Wszystko do paneli sterowniczych

Urządzenia tablicowe stanowią popularne elementy składowe maszyn, szaf sterowniczych i tablic synoptycznych, zaś ich funkcjonalność i atrakcyjna cena sprawiają, że od lat nie tracą one na popularności. Cechą charakterystyczną branży z nimi związanej jest obecność kilku producentów krajowych, których wyroby należą do najchętniej wybieranych przez rodzimych odbiorców produktów. Z kolei przyciski i przełączniki tablicowe oraz kasety sterownicze to wyroby pozornie nieskomplikowane technologicznie, aczkolwiek ciągle rozwijające się i cechujące niemalejącym powodzeniem. Zawdzięczają je swojej odporności mechaniczno-środowiskowej oraz trwałości, w efekcie czego stanowią nieodzowne komponenty wielu maszyn i urządzeń. W analizie omawiamy wymienione grupy produktów, opisując zarówno rynek z nimi związany, jak też ewolucję technologiczną.

Wielkości rynków

Badania omawianych rynków prowadzimy od ponad dekady, oceniając sytuację w każdym z sektorów co dwa lata. Daje to niewątpliwą okazję do określenia zmian koniunktury w czasie. O ile w pierwszej połowie dekady, szczególnie około 2013 roku, sytuacja na rynku oceniana była przez co czwartego ankietowanego jako słaba, o tyle ostatnie lata przynosiły absolutnie przeważającą liczbę ocen pozytywnych. Przykładowo dwa lata temu średnio 87% osób oceniło koniunkturę jako dobrą, zaś 12‒13% jako doskonałą, nie zostawiając praktycznie miejsca w statystykach na gorsze oceny.

Dzisiaj nie jest źle, aczkolwiek nie jest też tak dobrze jak w latach poprzednich. Niewątpliwie mamy do czynienia z gorszą koniunkturą na całym rynku, co również odbija się na ocenach omawianych sektorów. Wprawdzie średnio 91% osób sklasyfikowało sytuację jako dobrą, ale reszta wskazała jej osłabienie. Zmiany nie są dramatyczne, przywodzą jednak wspomnienia z poprzednich lat, z początku dekady. Jeżeli zaś chodzi o oceny kierunków zmian koniunktury, wskazują one na utrzymanie status quo lub minimalny ruch w dół.

 

Najważniejsze dla klientów cechy urządzeń tablicowych oraz osprzętu

Działający w branży dostawcy funkcjonują na rynkach, które wprawdzie nie są tak duże, jak przykładowo sektory napędów elektrycznych czy sterowników PLC, ale też wcale nie są dla branży automatyki marginalne. Obszar produkcji i dystrybucji wskaźników oraz regulatorów i rejestratorów w ostatniej dekadzie szacowaliśmy na około 35‒50 mln zł rocznie. Tym razem uśrednione wyniki dają wartość 44 mln zł, przy czym respondenci podawali tu szacunki od 8 do ponad 100 mln zł.

Bardzo podobne do powyższych rezultaty uzyskaliśmy w przypadku sektora przełączników, przycisków, lampek oraz kaset i klawiatur przemysłowych. Zdaniem ankietowanych osób rynek ten ma w kraju wartość od 10 do 90 mln zł rocznie, przy czym uśrednienie wynosi tutaj 46 mln zł. Jest to wartość nieco niższa niż podawane w poprzedniej dekadzie (typowo od 45 do 60 mln zł). Sumarycznie więc można mówić o branżach o wartości 90 mln zł – z zastrzeżeniem statystycznej wiarygodności wynikającej z ograniczonej wielkości próby badawczej.

Preferencje zakupowe odbiorców

O najważniejsze dla klientów cechy omawianych produktów zapytaliśmy oddzielnie w przypadku urządzeń tablicowych oraz osprzętu, aczkolwiek statystyki udzielanych odpowiedzi okazały się zbliżone. W obydwu kategoriach na czele znalazły się: koszty zakupu (atrakcyjność cenowa) i jakość wykonania, zaś dalej były: marka, łatwość użytkowania oraz dokładność pomiarów (cechy dotyczącą aparatury), a także trwałość. Wyniki te są także zbliżone do publikowanych przez nas w poprzednich analizach i wprost wynikają z zastosowań omawianych produktów.

 

Oceny konkurencji w branży

Komponenty i urządzenia tablicowe mają charakter utylitarny, są one wykorzystywane w aplikacjach, gdzie pojawiają się niesprzyjające warunki środowiskowe i narażenia mechaniczne. Z tych powodów odpowiednia ich jakość oraz trwałość są tu jednymi z podstawowych wymogów. Dla użytkowników istotna jest również łatwość ich obsługi oraz odczytu wskazań, przez co trudno tu o rozwiązania wysublimowane, takie jak choćby cyfrowe HMI. Omawiane produkty muszą też zapewniać bezpieczeństwo użytkowania, często poparte atestami.

 

Najpopularniejsze w Polsce marki wskaźników, regulatorów i rejestratorów tablicowych – zestawienie nie odzwierciedla udziałów wymienionych firm w rynku

Z drugiej strony zrozumiały jest prymat wskazań dotyczących kosztów zakupu. Omawiane w analizie produkty należą do dojrzałych technologiczne i są dostępne u wielu dostawców, co skutkuje ich dużą podażą i łatwością wymiany jednego modelu na inny. Nie jest to dla ich oferentów specjalnie komfortową sytuacją, choć trudno spodziewać się tu jakichś zmian.

