Kable dla automatyki – miniraport z rynku

Wśród producentów i dystrybutorów kabli wydzielić można, biorąc pod uwagę ich asortyment, dwie duże grupy firm – takie, które oferują standardowe przewody instalacyjne (np. sieciowe czy telekomunikacyjne), oraz producentów wyrobów specjalistycznych. Do tych drugich zaliczyć można m.in. dostawców przewodów wysokonapięciowych, silnoprądowych, dedykowanych do zastosowań w wysokich temperaturach i agresywnych środowiskach oraz innych aplikacjach specjalnych. W artykule skupiamy się na opisie ostatniej z grup dostawców oraz ich wyrobów – takich, które z punktu widzenia inżyniera-automatyka są najistotniejsze.

Rys.1 Główni odbiorcy kabli i przewodów przemysłowych według przedstawicieli zaprezentowanych fi rm (źródło: redakcyjne badanie rynku)

SPECJALISTYCZNE DLA PRZEMYSŁU

TABELA 1. Oferta polskich dostawców w zakresie kabli i przewodów przemysłowych

Dobrym przykładem asortymentu dopasowanego do szerokiej gamy zastosowań w automatyce przemysłowej jest oferta firmy Lapp Kabel. Znajdziemy w niej przewody sterownicze i zasilające w różnych wykonaniach – od standardowych, poprzez umieszczane w izolacji olejoodpornej, wersje w izolacji tefl onowej o dużej odporności na przemysłowe substancje chemiczne, do przewodów w izolacjach z gumy neoprenowej, które pracować mogą w otoczeniu ścieków czy nawet wody morskiej.

Przewody przystosowane mogą być też do pracy w podwyższonych temperaturach – w przypadku wersji w izolacją silikonową może być to 180°C, a w przypadku wersji specjalnych – nawet ponad 250°C.

Osobną grupę produktów stanowią przewody do zastosowań w maszynach, robotach, dźwigach, suwnicach i innych aplikacjach związanych z ruchem. W tego typu zastosowaniach żyły przewodów składają się zazwyczaj z dużo większej niż standardowo liczby drutów, natomiast sama izolacja cechuje się dużą elastycznością. Pozwala to na ich stosowanie w prowadnicach łańcuchowych czy do podłączania maszyn wykonujących ruchy w różnych osiach (tutaj popularną grupę przewodów stanowią spiralne wersje przewodów). Istnieją również rozwiązania specjalne do zastosowań w aplikacjach, gdzie przewód narażany może być na działanie sił skręcających wokół jego osi. 

Rys.2 Główne sektory rynku do których firmy przedstawione w zestawieniu dostarczają kable (źródło: redakcyjne badanie rynku)

TABELA 1.cd. Oferta polskich dostawców w zakresie kabli i przewodów przemysłowych

Naturalnie u dostawców kabli i przewodów, w tym w Lapp Kabel, znajdziemy przewody w izolacji z PVC i poliuretanu służące do transmisji danych dla różnorodnych sieci przemysłowej. Rozszerzeniem tego asortymentu są światłowody szklane i plastikowe, które stosowane są tam, gdzie koniecznej jest zapewnienie dużej przepustowości łączy oraz odporności na zaburzenia elektromagnetyczne.

Ofertę dostawców uzupełniają przewody z żyłami o różnych przekrojach, co pozwala za pomocą jednego przewodu realizować zasilanie oraz sterowanie urządzeniem czy transmisję danych. Głównymi przemysłowymi odbiorcami kabli są według firm biorących udział w zestawieniu klienci końcowi (zakłady przemysłowe), kolejnymi grupami o praktycznie równym udziale są integratorzy systemów, sektor OEM (producenci maszyn) oraz dystrybutorzy i hurtownie (wykres 1). 

Jeżeli zaś chodzi o ogół sektorów rynku, do których trafiają kable, oprócz zastosowań związanych z automatyką i przemysłem, firmy biorące udział w raporcie zazwyczaj oferują swoje wyroby klientom z branży telekomunikacyjnej i IT, motoryzacyjnej oraz energetyki i elektroniki (patrz wykres 2).

KTO DZIAŁA NA RYNKU?

Fot.1 Główne sektory rynku do których fi rmy przedstawione w zestawieniu dostarczają kable (źródło: redakcyjne badanie rynku)

O ile kable standardowe dostępne są w hurtowniach elektrotechnicznych, a nawet sklepach oferujących je odbiorcom detalicznym, dostawcy omawiani w raporcie są w dużej części ukierunkowani na oferowanie wyrobów do różnorodnych, ale specjalistycznych zastosowań. Oferta handlowa opiera się na dystrybucji bardzo wielu typów kabli, złożonych pod względem materiałów, odporności na narażenia mechaniczne i chemiczne, wysokie temperatury i inne.

