Usuwanie kosmicznych śmieci i serwisowanie satelitów, czyli precyzyjne operacje orbitalne

| Gospodarka Aktualności

AROBS Polska i rumuński AROBS Engineering opracują dla Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) elastyczną i skalowalną jednostkę kontrolną do obsługi precyzyjnych operacji na niskiej orbicie okołoziemskiej. Jej zadaniem będzie wspieranie misji usuwania kosmicznych śmieci oraz bardziej efektywne przeprowadzanie operacji, takich jak rendezvous, przechwytywanie czy serwisowanie satelitów. Projekt realizowany będzie w ramach inicjatywy COSMIC w programie Bezpieczeństwa Kosmicznego ESA.

Precyzyjne operacje orbitalne

W projekcie CRIMSON (Close Proximity Operations Control Unit Development and Qualification) wybrane przez Europejską Agencję Kosmiczną firmy przygotują rozwiązania dla przyszłych misji dotyczących Aktywnego Usuwania Odpadów Kosmicznych (ADR - Active Debris Removal) oraz Serwisowania na Orbicie (IOS - In-Orbit Servicing). W tym celu zostanie opracowana jednostka sterująca, która będzie współpracować z czujnikami i kamerami oraz posiadać wystarczającą moc obliczeniową i zasób pamięci, by realizować różnorodne kluczowe funkcje przetwarzania danych o wysokiej przepustowości. Wśród nich znajdzie się przetwarzanie obrazów, nawigacja oraz sterowanie elementami robotycznymi.

Przewiduje się, że kontroler CRIMSON będzie podstawową jednostką zapewniającą niezbędne funkcje monitorowania i sterowania podczas precyzyjnych manewrów w bliskiej odległości od satelitów i innych obiektów kosmicznych na niskiej orbicie okołoziemskiej, np. przy przechwytywaniu. Rozwój jednostki zakłada także zapewnienie skalowalności oraz modularności, co pozwoli na jej łatwą adaptację do różnych przyszłych misji bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów inżynieryjnych i kwalifikacyjnych.

Usuwanie kosmicznych śmieci czy serwisowanie satelitów na orbicie wymaga wysokiej autonomii pokładowej i zaawansowanej inteligencji, by prowadzić nawigację względną, przetwarzanie obrazów i kontrolę robotycznego systemu przechwytywania. Do tej pory funkcje te były realizowane przez dedykowane jednostki kontrolne projektowane specjalnie dla każdej misji, co wymagało znacznych nakładów inżynieryjnych oraz ekspertyz. Wynika to z różnic w architekturze awioniki i z różnorodności czujników używanych w danej misji. Takie dedykowane rozwiązania są bardzo kosztowne i zwiększają ryzyko, które wymaga zarządzania w każdej z misji. Dzięki rozwojowi jednostki uniwersalnej CRIMSON koszty budowy tego typu rozwiązań dla przyszłych misji zostaną znacząco zredukowane.

Projekt CRIMSON rozpoczął się we wrześniu 2024 r. Jest finansowany w ramach działań podstawowych ESA na rzecz Czystego Kosmosu w inicjatywie COSMIC, w ramach programu Bezpieczeństwa Kosmicznego Agencji, okres 2.

źródło: Space Agency