Cyfrowe strategie integratorów systemów
| Gospodarka Przemysł 4.0Na temat Industry 4.0 mówi się zazwyczaj w kontekście przedsiębiorstw produkcyjnych i realizowanych przez nie projektów wdrożeniowych łączących domeny automatyzacji oraz technologii informacyjnych. Cyfryzacja zmienia jednak też działalność integratorów systemów i, szerzej, dostawców wdrażających rozwiązania produkcyjne. Sądzę, że stanowi ona dla nich nie tylko tymczasową okazję biznesową, ale – o ile wpiszą Industry 4.0 do swojej strategii – także możliwość długofalowego rozwoju i zdobywania przewagi konkurencyjnej.
Digitalizacja ma dzisiaj istotny wpływ na gospodarkę i sprawia, że innowacyjne produkty oraz usługi zastępują te znane od lat. Przykładem jest transport taksówkowy i działalność firmy Uber, czy też biznes hotelowy i oferta Airbnb. Za zmianami stoją nie tylko nowe technologie, ale też zestaw czynników organizacyjnych oraz innowacyjnych modeli biznesu, które całościowo tworzą wartość dla klientów. Dotyczy to również przemysłu.
Część firm już zmodyfikowała swoje procesy produkcyjne, wprowadzając rozwiązania z obszaru zbierania danych i narzędzi cyfrowych, część ma plany z tym związane – np. w postaci "map drogowych". Niektóre przedsiębiorstwa przeszły transformację i czerpią z niej benefity finansowe. Zmiany dotyczą też integratorów systemów oraz innych oferentów rozwiązań produkcyjnych, przy czym wskazałbym tu trzy drogi, trzy możliwe strategie rozwoju tych podmiotów.
Punktem wyjścia jest zaoferowanie cyfrowych produktów, ewentualnie ich kombinacji wraz z wartością dodaną w postaci stworzenia systemu. Wymogiem odbiorców jest tu coraz częściej dostarczanie rozwiązań otwartych, łatwych w rozbudowie i zapewniających bezpieczną wymianę danych z systemami nadrzędnymi. Przykładem takiej działalności może być specjalizacja we wdrożeniach oprogramowania analitycznego, układów automatyki z rozbudowanymi możliwościami pozyskiwania danych oraz zdalnej kontroli czy też robotów mobilnych.
Pójściem o krok dalej jest skupienie się na oferowaniu rozwiązań (solution-centric), co dotyczy najczęściej integratorów specjalizujących się określonych aplikacjach lub tzw. rynkach pionowych. Podejście to ma głęboki sens w przypadku technologii takich, jak np. Digital Twin, które wymagają nie tylko zapewnienia inżynieringu, ale też dobrej znajomości sposobów działalności klientów. Dostawca staje się tu ekspertem, doradcą i przejmuje od firmy odpowiedzialność za projekt. W centrum jest rozwiązanie, którego spoiwem jest know-how integratora łączącego wiedzę produktową z technologiczną i procesową.
Najbardziej "zaawansowanym" i najciekawszym rodzajem działalności jest podejście holistyczne, skupione na wsparciu transformacji firmy (transformation-centric). Propozycja wartości dla klienta jest formułowana kompleksowo, zaś integrator wychodzi poza obszar techniczny, zapewniając też doradztwo biznesowe. W tym przypadku jego kompetencje inżynierskie i aplikacyjne są wymogiem bazowym, natomiast meritum całości stanowi ekspertyza sięgającą zagadnień organizacyjnych. Taka firma wspiera proces transformacji swojego klienta, szczególnie w przypadku zmian związanych z cyfryzacją.
Wychodzenie integratorów poza tradycyjne dla nich domeny działalności zapewnia wielorakie korzyści. Pozwala na rozwój długofalowych kontaktów z klientami, daje też możliwość zróżnicowania oferty w stosunku do konkurencji, co jest istotne szczególnie w kontekście powszechności podobnych do siebie produktów automatyki. Dodatkowo w czasach, gdy zakłady przemysłowe nie tylko borykają się z problemami kadrowymi, ale też szukają kompetencji niezbędnych do wdrażania rozwiązań z obszaru Industry 4.0, zaoferowanie im "pakietu" - a przynajmniej wpisanie jego stworzenia do własnej strategii rozwoju - może być strzałem w dziesiątkę.
Na koniec refleksja dotycząca rodzimego rynku. Dzisiaj wiele firm realizujących projekty skupia się ciągle na części techniczno-systemowej, ewentualnie specjalizuje w określonych sektorach. Jeżeli oferują one rozwiązania cyfrowe, to powodem jest albo zapotrzebowanie klientów, albo aktywność dostawców automatyki promujących takie innowacje. Istnieją też podmioty podchodzące do zmian kompleksowo, jak choćby integratorzy w branży motoryzacyjnej czy rodzimi dostawcy promujący całościowe podejście do przemian w duchu Industry 4.0. Sądzę, że ten sposób działalności jest nie do przecenienia w kontekście oczekiwanej transformacji cyfrowej krajowego przemysłu.
Zbigniew Piątek