automatyka i prefabrykacja szaf elektrycznych), a także energetyką, w tym zieloną, oraz zastosowaniami w obszarze transportu. Nowościami w stosunku do poprzednich tego typu statystyk są przede wszystkim: wzrost wskazań związanych z budownictwem (obydwie grupy produktów), większa rola sektora elektronicznego oraz motoryzacji (głównie aparatura niskiego napięcia) oraz wzrost wskazań dotyczących odnawialnych źródeł energii.

 

Najpopularniejsze zdaniem dystrybutorów marki złączek listwowych sprzedawanych w Polsce – zestawienie nie odzwierciedla udziałów wymienionych firm w rynku