Sprzęt pomocniczy
Do tytułowej kategorii zalicza się również wszelkiego typu maty. Przykładem są te sygnalizujące obecność człowieka w strefie niebezpiecznej. Jest ona wykrywana dzięki czułości ich powierzchni roboczej na lokalny nacisk spowodowany wejściem na nią. Maty tego rodzaju są podłączane do systemu sterowania maszyną i na przykład za pośrednictwem przekaźnika bezpieczeństwa aktywują jej zatrzymanie bądź wyłączenie. Podkłady tego typu mają konstrukcję warstwową. Z zewnątrz przed wpływem otoczenia są zabezpieczane przed zalanie tworzywem sztucznym, zaś wewnętrzną warstwę stanowi czuły na nacisk element pomiarowy.
Składa się on typowo z przewodzących arkuszy oddzielonych rozmieszczonymi w odstępach nieprzewodzącymi i ściśliwymi separatorami. Pod wpływem ucisku te ostatnie ulegają spłaszczeniu, a wówczas przewodzące płyty stykają się. Zamyka to obwód i w efekcie zmienia się sygnał wyjściowy maty. Rozmiar maty bezpieczeństwa powinien być tak dobrany, by uniemożliwiała dostęp do niebezpiecznego urządzenia przed jego zatrzymaniem. Wytyczne w zakresie doboru ich wymiarów można znaleźć w normie ISO 13855 dotyczącej umiejscowienia wyposażenia ochronnego ze względu na prędkości zbliżania części ciała człowieka.
Aby zapobiec upadkom, powierzchnie na stanowiskach, na których występują sprzyjające temu warunki, zabezpiecza się matami antypoślizgowymi. Podkłady tego typu wyróżniają się otworami drenażowymi, którymi płyny odprowadzane są pod matę, dzięki czemu użytkownik na nich nie stoi.
Dodatkowo mają teksturowaną powierzchnię dla lepszej przyczepności. Modele mat różnią się też między sobą odpornością na dużą intensywność użytkowania i uciążliwe czynniki, jak oleje, smary, środki chemiczne, iskry, skrajnie wysokie i niskie temperatury.
Do tytułowej grupy należą również rozwiązania wentylacji miejscowej, w które wyposaża się stałe stanowiska spawalnicze. Jest ona realizowana na kilka sposobów. Przykładem są ramiona z elastycznym, ruchomym wyciągiem, które ustawia się bezpośrednio nad łukiem spawalniczym. Wybierając je, należy zwrócić uwagę na to, by zasięg ramienia był dopasowany do wielkości stanowiska. Oprócz ramion stacjonarnych dostępne są również te w wersji mobilnej. Takie często mają więcej niż jedno ramię ssące. Korzysta się również z wentylowanych stołów spawalniczych, uchwytów spawalniczych z odciągiem i przyłbic spawalniczych z nadmuchem.
Sprzęt BHP – przykłady produktów
Główne komponenty: mocowanie z rury stalowej, podpora regulująca osłonę zabezpieczającą, mikrowyłącznik bezpieczeństwa – obrót 180°, poziomy zacisk, ramię przegubowe z rury stalowej, przegub z tarczą cierną, zacisk z prasowanej stali, konstrukcja osłony z rury stalowej, osłona wykonana z wytrzymałego na olej i wstrząsoodpornego materiału. www.sklep.fatpol.pl 
Wysokość: ok. 12,7 mm. Ciężar: ok. 6,8 kg/m². Kolor czarny. Do mocno zaolejonych obszarów. Zapobiega zmęczeniu. www.kaiserkraft.pl 
Materiał: armatura mosiężna. Powłoka antykorozyjna: poliamid o grubości 250–300 μm, w kolorze jaskrawo–żółtym. Wlot wody: gwint zewnętrzny ISO 228 G1/ 2". Zawór: 1/2’’. Ciśnienie wlotowe wody: zalecane 2 bary / min. 1,5 bara / maks. 8 barów. Przepływ: regulowany, 22 l/min. Uruchamianie: ręczne przez naciśnięcie klapki. www.e-oczomyjki.pl 
Materiał misy oczomyjki: chemoodporne tworzywo PP, Materiał wylewki prysznica: chemoodporne tworzywo PP. Konstrukcja: złączki z mosiądzu, rury ze stali galwanizowanej. Wykończenie: malowanie proszkowo farbami epoksydowymi. Zasilanie: 1 ¼" GW. Spust: 1 ¼" GW. Ciśnienie wody zasilającej: min. 0,2 MPa, max. 0,5 MPa. Zalecana temperatura wody: min +15°C, max. +35°C. Minimalny wymagany przepływ: 6 l/min dla oczomyjki oraz 100 l/min dla prysznica/przy 0,2 MPa. Wydajność: 14 l/min dla oczomyjki oraz 120 l/min dla prysznica /±10% przy 0,3 MPa. Uruchamianie oczomyjki: dźwignia ręczna. Uruchamianie prysznica: dźwignia ręczna zakończona trójkątną rączką. Sposób montażu: do podłogi. www.oczomyjka.pl |
