Taśmy woskowe i woskowo-żywicowe

NA CZYM POLEGA DRUK TERMOTRANSFEROWY?

Rys. 2. Do wykonania nadruku metodą termotransferową potrzebna jest głowica termiczna i specjalna taśma

Zasadniczo wyróżnić można następujące technologie druku: termiczne, atramentowe i laserowe. Drukarki ostatniego z wymienionych typów, głównie ze względu na nieopłacalność, rzadko są wykorzystywane do wykonywania etykiet i oznaczeń bezpośrednich na skalę przemysłową. W przypadku pierwszych wprowadza się z kolei podział na dwie metody: druk termotransferowy oraz termiczny bezpośredni.

Do wykonania nadruku metodą termotransferową potrzebna jest drukarka z głowicą termiczną i specjalna taśma. Zadaniem tej pierwszej jest nagrzanie taśmy w punktach tworzących symbol, co powoduje stopienie jej pokrycia i osadzenie zawartego w nim środka barwiącego w odpowiednich miejscach na zadrukowywanej powierzchni (rys. 2).

Na jakość i trwałość nadruków oraz szybkość i wydajność procesu drukowania mają wpływ przede wszystkim: konstrukcja drukarki, a szczególnie jej głowicy, oraz rodzaj taśmy termotransferowej. Dalej przedstawiamy zalety oraz ograniczenia najpopularniejszych typów tych urządzeń oraz ich materiałów eksploatacyjnych.

Drukowanie oznaczeń na przewodach i kablach

Na przewodach oraz kablach umieszczane są różne informacje. Są to m.in.: typ konstrukcji, skład materiałowy, parametry elektryczne i przeznaczenie. Oprócz tego nadrukowuje się na nie: numer seryjny, czas i miejsce produkcji (na przykład identyfikator linii produkcyjnej) i dane producenta (logo, dane adresowe), również w celach marketingowych. Im więcej informacji, tym - z powodu ograniczonej ilości miejsca - opis jest dłuższy, a czcionka mniejsza.

Prawidłowe (zgodne z wymogami dotyczącymi danej grupy produktów), czytelne oraz trwałe oznakowanie przewodów oraz kabli jest ważne z kilku powodów. Łatwa identyfikacja ułatwia wybór tych spełniających wymagania elektryczne i mechaniczne instalacji, której będą częścią. Oprócz tego opisy na izolacji wpływają na bezpieczeństwo i łatwość montażu, konserwacji oraz rozwiązywania problemów. Ponadto pozwalają potwierdzić autentyczność przewodów oraz kabli. Jest to bardzo przydatne, ponieważ korzystanie z podróbek może być niebezpieczne.

Od techniki wykonywania tych oznaczeń oczekuje się spełnienia licznych wymagań. Wśród nich są: zapewnienie czytelności bez względu na materiał podłoża, jego kolor, typ i rozmiar czcionki oraz elastyczność w zakresie rodzaju drukowanych symboli (logo, grafika, tekst). Kolejnym jest trwałość w różnych warunkach w zależności od przeznaczenia (odporność na ścieranie, wysokie temperatury, chemikalia). Ważne są także bezbłędność i dobra jakość druku - wybrakowane serie oznaczają spore straty, ponieważ materiały do produkcji przewodów i kabli są drogie.

Oprócz tego technika nanoszenia oznaczeń musi spełniać wymagania procesu produkcyjnego. W przypadku przewodów i kabli są to: odporność na trudne warunki panujące w pobliżu linii ich wytłaczania i szybkość znakowania odpowiadająca szybkości, z jaką pracuje linia produkcyjna. Procesy wytłaczania bowiem z reguły nie mogą być zatrzymywane bez kosztownych przestojów i odpadów.

Jedną z popularniejszych metod znakowania kabli i przewodów jest druk CJI. Przemawia za tym m.in: jego bezkontaktowość, dzięki której sprawdza się w nanoszeniu napisów na obiekty o nieregularnym kształcie, których na ten czas nie trzeba unieruchamiać, łatwość przestrajania i integracji z linią produkcyjną, duża szybkość drukowania, duża odległość głowicy od nadruku, szybkoschnące atramenty, możliwość odizolowania głowicy drukarki od uciążliwych warunków otoczenia, na przykład przez zintegrowane pompy powietrza, które doprowadzają powietrze bez zanieczyszczeń.

JAKĄ FUNKCJĘ PEŁNIĄ WARSTWY TAŚMY?

Rys. 3. Taśma termotransferowa ma strukturę warstwową

Taśma termotransferowa składa się przeważnie z kilku warstw - ich liczba i materiał wykonania mogą się różnić w zależności od producenta. Przykładowa realizacja została przedstawiona na rysunku 3. Taśma termotransferowa złożona jest w tym przypadku z czterech warstw, z których każda pełni inną funkcję.

Dolna zewnętrzna powłoka chroni wewnętrzne warstwy, a równocześnie zabezpiecza głowicę drukarki, zmniejszając tarcie, co wydłuża jej żywotność. Oprócz tego zapobiega gromadzeniu się ładunków elektrostatycznych oraz ułatwia przemieszczanie się taśmy wewnątrz drukarki. Kolejna warstwa z PET stanowi podłoże dla zewnętrznej powłoki i warstw wyższych. Jej zadaniem jest przenoszenie ciepła z głowicy termicznej na warstwę ze środkiem barwiącym.

Przedostatnia powłoka natomiast ułatwia uwalnianie tuszu z najwyższej warstwy taśmy. Materiał, którym ta ostatnia jest pokryta, determinuje wytrzymałość na czynniki zewnętrzne jej i gotowego nadruku, a zatem jednocześnie jego czytelność oraz wytrzymałość.

Ze względu na środek barwiący wyróżnia się kilka typów tych materiałów eksploatacyjnych do drukarek termotransferowych. Trzy najpowszechniej używane to taśmy: woskowe, woskowo-żywicowe oraz żywicowe.

TAŚMY WOSKOWE I WOSKOWO-ŻYWICOWE

Pierwsze spośród wymienionych są najtańsze, co decyduje o ich popularności. Poza tym nadruki z taśm woskowych charakteryzują się wytrzymałością na ścieranie, zdrapywanie oraz jakością wystarczającą w przypadku etykiet pocztowych, handlowych, logistycznych, użytkowanych w pomieszczeniach i krótkotrwale. Taśmy woskowe przeznaczone są do drukowania na papierze, powlekanym i niepowlekanym. Dzięki tego typu pokryciu mają niższą temperaturę topnienia. To pozwala ustawić niższą temperaturę pracy głowicy termicznej oraz znacząco przyspiesza proces drukowania. Oprócz tego nadruk jest jaśniejszy.

Taśmy woskowo-żywicowe są pod względem ceny rozwiązaniem pośrednim. Jeżeli chodzi o wytrzymałość na ścieranie i zarysowania oraz jakość nadruku, przewyższają taśmy woskowe. Sprawdzają się dzięki temu w zastosowaniach przemysłowych. Nadruki z taśm tego typu są również odporne na czynniki występujące na zewnątrz, jak zmiany temperatury, wilgoć oraz nasłonecznienie o umiarkowanym nasileniu. Taśmy woskowo-żywicowe przeznaczone są do drukowania na papierze i tworzywach sztucznych, w tym foliach.