Organizacja stanowiska

Pracodawca musi też zorganizować bezpieczne i na tyle, na ile pozwala specyfika zadań, komfortowe, stanowisko pracy, stosując zasady ergonomii, przepisy BHP i zabezpieczenia. Ergonomia jest ważna na przykład w pracy siedzącej. Kluczowa sprawa to wybór krzesła pozwalającego na przyjęcie i wytrwanie w prawidłowej pozycji ciała. Warunkuje to zakres regulowania jego ustawienia, odpowiednio do rozmiaru pracowników i dostępnego miejsca. Właściwie dobrane ma także: oparcie podpierające plecy, nieśliskie obicie, stabilną podstawę, przednią krawędź siedziska zakrzywioną do dołu. Trzeba też zadbać o to, żeby pracownik nie musiał nadmiernie nadwyrężać szyi ani tułowia. Dlatego wszystko, czego używa w pracy (narzędzia, podzespoły), musi mieć w zasięgu wzroku, rąk i nóg, jeżeli używa pedałów.

Samo stanowisko, pomijając niebezpieczeństwa wynikające z samego zadania, też nie może stwarzać zagrożenia. Niebezpieczne są: nieuporządkowane kable, w które można się zaplątać, nierówności, o które można się potknąć, śliskie powierzchnie czy niezabezpieczone przedmioty, które mogą spaść na pracownika. Ryzyko wypadku zwiększa brak swobody poruszania się. Na stanowisku pracy nic nie może też dekoncentrować pracownika.

Jak zorganizować bezpieczne stanowisko spawania?

Wskazówki, jak zorganizować stanowisko pracy, można znaleźć w szczegółowych przepisach BHP. Przykład to rozporządzenie dot. spawania. Zaleca ono, by ściany i parawany kabiny spawalniczej były wykonane z materiału niepalnego, tłumiącego szkodliwe promieniowanie optyczne i miały wysokość min. 2 m, z zachowaniem szczeliny wentylacyjnej przy podłodze. Wysokość spawalni to min. 3,75 m. Na każde stanowisko muszą przypadać min. 2 m² wolnej powierzchni podłogi, bez urządzeń i sprzętu. Wymagany jest osprzęt do odłożenia albo zawieszenia ręcznych palników gazowych i naczynie z wodą do schładzania. Na stanowisku spawania łukowego elektrodami otulonymi konieczny jest pojemnik na resztki elektrod. Obiekty duże albo cięższe niż 25 kg wymagają urządzeń do transportu pionowego albo poziomego. Generalnie wyposażenie oraz obrabiane przedmioty należy rozmieszczać tak, aby można było szybko i bezpiecznie opuścić stanowisko spawania w razie potrzeby. Kolejny przykład to wytyczne rozporządzenia dot. BHP w cukrowniach i rafineriach cukru (patrz ramka).

Zabezpieczenia stanowisk pracy

Jeżeli chodzi o zabezpieczenia, przepisy BHP wymagają m.in., by elementy ruchome i inne części maszyn, z którymi zetknięcie jest groźne dla pracownika, były do wysokości co najmniej 2,5 m od podłogi osłonięte lub zaopatrzone w inne urządzenia ochronne, jeśli pozwala na to funkcjonalność urządzenia. Osłony muszą skutecznie bronić dostępu do strefy zagrożenia. Dlatego na przykład te wykonane z prętów czy siatek muszą być oddalone od maszyny o tyle, aby przez otwory w osłonie niemożliwe było dosięgnięcie elementów niebezpiecznych.

Zabezpieczenia muszą być tak skonstruowane, by ich otwarcie, wyłączenie bądź dezaktywacja w inny sposób powodowało jednoczesne wyłączenie maszyny albo zatrzymanie jej niebezpiecznych elementów. Dopuszczalna jest także sytuacja odwrotna, czyli brak możliwości usunięcia osłony, dopóki maszyna pracuje. Ponowne zamknięcie osłony nie może automatycznie uruchamiać urządzenia.