Krajowi dostawcy kabli przemysłowych to relatywnie nieduża grupa firm o ugruntowanej pozycji rynkowej. Wyniki badania popularności producentów na naszym rynku, które przeprowadzone zostało wśród uczestników zestawienia, pokazuje, że najbardziej znane są tutaj cztery firmy – Tele-Fonika Kable, Technokabel, Helukabel oraz Lapp Kabel (patrz wykres 4).

Rys.5 Odpowiedź na pytanie zadane uczestnikom zestawienia – czy w produkcji kabli bazować można na odbiorcach z jednej branży? (źródło: redakcyjne badanie rynku)

Zestawienie to nie odzwierciedla wielkości sprzedaży lub udziału tych firm w rynku – jest ono tylko informacją o popularności danych marek w branży. Tele-Fonika Kable to jeden z największych producentów kabli w Europie i dostawca szeregu różnych produktów – przewodów miedzianych, aluminiowych, światłowodów i innych. Firma ma kilka zakładów produkcyjnych w Polsce i poza granicami kraju. Drugim z wymienionych dostawców jest mająca zakład produkcyjny koło Mławy firma Technokabel. 

Specjalizacją spółki są m.in. kable do automatyki, sterowania, sygnalizacji, transmisji danych, instalacji alarmowych, telekomunikacyjne oraz elektroenergetyczne. Od 2003 roku firma znajduje się w siedzibie w Warszawie, gdzie funkcjonuje również duży skład kabli. Firmą o szerokiej ofercie w zakresie kabli i przewodów jest Helukabel. Polski oddział tego niemieckiego producenta działa od prawie 10 lat, przy czym od kilku lat w siedzibie połączonej z magazynem. 

Rys.3 Najważniejsze dla klientów przemysłowych cechy kabli (źródło: redakcyjne badanie rynku)

Firma ma produkty dla wszystkich branż i zastosowań, przy czym specjalizuje się w kablach odpornych na czynniki chemiczne, atmosferyczne, działanie zwiększonych temperatur, promieniowanie oraz w produkcji kabli niepalnych. Firmą zorientowaną na przemysł jest także Lapp Kabel – oddział tego niemieckiego producenta funkcjonuje w Polsce również od 2000 roku. Firma dostarcza kable i przewody dla różnych obszarów inżynierii i dla wielu branż, przy czym część jej oferty opisano już w poprzednim rozdziale. 

Lapp Kabel oprócz przewodów dostarcza też akcesoria, złącza przemysłowe i prowadnice łańcuchowe. Wśród przedsiębiorstw oferujących specjalizowane przewody kierowane w stronę nowoczesnych zastosowań przemysłowych znaleźć można Eltron-Kabel – dostawcę przewodów do zastosowań specjalnych (ciepłownictwo górnictwo, automatyka). Innymi dostawcami są Zakłady Kablowe Bitner, które produkują kable i przewody energetyczne oraz sterownicze, a także firmy Madex i NKT Cables. 

Rys.4 Najpopularniejsi w Polsce producenci kabli przemysłowych (najpopularniejsze zdaniem dostawców marki kabli) – zestawienie nie odzwierciedla wielkości sprzedaży lub udziału tych fi rm w rynku, lecz jest informacją o popularności danych produktów (źródło: redakcyjne badanie rynku)

TABELA 2. Dane teleadresowe do firm

Na rynku działają też firmy produkujące (poza produktami standardowymi) kable do zastosowań specjalnych – np. Draka Kabely wytwarza wyroby dla farm wiatrowych, petrochemii i gazownictwa, natomiast Nexans oferuje produkty do zastosowań w samolotach czy silnikach. Kable w swojej ofercie mają naturalnie też dystrybutorzy – szeroką gamę produktów oferują m.in. ELFA Elektronika, Elhurt, Eltron oraz TME. 

Dostawcy przewodów oferują także systemy oznaczeń żył i przewodów, prowadnice oraz dławnice kablowe, węże i inny osprzęt. Znaleźć je można u wielu dostawców kabli, produkty takie to również jedna z domen takich dostawców jak Astat, warszawski Igus czy wrocławska firma Poltechnik. W Polsce istnieje również ważny dla rynku sektor związany z produkcją wiązek kablowych, przy czym obsługuje on głównie klientów z branży motoryzacyjnej, AGD, elektronicznej i wojsko. 

Pojedyncze zakłady znajdujące się w Polsce i zajmujące się wytwarzaniem wiązek kablowych zatrudniać mogą nawet kilka tysięcy osób, co sprawia, że jest to duży sektor rynku, aczkolwiek znajdujący się poza zakresem tematycznym bieżącego zestawienia. Na koniec warto zauważyć, że zdaniem przeważającej większości producentów i dystrybutorów kabli pojawiających się w artykule, w ich działalności nie jest możliwe bazowanie na obsłudze jednej branży – np. przemysłowej. Ani jeden z ankietowanych dostawców nie udzielił twierdzącej odpowiedzi na pytanie na pytanie o możliwość skupienia się w produkcji kabli na klientach z danego sektora, natomiast bardzo nieliczni uznali to za możliwe pod warunkiem produkcji na eksport (patrz wykres 5).

Zbigniew Piątek