Cechy takie jak kompletność asortymentu czy certyfikaty znalazły się na dalszych miejscach zestawienia, aczkolwiek nie można wykluczyć, że dla części odbiorców będą one kluczowe. Przykładowo szerokość oferty i możliwości korzystania z rodzin produktów w zakresie osprzętu będą istotne dla producentów maszyn oraz prefabrykatorów szaf sterowniczych, zaś certyfikaty – dla firm stosujących produkty tablicowe w aplikacjach kolejowych, specjalnych czy związanych z pracą w strefach zagrożonych wybuchem.

Rozwój technologiczny

W omawianej branży rozwój technologiczny ma typowo charakter ewolucyjny. Producenci, w szczególności urządzeń tablicowych, wykorzystują tu dokonania sektora elektroniki oraz postępy w obszarze cyfryzacji i komunikacji, dodając do swoich wyrobów kolejne funkcje i wyposażając je w nowe możliwości. Typowo jednak – może z wyjątkiem wprowadzenia rejestratorów elektronicznych w miejsce papierowych – nie ma to wpływu na podstawową funkcjonalność urządzeń. Istotne zmiany następują natomiast w zakresie jakości prezentacji danych (nowe rodzaje ekranów), łatwości obsługi czy możliwości wymiany danych. Dodatkowo następuje migracja funkcji pomiędzy urządzeniami, w efekcie czego prostsze, podstawowe moduły zyskują cechy bardziej zaawansowanych produktów.

 

Najważniejsze aplikacje osprzętu tablicowego

W bieżącym badaniu najczęściej wskazywanymi trendami, jeżeli chodzi o wskaźniki, regulatory i rejestratory, były te związane z komunikacją sieciową i możliwościami wymiany danych. Kilkunastu respondentów określiło właśnie ten obszar rozwoju jako dzisiaj kluczowy, wymieniając m.in.: możliwość podłączania do Ethernetu i łatwej komunikacji z systematu nadrzędnymi, wymianę danych z chmurą obliczeniową, a także możliwości komunikacji poprzez interfejsy bezprzewodowe, w tym z urządzeniami przenośnymi. Dzisiaj, w dobie Przemysłu 4.0, tego typu możliwości nie są ciekawostką, ale zdecydowanie cechami wymaganymi przez coraz większą liczbę odbiorców. Pojawiły się też wskazania związane ze stosowanymi wyświetlaczami, w szczególności z możliwością sterowania dotykowego, a także postępującą miniaturyzacją i zwiększaniem dokładności pomiarów.

Funkcje komunikacji sieciowej, w tym możliwości pracy bezprzewodowej, pojawiały się również w przypadku drugiej grupy produktów – osprzętu tablicowego. Ogólnie jednak wskazania dotyczące trendów technologicznych były tu bardziej zróżnicowane niż dla urządzeń. Tradycyjnie wysiłki producentów są skupione na cechach mechanicznych i elektromechanicznych wyrobów, obejmują też innowacje w zakresie materiałoznawstwa. Chodzi tu o zapewnianie zwiększonej trwałości, wytrzymałości, często też wysokiego stopnia ochrony. Jedna z odpowiedzi dotyczyła istotności norm branżowych, pojawiły się też dwa wskazania technologii LED, przy czym te ostatnie pozwalają stwierdzić, że nie mamy już do czynienia z nowością. Zresztą w poprzednio publikowanych w IRA analizach przytaczaliśmy statystykę, w przypadku której żaden z respondentów nie miał wątpliwości co do tego, że LED stanowią standard i etap zmian związany z ich popularyzacją branża ma już za sobą.

 

Najważniejsze grupy odbiorców i sektory rynku będące odbiorcami aparatury i osprzętu tablicowego

Przyszłe rynki

W poprzednim badaniu (dwa lata temu) dostawcy wskaźników, regulatorów i rejestratorów jako najbardziej perspektywiczne obszary zastosowań swoich produktów wskazywali: przemysł spożywczy, energetykę, motoryzację i generalnie przemysł produkcyjny. W przypadku producentów osprzętu sterowniczo-sygnalizacyjnego typowane zaś były sektory: OEM (maszyn i urządzeń) oraz ogólnoprodukcyjny.

Co będzie w przyszłości? Ponownie połączyliśmy tutaj wskazania dla dwóch omawianych grup produktów. Na topie znaleźli się producenci maszyn dla różnych rynków końcowych, druga była energetyka, za nią sklasyfikowany został przemysł produkcyjny. Dalsza część statystyki to kilkanaście punktów, przy czym wyróżniały się tu: motoryzacja i sektor chemiczny. Co ciekawe – rynek związany z przemysłem spożywczym znalazł się na dalszej pozycji, co jednak bardziej należy wiązać z faktem połączenia statystyk dla dwóch grup produktów, a nie prognozowanym spadkiem popytu z jego strony. Na rozwój branży jako całości w średnim okresie będzie zaś miała wpływ koniunktura w poszczególnych sektorach i generalnie sytuacja na rynku warunkująca również popyt na omawiane grupy produktów.