Paletyzacja
Proces paletyzacji polega na umieszczeniu produktów na palecie, zazwyczaj w celu przekazania ich do wysyłki lub magazynu. Układa się je w stos, w taki sposób, aby jak największa ich liczba zajmowała jak najmniej miejsca, jednocześnie dbając o stabilność ładunku, by nie dopuścić do jego przesuwania się na palecie, jej przewrócenia ani zniszczenia poszczególnych paczek. Konieczność usprawnienia załadunku palet pojawiła się wraz z uruchomieniem pierwszych linii pakowania. Opracowano w tym celu półautomatyczne i w pełni zautomatyzowane systemy paletyzacji.
Przykładowo, w półautomacie paletyzacja przebiega następująco: najpierw paczki są przenoszone taśmociągiem na stanowisko, gdzie po dotarciu do ogranicznika układa się je jedna przy drugiej, tworząc rząd, np. czterech sztuk. Następnie paczki ustawione w linii operator przesuwa na podnośnik. Na nim, rząd po rzędzie, układana jest warstwa. Gdy jest już gotowa, paczki zostają ze wszystkich stron wyrównane przez prowadnice. W kolejnym kroku płyta podnośnika przesuwa się nad paletę, gdzie jest centrowana nad poprzednią warstwą paczek. Następnie stopniowo wysuwa się ją spod nich, a te, rząd po rzędzie, układają się na poprzedniej warstwie. Kiedy paleta jest pełna, paczki są ponownie wyrównywane i zabiera ją wózek widłowy.

Łukasz Maziarczyk
PIA-ZAP
W naszych aplikacjach wykorzystujemy roboty wieloosiowe o zwiększonym udźwigu i zasięgu, które łączą zadania manipulacyjne z logistyką wewnętrzną – np. paletyzację, foliowanie, znakowanie czy przekazywanie na zewnętrzne systemy transportowe. Jeśli chodzi o rozwój robotyzacji w przemyśle w perspektywie najbliższych 3–5 lat, to będzie on mocno ukierunkowany na dalszą elastyczność, dostępność i wygodę. Klienci oczekują rozwiązań gotowych do szybkich przezbrojeń, obsługi zróżnicowanych formatów opakowań i łatwej adaptacji do zmian produkcyjnych. Dostrzegamy wzrost znaczenia zaawansowanych systemów wizyjnych i sztucznej inteligencji, które pozwalają robotom/systemom na podejmowanie decyzji „w locie”, np. przy nieuporządkowanym ułożeniu produktów czy dynamicznej zmianie opakowań.
W obszarze wyzwań przy wdrażaniu zautomatyzowanych systemów pakowania i paletyzacji, najczęściej spotykamy się z trzema obszarami problemowymi. Po pierwsze, niejednorodność produktów i opakowań, która utrudnia standaryzację rozwiązań. Po drugie, ograniczona przestrzeń w halach produkcyjnych, która wymusza projektowanie kompaktowych i często niestandardowych układów linii. Po trzecie, w mniejszych firmach występuje niedobór kompetencji po stronie obsługi, co sprawia, że kluczowe staje się intuicyjne sterowanie i dobry system wsparcia technicznego po uruchomieniu. Klienci oczekują dziś nie tylko automatyzacji, ale rozwiązań „szytych na miarę”, przyjaznych w obsłudze, prostych w konserwacji i gotowych do dalszej integracji z systemami zarządzania produkcją z zachowaniem cyberbezpieczeństwa.
Aby zwiększyć przepustowość, w różny sposób usprawnia się tworzenie rzędów i warstw paczek, wykorzystując złożone systemy przenośników w pełni automatyzujące paletyzację. W zależności od konfiguracji systemu palety są obniżane z każdą uformowaną warstwą (układanie w dół) albo pozostają nieruchome, gdy podnoszone są warstwy paczek na podnośniku (układanie w górę). Półautomatyczne i automatyczne stanowiska paletyzacji dodatkowo wyposaża się w automatyczne foliarki. Owijają one w folię rzędy albo warstwy pakunków, co chroni je przed uszkodzeniem oraz stabilizuje ładunek palety.
W paletyzacji wykorzystywane są również roboty. Wyróżnia je większa elastyczność w zakresie zmiany typu obsługiwanych palet i wzorca układania paczek oraz szybkość. Są to głównie roboty trzech typów: kartezjańskie, SCARA oraz przegubowe. Pierwsze przeważnie nie sprawdzają się w paletyzacji z dużą przepustowością – maksymalnie typowo wynosi ona ok. dziesięciu paczek na minutę. Jest to skutkiem ograniczonej przestrzeni operacyjnej oraz elastyczności robotów kartezjańskich. W porównaniu z nimi roboty SCARA wyróżnia większa wydajność operacyjna, ale z drugiej strony ich udźwig nie przekracza 20 kg. Sprawdzają się za to w wielotorowych liniach pakowania. Najelastyczniejsze rozwiązanie stanowią roboty przegubowe. Wyróżnia je także duża szybkość i udźwig, dlatego są najczęściej używane w paletyzacji.

Monika Jaworowska