Zrównoważony rozwój technologiczny
Jakie są trendy technologiczne w branży? Ze względu na fakt, że obejmuje ona wiele grup produktów i rynków końcowych, trudno wskazać tu konkretne – takie jak energooszczędność w przypadku napędów czy rozwój Ethernetu przemysłowego w domenie urządzeń komunikacyjnych. Respondenci pytani o zmiany w tym zakresie wskazywali m.in. miniaturyzację urządzeń i komponentów, zwiększanie zakresu temperatur pracy oraz ogólny rozwój elektroniki i innych aspektów technologicznych. Pojawiły się też kwestie komunikacyjne – zarówno zwiększanie możliwości pracy bezprzewodowej, jak też łączności z systemami nadrzędnymi.
Chociaż zmiany są widoczne, część respondentów naszych badań zauważa, że w omawianym zakresie branża rozwija się stosunkowo powoli. Według nich innowacje to często de facto modyfikacje i unowocześnianie już istniejących rozwiązań, zaś rynek jest ostrożny we wprowadzaniu gruntownych zmian. Jest to zrozumiałe, biorąc pod uwagę specyfikę i wymagania stawiane produktom przeznaczonych do pracy w strefach zagrożonych wybuchem.
Branża: koniunktura i wartość
Ostatnie lata nie przyniosły większych zmian koniunktury w branży. Pandemia, przypomnijmy na podstawie wyników badań sprzed dwóch lat, jedynie w pewnym stopniu wpłynęła na omawiany rynek. Według 40% uczestników tamtego badania sytuacja pozostawała stabilna, choć też część respondentów wskazała na problemy z dostawami, szczególnie w zakresie komponentów elektronicznych. Obecnie sytuacja na omawianym rynku jest pozytywna – ponad 90% respondentów oceniło ją jako dobrą lub bardzo dobrą (patrz rys. 8).
Tradycyjnie trudne było określenie wartości rynku, głównie ze względu na różnorodność oferowanych na nim produktów. Tworzą one szerokie spektrum urządzeń automatyki i sterowania, elektrycznych oraz elektrotechnicznych. Respondenci, zapytani o roczne obroty w branży dystrybucji produktów ATEX w Polsce, podawali tu kwoty od kilku milionów do ponad miliarda złotych (w tym w zależności od grupy, tj. I lub II). Takie wskazania w oczywisty sposób nie dają możliwości wyliczenia średniej czy jakiejkolwiek innej miary statystycznej.
Udało się natomiast uzyskać pojedyncze oszacowania wartości sprzedaży wybranych grup produktów. Takimi są przykładowo: tablety przemysłowe ATEX (2 mln zł rocznie), obudowy dla AKPiA (5 mln), sygnalizatory (50 mln). Dodajmy do tego wyniki z poprzednich raportów: bariery separacyjne sygnałów (kilkadziesiąt mln zł rocznie), przetworniki pomiarowe ATEX (10‒20 mln), przekaźniki (5 mln), silniki do pracy w strefach zagrożonych wybuchem (50 mln). Wartości te należy jednak traktować z dużą rezerwą, bowiem są to w istocie pojedyncze wskazania ankietowe.
Jak określane są wymagane poziomy zabezpieczeń?W celu zapewnienia bezpieczeństwa pracowników i infrastruktury, w miejscach możliwego występowania atmosfery wybuchowej stosuje się odpowiednie zabezpieczenia techniczne. Są one tak projektowane i produkowane, aby spełniać konkretne, ściśle określone wymogi. Jednocześnie urządzenia i inne produkty mają oznaczenia, które informują o ich specyfikacji i możliwościach funkcjonowania w określonych warunkach. Podstawowym narzędziem związanym z doborem jest określona w dyrektywie klasyfikacja miejsc pod względem zagrożenia występowania atmosfery wybuchowej. Wyróżnia się tu strefy: 0, 1 i 2 dla gazów i par oraz 20, 21 i 22 dla pyłów. Każda strefa oznacza różne poziomy zagrożenia, począwszy od miejsc, w których atmosfera wybuchowa jest obecna prawie stale (strefa 0 i 20), po miejsca, gdzie takie zagrożenie jest minimalne (strefa 2 i 22). W dalszej kolejności wskazać można dwie główne grupy urządzeń. Grupa I przeznaczona jest głównie do górnictwa, gdzie głównym zagrożeniem jest metan i pył węglowy. Grupa II to urządzenia do zastosowań w innych sektorach przemysłu, poza górnictwem. W ramach tych dwóch głównych grup urządzeń dokonuje się dalszej specyfikacji, oznaczanej kategoriami M1, M2 w grupie I oraz odpowiednimi kategoriami w grupie II. Kategorie te odnoszą się do poziomu bezpieczeństwa, jakie urządzenie zapewnia w sytuacji awaryjnej. 
|
