Przestrzeń dla wzrostu wydajności
| TechnikaPN-EN 61439 to nowa norma, która od listopada zmieniła wymagania dotyczące budowy urządzeń rozdziału mocy. Większy nacisk kładzie się w szczególności na współdziałanie poszczególnych komponentów rozdzielni, czyli kwestie systemowe. To zaś stwarza przestrzeń dla wzrostu wydajności.
Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (IEC) z siedzibą w Genewie opracowuje normy i wytyczne, które są przyjmowane przez kraje członkowskie Światowej Organizacji Handlu. To właśnie IEC w 2011 roku zmieniła istniejące normy dla rozdzielnic i sterownic niskonapięciowych w celu zlikwidowania ich słabych punktów. W 2012 roku pojawił się wynik tych prac w postaci polskiej i europejskiej normy PN-EN 61439 (część 1 i część 2). Z kolei starsze wydanie tej normy oraz poprzednia norma PN-EN 60439-1 przestały obowiązywać 1 listopada 2014.
Nowa norma ma duży wpływ na technologie rozdziału energii elektrycznej i urządzenia sterownicze w przemyśle, na budowach i w instalacjach domowych. Rittal dopasował swoje produkty i rozwiązania do wymagań tej normy oraz opracował narzędzia pozwalające na ich spełnienie w projektowaniu, konstruowaniu i tworzeniu dokumentacji. "Chętnie przekazujemy tę wiedzę naszym klientom", mówi Bartosz Kaźmierczyk, menadżer produktu Rittal Polska i ekspert w zakresie rozwiązań do rozdziału mocy.
Ilustracja tytułowa: Ri4Power zgodny z nową normą - rozdzielnica niskiego napięcia wspierająca firmy w tworzeniu niezbędnej dokumentacji |
RITTAL WSPIERA WDROŻENIA
Norma wymaga, aby producenci pierwotni, producenci zestawów oraz użytkownicy byli odpowiedzialni za określone zadania. W idealnym przypadku współpracują ze sobą, szczególnie w kwestii najbardziej wrażliwych zagadnień, jak wytrzymałość zwarciowa, ochrona przed porażeniem elektrycznym, rodzaje zabudowy i komfort obsługi. Ścisła współpraca z klientami jest dla Rittala oczywistością, a firma oferuje kompleksowe usługi i pełne wsparcie.
Główna zmiana i nowość polega na tym, że norma wymaga weryfikacji konstrukcji zamiast pełnego badania typu rozdzielnic i sterownic (TTA), częściowego badania typu rozdzielnic i sterownic (PTTA) oraz raportów z badania. "Często pojęcia te były przez klientów błędnie interpretowane", wyjaśnia Bartosz Kaźmierczyk.
Obecnie weryfikacja konstrukcji składa się z 13 szczegółowych punktów (etapów weryfikacji). Niektóre potwierdzają współdziałanie różnych komponentów rozdzielni - na przykład w weryfikacji wytrzymałości zwarciowej badaniu jest poddawany system przewodów ochronnych w rozdzielni. Test dla samej szyny przewodu ochronnego nie jest wystarczający - musi on być przeprowadzony w systemie szaf, gdyż w przypadku zwarcia wpływ pól magnetycznych jest duży i może prowadzić do uszkodzenia całej konstrukcji. To jednak dopiero można stwierdzić na podstawie badania. Weryfikacja wytrzymałości zwarciowej może być przeprowadzona tylko przez zastosowanie systemowych produktów rozdziału mocy Rittal w ramach szafy sterowniczej.
Urządzenia systemu modułowego, jak Rittal Ri4Power, posiadają świadectwo weryfikacji konstrukcji. Niemniej jednak wiele rozdzielnic i systemów sterowania maszyn jest projektowanych indywidualnie. Nawet w takim przypadku można łatwo spełnić niektóre wymagania, stosując technologię systemową Rittal.
Zgodnie z PN-EN 61439 obwody elektryczne nie są już opisywane tylko w oparciu o to, jakie są parametry znamionowe urządzeń. Istotną rolę odgrywają również specyficzne warunki zabudowy danej rozdzielnicy. Jest to znacząca różnica, ponieważ "mogą pojawić się takie czynniki, które negatywnie wpływają na działanie urządzeń", mówi specjalista firmy Rittal.
Zwłaszcza test granicznych przyrostów temperatury rozdzielni niskiego napięcia musi być zgodny z nową normą - a jest on znacznie dokładniejszy. Celem jest, aby użytkowane zgodnie z przeznaczeniem urządzenia nie stawały się zbyt gorące. "Ten test jest chyba najtrudniejszy, jeżeli ma być przeprowadzany bez dodatkowej pomocy", mówi Kaźmierczyk.
Jednak pomoc jest - jest nim sprawdzony system modułowy Rittal Ri4Power, który może oszczędzić dodatkowych testów. Kto chciałby postawić na proste kalkulacje zamiast na skomplikowane badania, powinien już na etapie planowania przestrzegać kilku zasad. Cennym wsparciem jest tutaj oprogramowanie Rittal Power Engineering. Również obliczanie przyrostu temperatury w aplikacjach z prądem zestawu do 1600 A staje się łatwiejsze, gdy użyje się programu Rittal RiTherm. Sugeruje on nawet odpowiednie urządzenia do chłodzenia szaf sterowniczych.
Jeżeli chodzi o rozdzielnice o prądach zestawu większych niż 1600 A, twórcy normy nie zadowolili się samymi obliczeniami. Zamiast tego poszczególne środki robocze muszą być poddane różnym testom obciążeniowym. "Dla łatwiejszego określenia ich wyników Rittal opracował zautomatyzowany formularz, który jest dostępny na naszej stronie internetowej", wyjaśnia Bartosz Kaźmierczyk.
Nawet jeżeli powyższy opis brzmi dość skomplikowanie, to faktem jest, że dobrze zgrane komponenty zmniejszają koszty tworzenia dokumentacji. "Droga tak czy inaczej zmierza ku standaryzacji", uważa Bartosz Kaźmierczyk. "Obniża ona liczbę błędów i pomaga nam w dalszej automatyzacji procesów produkcji. Tak rośnie konkurencyjność, a o to przecież chodzi".
WSZYSTKIE TYPY BUDOWY Z JEDNEJ KONSTRUKCJI MODUŁOWEJ
Weryfikacje konstrukcji i rutynowe kontrole, testy granicznych przyrostów temperatury - nowa norma PN-EN 61439 zobowiązuje konstruktorów rozdzielnic do prowadzenia ich szczegółowej dokumentacji (wymóg ten obowiązuje od 1 listopada 2014 roku). Wiele świadectw weryfikacji konstrukcji dla nowego systemu szyn zbiorczych 185 mm jest już dostępnych. Uwzględniają one także kombinacje szaf sterowniczych i komponentów rozdziału mocy.
Ponadto w nowej normie większą rolę odgrywają warunki montażowe aparatury rozdzielczej i sterowniczej - należy o tym pamiętać na przykład przy doborze klimatyzacji obudów. Oprogramowanie do projektowania Power Engineering pomaga zarówno w projektowaniu i konfigurowaniu rozdzielni, jak i w tworzeniu dokumentacji. Jednym kliknięciem można sporządzić odpowiednie świadectwa i potrzebne raporty z badań. Dodatkowo w programie są zawarte listy kontrolne. Dzięki nim użytkownik może sprawdzić, czy spełnione zostały wszystkie wymogi odnośnie do projektowania i wykonania rozdzielni zgodnie z normą.
Rittal
www.rittal.pl