Prowadnice liniowe o przekroju walca
| TechnikaW przemyśle lekkim prowadnice walcowe znajdują szerokie zastosowanie. Poczynając od typowej techniki liniowej do przemieszczania mas w danym procesie technologicznym po obrabiarki CNC. Rozróżniamy tu dwie podstawowe konfiguracje tychże prowadnic.
Pierwsza to wałek pełny niepodparty, a druga to wałek, do którego przykręcona jest podpora. Wałki zwykle wykonane są w tolerancji h6 i chropowatości Ra 0,3um. Utwardzane powierzchniowo na głębokość 0,3-0,4 mm do twardości 52 HRC. Rdzeń pozostaje miękki, a więc podatny na obróbkę. Ze względu na wykonanie spotkamy tu wałki zwykłe, wałki nierdzewne, chromowane itp. Spotkać można również wałki aluminiowe pełne lub drążone.
Dla pierwszej grupy wałków pełnych zastosujemy wsporniki końcowe, mocujące wałki na określonej wysokości od podstawy lub doczołowo z powierzchnią zorientowaną prostopadle do powierzchni wałka.
Spotkamy również podpory końcowe grupujące prowadnice, tworząc np. parę do zastosowań w budowie osi maszynowej. Dla drugiej grupy wałków nawiercanych zastosujemy podpory wzdłużne o określonej geometrii, odpowiadającej danemu typowi wielkości geometrycznej.
Dla obu typów prowadnic mamy określoną budowę łożysk liniowych, w wysokiej tolerancji wykonania dla określonego standardu wymiarowego. W pierwszej grupie prowadnic wyszczególnimy łożyska liniowe zamknięte, w drugiej grupie otwarte.
Łożysko liniowe stanowi stalową tuleję o określonej tolerancji wymiarowej z rowkami na skrajniach pod pierścienie Segera. Wewnątrz mamy plastikową tuleję wraz z rowkami podłużnymi tworzącymi łańcuchy obiegowe dla kulek. Łożysko liniowe porusza się wzdłuż prowadnicy właśnie na obiegu łańcuchów kulkowych. Przy grupie łożysk zamkniętych wyróżnimy sześć obiegów kulkowych, natomiast przy grupie łożysk otwartych pięć obiegów.
Tolerancja wykonania grup łożysk jest zazwyczaj określona standardem europejskim lub japońskim. Przy grupie łożysk zamkniętych ważna jest tolerancja pasowania obiegów na prowadnicy, gdyż wszelki luz podłużny dyskwalifikuje dane łożysko dla poprawnej pracy. Stosuje się również łożyska zamknięte rozcinane wzdłużnie, w celu kasacji luzu pomiędzy obiegiem kulek, a powierzchnią wałka.
Natomiast przy łożyskach liniowych otwartych luz podłużny zazwyczaj występuje, ponieważ zakres jego regulacji jest nieco większy niż w przypadku łożysk zamkniętych. Docisk do powierzchni wałka realizowany jest poprzez system regulacji luzu w określonej obudowie. Obie grupy łożysk liniowych można podzielić ze względu na sposób ich montażu.
Typowe, czyli w postaci tulei montowanej w obudowie łożyska, również łożysko z kołnierzem okrągłym lub kwadratowym.
Obudowy łożysk liniowych zwykle stosowane są dla określonej grupy, czyli obudowy zamknięte i otwarte. Obie grupy obudów mają za zadanie nadanie płaszczyzny montażowej dla łożyska liniowego usytuowanej w płaszczyźnie symetrii łożyska liniowego. Również obie grupy obudów mogą posiadać regulację do kasowania luzów łożysk.
W grupie techniki liniowej prowadnic wałkowych, wyszczególnimy również tuleje ślizgowe. Tuleje ślizgowe z powierzchnią wewnętrzną z teflonu niepodatnego na ścieranie.
Nośność dynamiczna, jak i max prędkość przesuwu jest ograniczona budową łożyska. Oba parametry są o wiele mniejsze niż w przypadku prowadnic profilowanych, jednakże technika przesuwu danej masy w rozwiązaniu np. pierwszej grupy wałków, gdzie określona masa przemieszcza się nad wałkami, a pracę wykonuje pod nimi, mogłaby być trudna do wykonania, lub nieopłacalna przy zastosowaniu prowadnic profilowanych - szyn.
EBMiA
