Znaczniki RFID
Kluczowym trendem jest obecnie rozwój technologii znaczników bez układu scalonego (chipless). Mają one dzięki temu liczne zalety. Są: tańsze w produkcji, prostsze konstrukcyjnie, łatwiejsze do recyklingu, bardziej przyjazne środowisku dzięki wykorzystaniu materiałów biodegradowalnych oraz odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne. To czyni je idealnymi w zastosowaniach masowych, np. w znakowaniu produktów o niskiej wartości jednostkowej lub opakowań jednorazowych.
Na popularności zyskuje technologia RFID UHF, która zapewnia zasięg do 10 m i pozwala na jednoczesny odczyt nawet kilkuset tagów na sekundę, co znacząco zwiększa wydajność operacji magazynowych i w produkcji. Tak duża szybkość wynika z wykorzystania wysokich częstotliwości transmisji oraz zaawansowanych protokołów komunikacyjnych, które pozwalają odczytywać wiele znaczników równocześnie bez występowania kolizji sygnałów. Dzięki temu możliwe staje się szybkie skanowanie całych palet, półek czy wózków transportowych, co skraca czas inwentaryzacji nawet o kilkadziesiąt procent w porównaniu z tradycyjnymi metodami ręcznymi.
Przewiduje się również, że funkcja systemów RFID w przyszłości nie będzie ograniczona tylko do zarządzania zapasami i śledzenia obiektów, ale rozszerzy się o pomiar warunków środowiskowych. Zaawansowane znaczniki z wbudowanymi czujnikami będą rejestrować np. temperaturę, wilgotność, natężenie światła czy jakość powietrza i przesyłać te dane w czasie rzeczywistym. Takie rozwiązanie znajdzie zastosowanie w rolnictwie, w kontroli wilgotności gleby i temperatury upraw, w kontroli warunków przechowywania leków i w produkcji, w monitorowaniu warunków na liniach technologicznych.
Czytniki RFID
W przypadku czytników największy nacisk kładzie się na wydłużenie czasu pracy na baterii oraz wprowadzenie ładowania bezprzewodowego. W warunkach produkcyjnych i w magazynach, gdzie urządzenia te muszą działać nieprzerwanie przez długie godziny, kluczowe staje się wyposażenie ich w pojemne akumulatory oraz wdrożenie mechanizmów zarządzania energią. Dodatkowo możliwość automatycznego uzupełniania energii po odłożeniu na matę ładującą zapewnia ciągłość pracy oraz pozwala utrzymać dużą wydajność operacyjną. Użyteczność w różnych zastosowaniach zapewnia opcję wyboru między stacjonarnymi i przenośnymi czytnikami. Jeden z istotnych kierunków rozwoju wyznaczają również noszone skanery RFID, które umożliwiają obsługę tagów w trybie hands-free, np. w postaci opasek na nadgarstek albo czytników wbudowanych w rękawice. Kolejnym trendem jest modułowość, która umożliwia elastyczne konfigurowanie czytników w zależności od potrzeb danej branży albo procesu. W takim przypadku firmy mogą zainwestować w bazową jednostkę, a następnie rozszerzać jej funkcjonalność o dodatkowe moduły, np. zwiększające zasięg odczytu czy umożliwiające integrację z systemami ERP i aplikacjami mobilnymi. Pozwala to ograniczyć koszty wdrożenia i skalować rozwiązania w miarę rozwoju przedsiębiorstwa.
Kolejnym ważnym kierunkiem rozwoju RFID jest wdrożenie podejścia edge, które pozwala na przetwarzanie i analizę danych bezpośrednio na poziomie czytnika, bez konieczności przesyłania ich do chmury. Znacząco skraca to czas reakcji i odciąża infrastrukturę sieciową, umożliwiając podejmowanie decyzji w czasie rzeczywistym.
Bezpieczeństwo RFID
Rozwój czytników i znaczników RFID idzie w parze ze wzrostem standardów bezpieczeństwa. W nowoczesnych systemach identyfikacji korzysta się z zaawansowanych technik szyfrowania, które zabezpieczają transmisję danych przed nieautoryzowanym dostępem, oraz z technologii blockchain, zapewniającej niezmienny i możliwy do zweryfikowania zapis odczytów. Dzięki temu zapobiega się manipulacjom, fałszerstwom i kradzieżom informacji. Takie rozwiązania są szczególnie istotne w logistyce i produkcji, gdzie śledzenie produktów w czasie rzeczywistym wymaga zachowania poufności danych oraz zgodności z regulacjami. Integracja RFID z szyfrowaniem i blockchainem pozwala nie tylko chronić aktywa, ale też zwiększać zaufanie klientów i partnerów biznesowych, jednocześnie podnosząc poziom bezpieczeństwa operacyjnego w fabrykach i magazynach. Jednym z istotnych trendów w automatyzacji operacji logistycznych staje się też integracja systemów RFID z oprogramowaniem ERP.
Coraz większe znaczenie w rozwoju technologii RFID zyskuje też druk 3D. Dzięki niemu możliwe stają się: projektowanie i produkcja skanerów oraz znaczników o niestandardowych kształtach i wymiarach, dopasowanych do specyfiki danego zastosowania.
Monika Jaworowska