NAPĘDY LINIOWE W SPRZĘCIE CIĘŻKIM, MEDYCZNYM, ENERGETYCE
Tematy numerów APA w przyszłości
Z napędów liniowych korzysta się także w sprzęcie ciężkim różnego typu, na przykład maszynach budowlanych, drogowych, rolniczych i leśnych. Do tej kategorii zaliczane są ponadto urządzenia, których używa się przy wydobywaniu surowców energetycznych, ropy naftowej, gazu ziemnego, i minerałów ze złóż na dnie morskim. W tym zastosowaniu najczęściej używa się napędów hydraulicznych.
Zasoby te zazwyczaj znajdują się na bardzo dużych głębokościach, sięgających nawet kilku tysięcy metrów pod powierzchnią wody. Ponieważ wiele urządzeń wydobywczych pracuje nie tylko na statkach czy platformach, lecz jest opuszczanych na dno morskie, powinny one spełniać specjalne wymagania w związku z trudnymi warunkami, w jakich muszą tam funkcjonować.
Przede wszystkim powinny być odporne na duże ciśnienie, które pod wodą co 10 metrów wzrasta o 1 bar. Łatwo policzyć, że na głębokościach od 3 do 5 tys. metrów, na których w wielu rejonach świata znajdują się m.in. bogate złoża gazu ziemnego czy ropy naftowej, ciśnienie otoczenia sięga 300-500 barów.
W celu zniwelowania jego wpływu na newralgiczne elementy siłowników oraz zaworów hydraulicznych umieszcza się je w specjalnych komorach z kompensacją ciśnienia.
Kolejnym nieprzyjaznym czynnikiem jest zasolona woda morska. W celu ochrony przed nią stosuje się materiały odporne na korozję albo powłoki uniemożliwiające jej rozwój, którymi pokrywa się m.in. powierzchnię tłoczysk siłowników hydraulicznych.
Ponadto przed wnikaniem słonej wody zabezpiecza się wrażliwe podzespoły, na przykład uszczelnienia siłowników i elektrozawory, które chroni się w ten sposób przed zwarciem.
Napędy pneumatyczne są także częścią rozłączników napięcia w sieciach energetycznych. Liczną grupą zastosowań napędów liniowych jest oprócz tego sprzęt medyczny - korzysta się z nich na przykład w aparatach rentgenowskich, stołach chirurgicznych, fotelach dentystycznych i łóżkach szpitalnych. Siłowniki pneumatyczne poruszają ponadto stołami w aparatach do wykonywania badań metodą rezonansu magnetycznego.
Monika Jaworowska
