Wskaźnik lokalny do pomiaru poziomu - jak działa i który należy wybrać?

| Technika

Wskazanie poziomu lokalnego jest bardzo istotnym pomiarem, który pozwala potwierdzić wysokość poziomu cieczy. Służące do tego celu wskaźniki mogą być używane do lokalnego kontrolowania poziomu cieczy lub stosowane jako pomiar redundantny w parze ze zdalnymi systemami pomiarowymi. Wykorzystywane są praktycznie we wszystkich gałęziach przemysłu i znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie nie ma stałego dostępu do energii elektrycznej. Jak działają poziomowskazy oraz który należy wybrać?

Wskaźnik lokalny do pomiaru poziomu - jak działa i który należy wybrać?

Wskaźnik lokalny pomiaru poziomu – co to jest?

Wskaźnik lokalny do pomiaru poziomu to urządzenie służące do pomiaru poziomu płynów w różnych zastosowaniach przemysłowych (ang. Level Indicator, LI). Najczęściej przeznaczony jest do określenia poziomu cieczy m.in. w:

  • zbiornikach magazynowych,
  • zbiornikach ciśnieniowych,
  • separatorach wody/oleju,
  • kotłach parowych,
  • walczakach.

Płyny są wykorzystywane w niemal wszystkich gałęziach przemysłu, dlatego bez odpowiednich urządzeń trudno byłoby określić ilość oraz poziom przechowywanego czy używanego płynu.

Wskaźniki lokalne do pomiaru poziomu cieczy są niezbędne w sytuacjach, gdy charakter wykorzystywanego płynu jest niebezpieczny dla otoczenia lub sposób jego przechowywania uniemożliwia ręczne określenie poziomu.

Rodzaje wskaźników lokalnych pomiaru poziomu

Warto wiedzieć, że w zależności od aplikacji należy wybrać odpowiedni typ wskaźnika pomiaru poziomu.

Wskaźnik poziomu może składać się z metalowego korpusu, w którym znajduje się komora wewnętrzna oraz szkło wodowskazowe (typu szklanego), lub z zamkniętej komory pomiarowej ze wskaźnikiem biało-czerwonym (typu magnetycznego).

Powszechnie stosowane są trzy rodzaje wskaźników poziomu:

  • refleksyjny,
  • transparentny,
  • magnetyczny.

Poza głównymi rodzajami istnieją również takie wskaźniki poziomu, jak:

  • rurowe,
  • pływakowe i tablicowe,
  • wziernikowe typu okienkowego,
  • dwukolorowe,
  • nurnikowe.

Niektóre wskaźniki poziomu mają dodatkowe funkcje, takie jak wbudowany przetwornik z wyjściem analogowym i regulowane sygnalizatory alarmowe.

Poziomowskaz refleksyjny serii LIQUIDUS RF

Budowa

Wskaźnik ten składa się z nierdzewnego korpusu, który styka się z jednej strony z refleksyjnym szkłem wodowskazowym. Całość skręcana jest za pomocą śrub i nakrętek z pokrywą korpusu, która ma wyfrezowany otwór wziernikowy.

Poziomowskaz refleksyjny może być połączony ze zbiornikiem za pomocą przyłączy kołnierzowych, gwintowanych lub spawanych.

Zazwyczaj szklane poziomowskazy dostarczane są z zaworami odcinającymi z zabezpieczeniem przeciwwypływowym w przypadku pęknięcia szkła.

Zastosowania

Wskaźnik poziomu typu refleksyjnego może być stosowany w większości przypadków. Oferuje duże korzyści w zakresie niskiego kosztu początkowego, małych kosztów eksploatacji, łatwego odczytu poziomu.

Nie może być jednak montowany w niektórych przypadkach, np. gdy:

  • należy odczytać poziom separacji pomiędzy dwoma cieczami (interfejs-rozdział faz);
  • oprócz wskazania poziomu wymagana jest obserwacja koloru cieczy;
  • cieczą technologiczną jest para wodna pod wysokim ciśnieniem – ponieważ w tym przypadku szkło musi być chronione przed działaniem środków chemicznych z wody kotłowej za pomocą osłon z miki;
  • cieczą podstawową jest ciecz, która może wywołać korozję szkła (np. wysokotemperaturowe roztwory alkaliczne lub kwas fluorowodorowy).

Poziomowskaz transparentny serii LIQUIDUS ST

Budowa

Przyrząd ten składa się z nierdzewnego korpusu, który znajduje się pomiędzy dwoma gładkimi (transparentnymi), równoległymi do siebie szkłami wodowskazowymi.

