SYSTEMY Z MOŻLIWOŚCIĄ STEROWANIA WARUNKOWEGO

Do kolejnej grupy systemów automatyki domowej zalicza się systemy dające możliwość zaawansowanego sterowania warunkowego oraz komunikacji za pomocą sieci GSM lub Internetu. Ich programowanie odbywa się za pomocą komputera osobistego i specjalnego oprogramowania wspomagającego projektowanie i konfigurację, a czasami umożliwiającego także wizualizację pracy systemu.

Często występującym składnikiem tej klasy systemów jest dotykowy panel sterujący zapewniający dostęp do większości funkcji i parametrów konfiguracyjnych. Szeroka gama dostępnych czujników również zwiększa funkcjonalność tego typu rozwiązań. Dzięki segmentowej strukturze systemy tej kategorii mogą być stosowane w rozległych instalacjach, np. w biurowcach lub centrach handlowych.

TABELA 2. Porównanie parametrów omawianych systemów

1 – regulator temperatury 2 – regulacja włącz/wyłącz 3 – LCN ma panele przycisków pojemnościowych oraz jest kompatybilny z przyciskami KNX/EIB 4 – za pośrednictwem dodatkowej żyły D 5 – za pomocą zewnętrznego urządzenia firmy Domiq możliwa jest integracja z Satelem oraz sterowanie przez iPod Touch i iPhone 6 – P – reakcja na przekroczenie progu, Z – reakcja na zdarzenie zarejestrowane przez sensor, L – reakcja na spełnienie warunku logicznego 7 – możliwość podłączenia konwencjonalnych czujników binarnych/ analogowych 8 – oprogramowanie do: S – sterowania, K – konfiguracji, W – wizualizacji

Oprócz oszczędności związanych ze zmniejszeniem zużycia energii, instalacje tego typu znacznie podnoszą standard życia i komfort pracy. Dość charakterystycznym systemem, który należałoby zaliczyć do omawianej kategorii, jest LCN (Local Control Network). Obejmuje on 7 rodzajów uniwersalnych modułów logicznych, mogących pełnić rolę zarówno tzw. aktorów, czyli odbiorników sterujących, jak i sensorów.

Różnią się głównie liczbą wejść/wyjść i sposobem montażu (w puszce instalacyjnej lub na szynie DIN). Każdy moduł ma możliwość sterowania zarówno czasowego, jak i warunkowego, dzięki czemu nie ma potrzeby dokupywania zegarów czy bramek logicznych. Dzięki specjalnej karcie transpondera możliwe jest automatyczne otwieranie drzwi osobom uprawnionym do wejścia do danego pomieszczenia, natomiast moduł GSM umożliwia sterowanie i kontrolę systemu za pomocą wiadomości SMS.

Do modułów systemu LCN można podłączyć standardowe łączniki i czujniki, zarówno te zwracające wartość w postaci analogowej, jak i dwustanowe. Za pomocą odpowiednich adapterów można podłączyć do nich także przyciski zgodne ze standardem KNX/EIB. Dane w tym systemie są przesyłane za pomocą dodatkowej żyły przewodu sieciowego oraz żyły zerowej, tak więc konieczne jest wykonanie całej instalacji elektrycznej za pomocą przewodu minimum czterożyłowego.

Elementy składowe różnych systemów inteligentnych budynków Centrala HCM200 firmy Honeywell Uniwersalny moduł czujników do montażu podtynkowego w systemie LCN Odbiorniki sterujące Xcomfort LCN-KT8 – tablica sterownicza z 8 przyciskami i 8 diodami LED Czujnik wiatru Luxor 413 Przycisk poczwórny z regulatorem temperatury firmy Berker Pokojowy regulator temperatury firmy Gira Moduł Xcomfort Room-Manager

W sieci LCN można utworzyć maksymalnie 120 segmentów po 250 modułów każdy. Topologia sieci w ramach jednego segmentu jest dowolna, ale pomiędzy segmentami konieczne jest poprowadzenie magistrali liniowej. W celu połączenia znacznie oddalonych od siebie segmentów możliwe jest wykorzystanie światłowodów. Odległość między kolejnymi sprzęgami do światłowodów może wynosić nawet do 2km.

Ponadto można połączyć szeregowo do 5 z nich, co umożliwia tworzenie bardzo rozległych instalacji. Przykładem może być np. ogród zoologiczny w niemieckim mieście Halle, gdzie zastosowany został właśnie system LCN. Do oprogramowania potrzebny jest komputer klasy PC z zainstalowanym oprogramowaniem systemowym LCN oraz układ sprzęgający komputer z siecią LCN (moduł LCN-PK).

Warto jeszcze wspomnieć, że firma DOMIQ stworzyła dla LCN specjalny moduł, który umożliwia m.in. sterowanie przez iPod Touch, iPhone oraz monitoring z kamer IP. Kolejnym przykładem bezprzewodowego systemu tej klasy jest Xcomfort firmy Moeller. Zapewnia on funkcjonalność podobną do LCN, jednak ze względu na ograniczony zasięg fal radiowych nadaje się raczej do mniejszych instalacji.

Może pracować jako system rozproszony lub scentralizowany. W pierwszym przypadku możliwości systemu ograniczają się do sterowania aktorami podłączonymi do odbiorników, przez naklejane na ścianę bezprzewodowe przyciski. W wersji centralnej konieczne jest zastosowanie jednego z modułów centralnych: Room-Manager lub Home-Manager.

Pozwalają one na tworzenie zależności czasowych, warunków logicznych, zaprogramowanie scen świetlnych oraz symulację obecności. Dzięki bezprzewodowym modułom wejść binarnych i analogowych możliwe jest także zastosowanie tradycyjnych łączników i czujników. Dostępny jest też moduł GSM.

Ze względu na tłumienie sygnału radiowego przez ściany i inne przeszkody znajdujące się w budynkach, odległość pomiędzy modułami nie powinna przekraczać 30...50m, a w wolnej przestrzeni 100...150m. Dzięki zastosowaniu routingu, tzn. przesyłania sygnału z nadajnika do odbiornika za pośrednictwem innych modułów, nie ma konieczności zachowywania tej odległości względem jednostki centralnej, a jedynie względem najbliższego modułu, gdyż każdy odbiornik sterujący oprócz swoich funkcji pełni także rolę routera.

W przypadku gdy zaistnieje potrzeba przesłania sygnału na większą odległość, np. do altanki w ogrodzie, możliwe jest zastosowanie modułu routera. Podobnie jak w LCN programowanie systemu odbywa się za pośrednictwem komputera i modułu sprzęgającego PC z siecią Xcomfort.