Krajowi odbiorcy i dostawcy

Część 2: kamery i systemy wizyjne

Druga część raportu dotyczy urządzeń (i oprogramowania) umożliwiających akwizycję, przetwarzanie oraz analizę obrazów. Wykorzystuje się tutaj: czujniki wizyjne, kamery tradycyjne i inteligentne, komputery przemysłowe i inne urządzenia, a także wielokamerowe systemy o rozbudowanych funkcjach analizy obrazów. Ich zastosowaniem w przemyśle jest najczęściej…

Zapewnianie jakości

Jakość to w produkcji pojęcie bardzo szerokie. W odniesieniu do systemów wizyjnych związana jest m.in. z: kontrolą poprawności wytwarzania i montażu elementów, różnicowania wyrobów oraz napełnienia butelek, pojemników i opakowań. Do tego dochodzą inne zadania weryfikacji, porównywania i analizy produktów na różnych etapach procesów produkcyjnych.

Do ważnych grup zastosowań czujników i kamer zaliczają się również: kontrola kodów 1D, 2D i innych, odczytywanie i rozpoznawanie liter oraz etykiet, a także zliczanie i pomiary gabarytów. Coraz częściej dotyczy to również wykorzystania kamer w aplikacjach zrobotyzowanych. W efekcie rozwiązania wizyjne są dzisiaj wszechstronne i często spotykane w branży produkcyjnej.

Co zmienia się, jeżeli chodzi o rodzimy rynek? Można zaobserwować wzrosty wskazań w odniesieniu do kategorii "systemy zrobotyzowane" (rys. 6). Dotyczy to m.in. integracji systemów wizyjnych z robotami, dzięki czemu możliwe jest sprawdzanie i ocena położenia elementów przed ich pobieraniem, w trakcie montażu, przy odkładaniu lub przekładaniu, itd. Bieżący raport to trzecia edycja opracowania, gdy odsetek ten wyniósł około 80%. Wysoko notowane są również zastosowania w systemach pakujących – 60% kilka lat temu, zaś obecnie ponad 80%, niezmiennie ważne są: weryfikacja produktów oraz odczyt kodów. Ten ostatni w praktyce obejmuje zestaw technik umożliwiających odczytywanie oznaczeń wykonywanych różnymi metodami i na różnych materiałach.

Rys. 6

Jakie są wymogi klientów?

Analizując cechy systemów wizyjnych w kontekście zakupowym, można wskazać pięć kluczowych czynników istotnych dla rodzimych odbiorców. Na pierwszym miejscu listy znajduje się cena (80% wskazań – rys. 7), która dotyczy kosztów urządzeń i osprzętu, stworzenia aplikacji i jej wdrożenia. Drugim jest łatwość użycia i programowania. Użytkownicy szukają efektywnych, zaawansowanych, ale jednocześnie intuicyjnych rozwiązań wizyjnych, których funkcjonalność może być na późniejszych etapach również modyfikowana przez personel. Producenci, odpowiadając na to zapotrzebowanie, oferują czujniki z wbudowanymi funkcjami uczenia się oraz moduły programowe do zadań machine vision, które można integrować z większymi systemami. Wspólna platforma sprzętowo-programowa przyspiesza wdrożenie całego systemu. Taka kompleksowość jest też oczekiwana – jest to trzecie najczęstsze wskazanie. Ważne są oczywiście również: jakość urządzeń oraz ich możliwości, w szczególności obliczeniowe.

Rys. 7

Przy okazji powyższego wyliczenia warto dodać informację o kamerach inteligentnych, a więc łączących standardowe kamery z modułem przetwarzania obrazów i interfejsem komunikacyjnym. Tego typu urządzenia w ostatnich latach popularyzowały się, zaś obecnie stanowią podstawowe produkty wykorzystywane w branży (rys. 8). Wzrosła również popularność czujników wizyjnych, które są chętnie wybierane szczególnie wtedy, gdy odbiorcy poszukują ekonomicznych, a jednocześnie funkcjonalnych rozwiązań.

Rys. 8

Krajowi odbiorcy i dostawcy

Głównymi odbiorcami omawianych produktów są zakłady przemysłowe (rys. 9) oraz integratorzy systemów (niewielki wzrost w stosunku do poprzednich badań). Kolejna ważna grupa to producenci maszyn (sektor OEM). Podział ten jest w ostatniej dekadzie relatywnie stały.

