Przetworniki położenia i silniki krokowe

Prezentowany raport należy do serii publikacji pojawiających się regularnie na łamach APA. Opracowania poświęcone przetwornikom położenia i silnikom krokowym publikujemy typowo co dwa lata, trafiają one również do serwisu www.automatykaB2B.pl. Jako że w dotychczasowych raportach oraz w różnych artykułach technicznych omawialiśmy już budowę i zasady działania tytułowych komponentów, w bieżącym opracowaniu skupiamy się na przedstawieniu samego rynku, jego uczestników oraz trendów kształtujących branżę.

Skutki pandemii widoczne w łańcuchach dostaw

Rozpocznijmy od retrospekcji i spojrzenia na zmiany od czasu publikacji poprzedniego raportu. Miało to miejsce w połowie 2020 roku, a więc w początkowych miesiącach pandemii koronawirusa, gdy większość branż doświadczała problemów związanych z wstrzymywaniem oraz opóźnieniem inwestycji. Wydarzenia te wpływały pośrednio również na omawiane w raporcie sektory przemysłu, aczkolwiek był to raczej wpływ niewielki. Nawet jeżeli wiosną 2020 zmiany były negatywne, to zdaniem większości respondentów później zostały one zrekompensowane wzrostami przychodów w kolejnych okresach. "Początkowo występowały spadki, bo ludzie nie wiedzieli, czego się spodziewać. Ostatecznie jednak stawianie na automatyzację spowodowało tendencję wzrostową", "na początku pandemii wartość obrotów spadła, ale widzimy mocny trend wzrostowy" – komentowali ankietowani przez nas dostawcy. Obecnie oceny koniunktury na rynku są bardzo pozytywne, co w postaci statystyk dla całej dekady przedstawiamy na rysunku 1 (przetworniki położenia) i 2 (silniki krokowe).

Rys. 1. Zmiany ocen koniunktury w branży dystrybucji przetworników położenia

Rys. 2. Zmiany ocen koniunktury w branży dystrybucji silników skokowych

Tym, co z dzisiejszej perspektywy jest dla dostawców ważniejsze, są braki komponentów i surowców, które wpływają na podaż i dostępność oferowanych produktów. "Cały czas jest odczuwalny problem z dostępnością podzespołów elektronicznych, co rzutuje na terminy realizacji oraz ceny tych produktów. Wzrosty sprzedaży odnotowuje ta firma, która ma towar i może go szybko dostarczyć" – stwierdza jeden z respondentów. Na zagadnienia te, w tym tendencję do tworzenia magazynów części, zwracają również uwagę inni dostawcy. "Problemy z dostawami, wydłużony czas oczekiwania na produkty", "dostępność produktu ma kluczowe znaczenie, cena schodzi na drugi plan", "nadal brak komponentów" – to kolejne komentarze. Podobne problemy daje się odczuć na obydwu rynkach, przy czym w branży silników dochodzą problemy związane z dostępnością i cenami zakupu metali ziem rzadkich. Można sądzić, zarówno po komentarzach dostawców, jak też po opiniach różnorodnych dystrybutorów katalogowych zbieranych przez redakcję, że omawiana sytuacja potrwa przynajmniej do końca tego roku, a prawdopodobnie nawet dłużej.

Zastosowania przetworników i silników

Aplikacje omawianych w tym miesiącu podzespołów są różnorodne, aczkolwiek, co do zasady, większość z nich stosowana jest w maszynach, urządzeniach oraz różnego rodzaju systemach zautomatyzowanych. Statystykę z tym powiązaną przedstawiono na rysunku 3 i widać tu liczne podobieństwa w porównaniu z rezultatami analogicznych badań z poprzednich lat. Enkodery, rewolwery, inklinometry i inne przetworniki położenia używane są jako elementy pomiarowe służące do pomiarów kąta oraz odległości, liczby obrotów czy prędkości obrotowej. Z kolei silniki krokowe (skokowe) używane są tam, gdzie istnieje konieczność wykonywania precyzyjnych ruchów obrotowych lub liniowych.

Rys. 3. Najpopularniejsze zastosowania przetworników położenia i silników skokowych

Warto zauważyć, że o ile obszarami zastosowań przetworników położenia są przede wszystkim aplikacje profesjonalne (np. w windach, maszynach obróbczych, pakujących, robotach, itd.), o tyle zakres aplikacyjny silników często wykracza poza typowy przemysł. Podzespoły te wykorzystywane są m.in. w automatyce budynkowej, w elektronice konsumenckiej, urządzeniach biurowych, samochodach i wielu innych zastosowaniach.

Jeżeli chodzi o przyszłość i najbardziej perspektywiczne obszary rynku, dostawcy branżowi wskazywali tu przede wszystkim przemysł maszynowy i szeroko rozumianą automatykę. W dalszej kolejności pojawiały się m.in.: automatyka budynkowa, sektor wojskowy, przemysł spożywczy, zastosowania windowe oraz związane z motoryzacją, maszynami pakującymi i urządzeniami medycznymi. Odpowiednie zestawienie prezentujemy na rysunku 4.