Temat miesiąca

Znakowanie podzespołów i materiałów, gotowych produktów przed ich wprowadzeniem do sprzedaży oraz różnych zasobów przedsiębiorstwa (narzędzi, maszyn) jest konieczne, by możliwe było sprawne zarządzanie ich przepływem, monitorowanie stanu magazynów, identyfikowanie partii, z której pochodzą, czy przekazanie informacji użytkownikowi. Oznaczenia na obudowach urządzeń i opakowaniach produktów powinny być przede wszystkim czytelne, dla ludzi lub maszyn, jeśli ich odczyt jest zautomatyzowany oraz trwałe. Od znakowarek wymaga się poza tym powtarzalności. Nie mogą też niszczyć obiektu znakowania. W artykule przedstawiamy przykłady metod, które spełniają te wymagania.

Rozwiązania cyfrowe zmieniają dzisiaj oblicze przemysłu, dostarczając narzędzi usprawniających produkcję, zwiększających jej wydajność i poprawiających bezpieczeństwo pracowników. Do takich zaliczane są cyfrowe bliźniaki (Digital Twins) oraz wirtualna i rozszerzona rzeczywistość (Virtual Reality, Augmented Reality). W artykule przedstawiamy je od strony realizacji oraz aplikacji, których przybywa wraz z wprowadzaniem w życie koncepcji Przemysłu 4.0.

Duża część zadań w produkcji żywności i napojów jest dzisiaj zautomatyzowana. Jest to wymuszone koniecznością dostosowania jej wydajności, opłacalności oraz jakości do rosnących wolumenów i licznych innych wymogów. Są one związane ze zwiększającą się konkurencją cenową, oczekiwaniami konsumentów, a także zaostrzaniem się przepisów sanitarnych. W artykule przykładowe rozwiązania automatyki, które pozwalają na sprostanie tym wyzwaniom.

Stworzenie bezpiecznego miejsca pracy i egzekwowanie przestrzegania zasad bezpieczeństwa to obowiązek pracodawcy – regulowany przepisami, których złamanie jest karalne. Chcący na bezpieczeństwie personelu oszczędzać muszą być też świadomi, że w dłuższej perspektywie się to nie opłaca, zwłaszcza wizerunkowo. Informacje o wypadkach i złych warunkach pracy są niedobrze odbierane przez kontrahentów, klientów i zniechęcają szukających zatrudnienia. W artykule przedstawiamy zagrożenia występujące w przemyśle i środki ochrony przed nimi, zasady BHP na różnych stanowiskach oraz nowe technologie, najbardziej perspektywiczne w tej dziedzinie.

Warunki w przemyśle są często nieprzyjazne dla wykorzystywanych tam urządzeń i komponentów, a w niektórych branżach, takich jak naftowa, górnicza czy chemiczna, mogą być wręcz destrukcyjne. Podobnie w zastosowaniach poza przemysłem urządzenia pokładowe, m.in. na statkach, w samolotach, pociągach, sprzęcie budowlanym, maszynach rolniczych, narażone są na niekorzystne czynniki z powodu specyfiki otoczenia, w którym pracują. Aby mogły działać niezawodnie i bezpiecznie, wymagają specjalnych rozwiązań konstrukcyjnych. W artykule przedstawiamy przegląd tych warunków oraz sposobów ograniczania ich negatywnego wpływu.

Pakowanie to ostatni etap procesu produkcyjnego. Od jego przebiegu w dużym stopniu zależy efekt końcowy – zarówno jakość produktu, jak i logistyka jego dostaw. Powinno ono być również realizowane na tyle elastycznie, by móc nadążać za potrzebami i oczekiwaniami klientów. Aby spełnić te wymagania, producenci prześcigają się, oferując maszyny i roboty pakujące w różnych wersjach i konfiguracjach. W artykule przedstawiamy ich przegląd wraz z omówieniem procesów pakowania w wybranych branżach.

