OGRANICZENIA SOFTSTARTÓW

Zakres zastosowań układów łagodnego rozruchu jest ograniczony do napędów maszyn, w których nie jest wymagana zmiana prędkości obrotowej silnika. W wielu przypadkach zapotrzebowanie na wynik ich pracy nie jest jednak stałe. Reakcją na to może być regulowanie na przykład natężenia przepływu pompowanego medium za pomocą zaworów. Niestety, jest to podejście pogarszające sprawność energetyczną napędu (rys. 2). Alternatywą jest dostosowywanie parametrów pracy silnika do bieżących potrzeb.

Rys. 2 Do uzyskania 100% mocy hydraulicznej pompy w razie sterowania nią za pośrednictwem zaworu potrzeba 2,81 razy większej mocy wejściowej, a w przypadku skorzystania z przemiennika częstotliwości tylko 1,58 razy większej – straty są zmniejszone do jednej trzeciej (źródło: CEMEP)

W tym celu można skorzystać z przekładni mechanicznych. Efektywniejszym energetycznie rozwiązaniem jest jednak uzupełnienie napędu o przemiennik częstotliwości. Urządzenia te zmieniają częstotliwość i napięcie prądu przemiennego zasilającego silnik, co umożliwia regulowanie jego prędkości obrotowej i momentu obrotowego.

Układy łagodnego rozruchu – korzyści w praktyce

Przewaga softstartów jest zauważalna zwłaszcza w przypadku maszyn o dużym momencie inercji. Ich rozruch się z tego powodu wydłuża. Dlatego w razie ich bezpośredniego podłączenia do sieci zasilającej należy się liczyć z wystąpieniem w niej silnych zaburzeń. Do tej kategorii zaliczane są m.in. wentylatory promieniowe.

Z kolei w maszynach napędzanych za pośrednictwem pasów duży moment startowy powoduje ich ślizganie się. Problem ten może wystąpić w przypadku bezpośredniego zasilania m.in.: sprężarek, taśmociągów, wentylatorów promieniowych.

Podłączenie pomp do sieci zasilającej przez softstart zapobiega powstawaniu fal medium pod dużym ciśnieniem w czasie ich rozruchu, a szczególnie podczas zatrzymywania. Jeśli się to powtarza, skróceniu ulega żywotność pomp oraz rurociągów transportowych. Częste nagłe uderzenia medium wymagają zatem specjalnych rozwiązań i dodatkowego wyposażenia, zabezpieczającego instalację przed ich skutkami – przykładami są zbiorniki wyrównawcze oraz zawory ochronne.

Warto wspomnieć o specjalnych funkcjach układów łagodnego rozruchu. Przykładowe z nich to: zabezpieczenie podprądowe wykrywające m.in. zerwanie się pasów albo pracę pompy na sucho, zabezpieczenie przeciążeniowe reagujące na nadmierne obciążenie taśmociągu i wykrywanie na podstawie czasu rozruchu stanu zablokowania wentylatora albo sprężarki.