Na każde szkło nałożona jest z jednej strony osłona z miki wraz z uszczelką, a z drugiej strony znajduje się specjalna podkładka. Całość skręcana jest za pomocą śrub i nakrętek z pokrywami korpusu, które mają wyfrezowane otwory wziernikowe.

Poziomowskaz transparentny może być połączony ze zbiornikiem za pomocą przyłączy kołnierzowych, gwintowanych lub spawanych.

Transparentne poziomowskazy dostarczane są również z zaworami odcinającymi z zabezpieczeniem przeciwwypływowym w przypadku pęknięcia szkła.

Pęknięcie szkła powoduje powstanie różnicy ciśnień, co skutkuje przesunięciem się kulki bezpieczeństwa w zaworze i osadzeniem jej na siedlisku, zapobiegając wypływowi czynnika.

Zastosowania

Poziomowskaz transparentny jest szczególnie polecany do zastosowań, w których szkło musi być chronione przed wpływem płynów korozyjnych i wysokich temperatur – a więc do takich działań, jak:

  • obserwacja rozdziału faz,
  • obserwacja koloru cieczy,
  • pomiar poziomu substancji żrących lub lepkich,
  • pomiar poziomu w kotłach parowych przy ciśnieniu powyżej 20 barów,
  • pomiar przy skrajnych zmianach temperatury.

Podkładki z miki w transparentnym wskaźniku poziomu

Podkładki mikowe to element ochronny szkła transparentnego przed korozyjnym działaniem gorących roztworów alkalicznych lub kwaśnych. Chroni i zwiększa żywotność szkła także w przypadku znajdowania się substancji w warunkach wysokich parametrów roboczych.

Osłony mikowe są również powszechnie wykorzystywane w wysokociśnieniowych poziomowskazach przeznaczonych do zastosowań w kotłach parowych – aby zapobiec matowieniu i erozji, która objawia się zmniejszaniem grubości szkła i obniżaniem jego wytrzymałości.

Poziomowskaz magnetyczny serii AQUARIUS

Magnetyczne wskaźniki poziomu (ang. Magnetic Level Indicators, MLI) zmieniły rynek wskazań lokalnych, oferując bezpieczną, niezawodną i dobrze widoczną alternatywę dla tradycyjnych szklanych poziomowskazów.

Wykorzystując kombinację zasad fizyki, wyporu wraz z magnetyzmem, poziomowskazy można dobrać tak, aby pasowały do praktycznie każdej aplikacji.

Poziomowskaz magnetyczny jest najczęściej używaną metodą do pomiaru poziomu cieczy. Wyróżnia go bardzo wysoka odporność na ekstremalne wartości ciśnienia i temperatury, a także na substancje chemiczne.

Budowa

Konstrukcję poziomowskazu magnetycznego tworzą:

  • pionowa komora złożona z rury o odpowiedniej średnicy i grubości, zawierająca pływak, który ma magnes umieszczony dokładnie na linii poziomu cieczy;
  • dwa poziome króćce (najczęściej stosowane) do podłączenia go do zbiornika zawierającego ciecz;
  • dwa zawory odcinające (zalecane, jednak nieobowiązkowe) – po jednym na każdym króćcu do odcięcia wskaźnika poziomu;
  • wskaźnik magnetyczny (zamontowany na komorze pomiarowej), w obudowie z materiału niemagnetycznego z przezroczystą przednią szybą, zawierający zestaw klapek z wbudowanymi magnesami (w dwóch różnych kolorach), które mogą obracać się wokół swojej osi poziomej.

Budowa magnetycznych wskaźników jest bardzo prosta i jednocześnie sprawia, że nie ma ryzyka wycieku.

 
Rys. 1. Budowa poziomowskazu magnetycznego

Poziomowskaz magnetyczny zapewnia bezpieczeństwo dla środowiska, pewną i bezawaryjną pracę nawet w aplikacji z agresywnym chemicznie i szkodliwym medium. Oferuje dokładny pomiar w strefie zagrożenia wybuchem a także optyczne wskazanie rozdziału faz dwóch cieczy o różnych gęstościach, np. woda/olej.

Magnetyczny miernik poziomu działa na podstawie trzech elementarnych praw fizyki:

  • prawa naczyń połączonych – określającego warunek równowagi cieczy w naczyniach połączonych;
  • prawa Archimedesa, zgodnie z którym na ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu zwrócona ku górze i równa ciężarowi wypartej cieczy;
  • zasady przyciągania między biegunami północnym i południowym dwóch magnesów stałych oraz zasady odpychania między takimi samymi biegunami.