Recykling to już od lat bardzo popularny temat, którego znaczenie dodatkowo rośnie wraz ze wzrostem ogólnej świadomości dotyczącej ekologii. Sprzyjają temu również technologie automatyki, które mają zastosowanie na wszystkich etapach zarządzania odpadami – od zbierania śmieci, aż po ich obróbkę. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom, których przykłady przedstawiamy w artykule, gospodarka odpadami przebiega dużo efektywniej, z mniejszymi kosztami i negatywnymi skutkami dla środowiska.

Zwiększając efektywność energetyczną, łatwiej jest godzić rozwój gospodarczy z koniecznością ograniczania zużycia energii w celu zapobiegania zmianom klimatu i poprawy bezpieczeństwa energetycznego. Według International Energy Agency (IEA) działania podjęte w latach 2000–2017 zapewniły globalne oszczędności energii wynoszące 12% w stosunku do poziomu bazowego, dodatkowo potencjał do dalszych zmian jest ogromny. IEA oszacowała, że sprawnością energetyczną zarządza się jedynie w przypadku około 1/3 wszystkich urządzeń i systemów elektrycznych. Jedną z najbardziej energochłonnych gałęzi gospodarki jest przemysł, co w szczególności dotyczy silników oraz napędów. W artykule przypominamy i aktualizujemy informacje na temat przepisów oraz norm ich dotyczących, rozszerzając opis o zalecenia dla układów napędowych w normie EN 50598 oraz zastępującej ją IEC 61800-9.

Softstarty oraz przemienniki częstotliwości stanowią elementy pośredniczące w podłączaniu silników elektrycznych do zasilania. Są to popularne i ważne komponenty układów napędowych – te pierwsze umożliwiają łagodny rozruch napędzanej maszyny, natomiast drugie – regulowanie prędkości obrotowej. W artykule przedstawiamy ich budowę oraz funkcjonalność podstawową oraz dodatkową. Omawiamy również zalety i ograniczenia tytułowych urządzeń oraz ich wybrane aplikacje.

Zapewnienie wysokiego poziomu higieny w produkcji jest w wielu gałęziach przemysłu koniecznością – i to nie tylko w okresie pandemii koronawirusa. Przykładami są branże: spożywcza, kosmetyczna i farmaceutyczna. W tej ostatniej, a szerzej – w przemyśle biotechnologicznym, podobnie jak m.in. w branży półprzewodnikowej, to jednak zwykle nie wystarczy, bowiem specyfika wyrobów wymusza zachowanie wysokiej czystości. Dlatego większość procesów musi być w tym przypadku przeprowadzana w specjalnych pomieszczeniach (cleanroomach), w których czystość powietrza i parametry środowiskowe są ściśle monitorowane i kontrolowane. W artykule przedstawiamy procedury i rozwiązania techniczne pozwalające sprostać tym wymogom.

Systemy automatyki, pomiarów, napędy oraz najnowsze technologie, jak Internet Rzeczy czy sztuczna inteligencja, które napędzają rozwój przemysłu, popularyzują się też poza nim. Dzięki temu maszyny i pojazdy specjalne, używane w budownictwie, górnictwie, transporcie czy usługach komunalnych, pod względem wyposażenia nie ustępują liniom produkcyjnym. Ostatnio na coraz większą skalę rozwiązania te przyjmują się też w rolnictwie. W artykule przedstawiamy przykłady tych pozaprzemysłowych zastosowań.

W obliczu grożącej światu katastrofy klimatycznej zwiększają się naciski na podejmowanie działań proekologicznych i wsparcie dla nich. Chodzi przede wszystkim o zmniejszanie emisji szkodliwych substancji do środowiska przez ograniczanie zużycia energii elektrycznej i oszczędzanie mediów użytkowych, zwłaszcza wody. Dotyczy to też przemysłu. W artykule przedstawiamy przykładowe sposoby na osiągnięcie w nim tych celów.