Rys. 9

Jeżeli chodzi o dostawców, to branża skupia wiele firm specjalizujących się w dostarczaniu czujników, kamer i innych składników systemów wizyjnych. Część producentów, takich jak Keyence, Omron, Turck czy Panasonic, działa na naszym rynku bezpośrednio poprzez swoje oddziały krajowe. Oprócz nich mamy również licznych dystrybutorów, zarówno wyspecjalizowanych w technologii wizyjnej, jak i oferujących szeroką gamę produktów. Większość z nich doradza w zakresie doboru odpowiednich rozwiązań, a niektórzy pomagają również w ich wdrożeniu.

Rys. 10. Najpopularniejsze marki czujników i systemów wizyjnych - statystyka nie świadczy o udziałach firm w rynku

W bieżącym raporcie przedstawiono oferty około 20 firm dostarczających omawiane w tej części produkty. Wśród najbardziej rozpoznawalnych marek znajdują się niezmiennie Keyence i Cognex, które uzyskały znaczną przewagę głosów nad całą resztą stawki (rys. 10). Kolejne firmy o dużej rozpoznawalności to Sick, Omron, Balluff. Wyniki bazują na subiektywnych opiniach respondentów i nie należy ich traktować jako odzwierciedlenia udziałów firm w rynku czy wartości ich sprzedaży.

Raul Carlavilla, Jamie Steed

Omron

Czujniki zbliżeniowe i systemy wizyjne – kto jest ich odbiorcą? W jakich branżach są one stosowane?

Odbiorcami tytułowych czujników są głównie integratorzy, producenci maszyn oraz klienci końcowi. Produkty te znajdują zastosowanie w różnych branżach, takich jak spożywcza, automotive, farmaceutyka czy przemysł opakowaniowy. O ile czujniki zbliżeniowe są najczęściej stosowane do detekcji ruchu maszyn i sprawdzania poprawności procesów, o tyle aplikacje systemów wizyjnych obejmują m.in.: kontrolę jakości (przykładowo nadruków), pozycjonowanie, zastosowania pomiarowe i systemy zrobotyzowane.

Omawiane produkty są często stosowane w branżach, gdzie nawet najmniejszy błąd może przynieść katastrofalne skutki, a sama kontrola jakości jest niezwykle ważna. Szereg regulacji dotyczących produktu końcowego zmusza integratorów, producentów maszyn i klientów do zwracania szczególnej uwagi na poprawność procesów produkcyjnych.

Jakie cechy powinny mieć omawiane podzespoły? Jak wygląda ich kompletacja i sprzedaż?

W przypadku czujników zbliżeniowych ważne są m.in.: małe wymiary, możliwości komunikacji – np. z wykorzystaniem IO-Link, duże zasięgi pracy oraz odporność na różne warunki środowiskowe. Jeśli chodzi o systemy wizyjne, to popularne są tzw. kamery smart o kompaktowych rozmiarach, które łączą w sobie cechy czujnika z prostym systemem wizyjnym. Oczekuje się od nich wysokiej wydajności, dużej precyzji oraz dużej elastyczności w tworzeniu aplikacji wizyjnej.

Czujniki dostarczane są zarówno jako niezależne produkty, jak też jako elementy składowe większych kompletacji. Dla ich dostawcy dużym atutem jest szeroki asortyment – zupełnie czego innego będzie bowiem potrzebował wytwórca aut, a czego innego producent opakowań. Dlatego idealnym rozwiązaniem jest sprzedaż zarówno gotowych kompletacji, jak i oddzielnych produktów, tak aby integratorzy lub użytkownicy końcowi mogli dostosować je do własnych potrzeb. Dodatkowym plusem jest posiadanie rozwiązań niszowych. Jeśli chodzi o systemy wizyjne, to także można je nabyć jako oddzielne produkty lub jako część większego rozwiązania, na przykład w zestawie z robotem. W tym segmencie szeroki wybór nie jest tak krytyczny, pod warunkiem że oferowane rozwiązania dobrze spełniają swoje funkcje.

Jakie są nowości technologiczne?

Jeżeli chodzi o czujniki zbliżeniowe, to rynek jest raczej ustabilizowany, mało tu zmian rewolucyjnych – raczej ma miejsce doskonalenie znanych już rozwiązań. Popularyzuje się tu komunikacja typu IO-Link. W systemach wizyjnych nowości i nowych rozwiązań jest więcej, zaś rozwój jest dynamiczny. Do innowacji zaliczają się algorytmy AI, specjalistyczne systemy oświetleniowe oraz kamery na niestandardowe widmo świetlne (np. SWIR).