Sprzęt ratunkowy i ucieczkowy
Do tej kategorii zaliczane są urządzenia oraz sprzęty wykorzystywane w przypadku wystąpienia sytuacji zagrażającej zdrowiu i życiu personelu. Przykładem są komory ratunkowe i schronieniowe. Są to uszczelnione kontenery, w których utrzymywana jest atmosfera umożliwiająca bezpieczne oddychanie. Są użytkowane podczas przerw w pracy, ale przede wszystkim stanowią schronienie, jeśli w czasie ucieczki z miejsca niebezpiecznego zdarzenia poszkodowani potrzebują odpoczynku (nawet przez kilka godzin) albo jako komory ratunkowe, jeśli droga ewakuacyjna zostanie odcięta (nawet przez kilka dni). Typowe wyposażenie tego typu pomieszczeń to: zaopatrzenie (woda pitna, żywność), sprzęt do udzielania poszkodowanym pierwszej pomocy, miejsca do siedzenia, toaleta chemiczna, niezależne źródło zasilania, oświetlenie, kurtyna powietrzna, detektory gazów i sprzęt do regeneracji powietrza (pochłaniacze dwutlenku gazu, źródła tlenu, klimatyzacja).
Kolejnym przykładem są przemysłowe nadciśnieniowe aparaty oddechowe ze zintegrowaną maską pełnotwarzową oraz kaptury ucieczkowe. Korzysta się z nich wówczas, gdy pomieszczenie nagle wypełnia się dymem albo toksycznymi oparami i jest to najszybszy sposób na odizolowanie się od szkodliwych czynników. Są wyposażone w rozwiązania maksymalnie ułatwiające ich użytkowanie – przykładowo otwarcie aparatu automatycznie uruchamia dopływ powietrza (tlen płynie już w trakcie jego zakładania), a w kapturach po otwarciu opakowania natychmiast zwalnia się zatyczka filtropochłaniacza. Tego rodzaju sprzęty typowo zapewniają ochronę przez kilkanaście do nawet kilkudziesięciu minut, w czasie których pracownik może się ewakuować.
Przykładami z tej kategorii są również oczomyjki i prysznice ratunkowe. Pierwsze z nich służą do przemywania oczu i twarzy w razie ich wystawienia na działanie niebezpiecznych substancji albo ciepła. Ma to na celu wypłukiwanie z oczu i spłukiwanie z twarzy substancji szkodliwych i jak najszybsze ich rozcieńczenie, aby wyeliminować ich agresywne działanie, a w drugim przypadku – schłodzenie ciała. Zazwyczaj wyposażone są w głowice natryskowe rozbijające strumień wody na drobne kropelki, które spłuczą czynnik szkodliwy z oczu i twarzy i, by zapobiec uderzeniu strumienia wody w delikatną powierzchnię oka, także w aerator do jej napowietrzania. Z reguły są na stałe podłączone do instalacji wodociągowej. Uruchamiane są intuicyjnie, zwykle przez naciśnięcie dostępnej bezpośrednio przy misie myjki dźwigni ręcznej. Instaluje się je w niewielkiej odległości od stanowiska pracy w obszarze potencjalnie niebezpiecznym.
Prysznice bezpieczeństwa z kolei, dostarczając od razu duże ilości wody, służą do gaszenia płomieni lub spłukania ciała po kontakcie z substancjami toksycznymi i żrącymi. Instaluje się je, podobnie jak oczomyjki, w pobliżu miejsca, gdzie personel może mieć styczność z czynnikami szkodliwymi, tj. tam, gdzie istnieje niebezpieczeństwo zapalenia się ubrań na pracowniku i w miejscu magazynowania, wytwarzania i przeładunku chemikaliów, zwłaszcza pod ciśnieniem, w przypadku których wyciek nawet małej ilości może spowodować oblanie całego ciała.
Uniwersalnym rozwiązaniem jest natrysk w połączeniu z oczomyjką. Zaleta pryszniców tego typu jest kompaktowość – zajmują mniej miejsca niż zainstalowane oddzielne myjki do oczu i natryski ratunkowe. Jednocześnie, jeżeli jest taka potrzeba, z oczomyjki i natrysku można korzystać niezależnie.