Zastosowania

Magnetyczny wskaźnik pomiaru poziomu cieczy może być wykorzystywany w niemal każdej branży przemysłowej. Warto dodać, że jest on jednym z najczęściej stosowanych wskaźników, który szczególnie sprawdza się w przemyśle:

  • chemicznym,
  • petrochemicznym,
  • gazowniczym i wydobywczym,
  • energetycznym,
  • farmaceutycznym.

Zakres stosowania miernika magnetycznego jest bardzo szeroki. Wykorzystywany może być w sytuacjach, gdy ciecz jest:

  • wybuchowa lub łatwopalna;
  • pod wysokim ciśnieniem, w niskiej lub wysokiej temperaturze;
  • pod niskim ciśnieniem, w niskiej lub wysokiej temperaturze;
  • agresywna chemicznie;
  • szkodliwa dla zdrowia ludzkiego;
  • szkodliwa dla środowiska.

Ograniczenia

Magnetyczne poziomowskazy pomiaru poziomu cieczy nie są przystosowane dla cieczy, które są bardzo zanieczyszczone. Nie nadają się również do kontrolowania płynów o bardzo gęstej i lepkiej konsystencji. Także mała gęstość może być problemem – minimalna wymagana gęstość dla pływaka to 380 kg/m³.

Wskaźnik pomiaru magnetyczny a szklany – podstawowe różnice

Wskazanie poziomu lokalnego jest ważnym pomiarem i zapewnia niezawodny sposób określenia wysokości poziomu cieczy.

Może być używane do lokalnego kontrolowania poziomu cieczy, gdy zdalne systemy sterowania nie działają.

Zwykle w przemyśle stosowane są dwa rodzaje lokalnego wskazania: szklane i magnetyczne wskaźniki poziomu, a różnice między nimi przedstawiono w tabeli obok.

Wady i zalety poziomowskazów

Magnetyczny wskaźnik poziomu jest wykorzystywany w sytuacjach, gdzie szklany wskaźnik nie spełnia wymagań technicznych lub w zastosowaniach, w których używa się niebezpiecznych substancji, mogących wyciec i zagrażać bezpieczeństwu obsługi.

Główne wady szklanych wskaźników poziomu:

  • substancje toksyczne, wysokie ciśnienie lub ekstremalne temperatury mogą wywołać ryzyko niekontrolowanego wycieku substancji niebezpiecznej;
  • szkło bardzo szybko się odbarwia, przez co maleje widoczność;
  • płyny, które mają skłonność do powlekania powierzchni, mogą sprawić, że utworzy się nieprzezroczysta warstwa na szkle, uniemożliwiająca widoczność;
  • odczytanie powierzchni fazowej między dwoma cieczami może być trudne, w szczególności gdy są to substancje o podobnej barwie;
  • w celu stworzenia pełnego zakresu widzialnego konieczne jest użycie zazwyczaj wielu sekcji wzierników ze szkłem, które muszą być ułożone schodkowo.

Magnetyczne wskaźniki poziomu są znacznie bardziej popularne, przede wszystkim z powodu wielu zalet:

  • zapewniają większy poziom bezpieczeństwa oraz generują mniej miejsc potencjalnych nieszczelności;
  • nie wymagają częstej konserwacji;
  • są łatwe w instalacji początkowej i zapewniają możliwość doposażenia w przetwornik i sygnalizatory poziomu bez konieczności przerywania procesów;
  • gwarantują doskonałą widoczność z dużej odległości;
  • wykazują niski całkowity koszt eksploatacji;
  • zapewniają pełny zakres pomiarowy do 5,5 m bez konieczności stosowania kilku mniejszych poziomowskazów.

Wybór wskaźnika lokalnego: podsumowanie

Nie we wszystkich aplikacjach są preferowane magnetyczne wskaźniki poziomu ze względu na pośredni pomiar. Dlatego też szklane wskaźniki z bezpośrednim wskazaniem są wybierane np. do walczaków kotła w energetyce.

Przy podejmowaniu decyzji, którą metodę pomiaru zastosować, należy wziąć pod uwagę także długoterminowy koszt eksploatacji, a nie tylko początkowy koszt urządzenia.

Szklany wskaźnik poziomu zapewnia zazwyczaj niższy koszt początkowy (przy wykonaniu ze stali węglowej i niskich parametrach roboczych) niż magnetyczny. Jednak ten drugi ma bardzo wiele zalet, które można zaobserwować podczas początkowej instalacji, a także w normalnym użytkowaniu.

Liczne korzyści z zamontowania magnetycznego wskaźnika poziomu sprawiają, że koszt całkowity jest zdecydowanie niższy i daje więcej możliwości w przypadku stosowania dodatkowych czujników.

 

Kerto Automation
www.kerto-automation.pl
ul. Jana Kazimierza 29/40
01-248 Warszawa