Trendy i innowacje w technologiach napędowych
W poprzednich edycjach raportów wskazywaliśmy następujące kluczowe nowości w obszarze napędów elektrycznych:
- Miniaturyzacja przemienników częstotliwości;
- Integracja w napędach dodatkowych podzespołów i modułów rozszerzających ich funkcjonalność;
- Zwiększanie możliwości sterowania (tryby działania, możliwości pracy z różnymi silnikami);
- Rozwój możliwości komunikacji sieciowej;
- Funkcje zintegrowanego bezpieczeństwa w standardzie.
W zakresie silników elektrycznych głównym trendem jest zwiększanie energooszczędności, a także miniaturyzacja, decentralizacja i integracja z falownikami.
Wiele z powyższych wskazań powtórzyło się również w tegorocznych odpowiedziach udzielonych przez respondentów. W odniesieniu do napędów elektrycznych wymieniali oni m.in. kwestie dotyczące miniaturyzacji i kompaktowości. Napędy stają się coraz mniejsze, ale przy zachowaniu parametrów pracy (w szczególności mocy). Wprowadzanie zintegrowa nych napędów oraz falowników do pracy z silnikami z magnesami trwałymi umożliwia osiąganie wyższej sprawności pracy. Łatwość integracji, wsparcie dla różnych typów silników oraz ulepszone możliwości konfiguracji – to kolejne z cech nowoczesnych napędów. Urządzenia te wyposażane są również w coraz bardziej zaawansowanie filtry EMC oraz wbudowane funkcje bezpieczeństwa, aczkolwiek trudno tu mówić o nowościach, a raczej o utrzymaniu dotychczasowych trendów.
Rozwój omawianych urządzeń obejmuje również kwestie komunikacyjne, w tym możliwości konfiguracji i wymiany danych przez sieci wysokiego poziomu – przede wszystkim ethernetowe. Wraz z ich popularyzacją do ważnych zagadnień awansują tematy zapewniania cyberbezpieczeństwa oraz przetwarzania danych. Nowoczesne urządzenia napędowe są w stanie przewidywać problemy i im zapobiegać, zanim jeszcze wystąpią, zaś tego typu możliwości predykcji są coraz częściej wykorzystywane przez odbiorców napędów.
Technologie silników rozwijają się równie dynamicznie. Wraz z tym, jak rosną oczekiwania w zakresie energooszczędności, tworzone są nowe oraz udoskonalane istniejące konstrukcje tych maszyn. Kluczowa jest wysoka sprawność, co wynika zarówno z rosnących kosztów energii elektrycznej, jak też jest odpowiedzią na globalne wyzwania środowiskowe. Producenci dążą do zwiększania wydajności oraz efektywnego sterowania silnikami, a także możliwości ich stosowania w różnych systemach napędowych. Do tego dochodzi monitoring (np. z wykorzystaniem zewnętrznych czujników drgań) i zdalna diagnostyka, które są ważne dla utrzymania ciągłości pracy oraz minimalizowania przestojów. W odpowiedziach pojawił się też cyfrowy bliźniak – technologia umożliwiająca symulację pracy silnika w środowisku wirtualnym.
Nieco gorsza sytuacja na rynkach
Regularnie publikowane w APA analizy branż napędów i silników elektrycznych pozwalają na śledzenie zmian sytuacji na tych rynkach oraz porównywanie ich dynamiki rozwojowej. Jednym z obszarów zainteresowania są tu oceny koniunktury (rys. 4). W ich przypadku, po bardzo dobrych wynikach na początku 2022 roku – być może odzwierciedlających odreagowanie po pandemii, obecnie mamy do czynienia z ocenami gorszymi. Wprawdzie nadal blisko 80% respondentów uznawało, że sytuacja na rynku jest dobra, ale też 23% w przypadku napędów i 21% w przypadku silników sklasyfikowało ją jako słabą. W obydwu kategoriach również zmniejszył się dwukrotnie odsetek osób uznających, że koniunktura jest bardzo dobra. Wyniki badania na temat trendów w branży, które zaprezentowano na rysunku 5, wskazują, że można liczyć na pozytywne zmiany lub utrzymanie się tej sytuacji. Mniej optymistyczni są przy tym dostawcy silników elektrycznych.
Jak wygląda sytuacja w kontekście oszacowań kwotowych? W 2020 roku oceny wartości rynku przemienników częstotliwości wahały się od kilkunastu milionów do miliarda złotych ze średnią w okolicach 300‒360 mln zł rocznie. W przypadku silników elektrycznych odpowiedzi były bardziej zróżnicowane, ze średnią oscylującą w obszarze 350‒440 mln zł. Wartości te były większe w porównaniu z danymi z 2018 roku. W badaniu z 2022 roku respondenci oszacowali wartość rynku napędów średnio na 330 do 400 mln zł, podczas gdy silników – 350 do 420 mln zł.
W bieżącym badaniu z drugiej połowy 2023 roku otrzymaliśmy niższe oszacowania. W przypadku napędów wskazania różniły się pomiędzy sobą znacząco i wynosiły od kilkudziesięciu do ponad 500 mln zł, zaś dla silników – podobnie, przy czym z górną granicą ponad miliarda złotych. Uśrednienia przynoszą tu odpowiednio wyniki po 300 i 320 mln złotych. Jest to nieco mniej niż w latach poprzednich, ale też próba badawcza była mniejsza, podobnie jak liczba udzielonych odpowiedzi. Stąd też przedstawiane liczby należy traktować jako wartości orientacyjne, a nie statystycznie wiarygodne.
Odbiorcy w Polsce
Nasze przemienniki częstotliwości oraz silniki, czyli całe zestawy serwonapędowe, stosowane są przez klientów w wielu branżach przemysłu, począwszy od branży produkcyjnej, przez branżę automotive, firmy związane z przemysłem drzewnym czy papierniczym, aż po branżę FMCG. Przemienniki częstotliwości i silniki wykorzystywane są w tych branżach do napędu wszelkiego rodzaju mechanizmów i osi, dzięki którym możliwa jest precyzyjna i bezproblemowa praca różnego rodzaju maszyn czy manipulatorów. Ze względu na szeroką gamę produktów z rodziny przemienników częstotliwości i silników, duży przekrój dostępnych mocy i wielkości, a także bardzo duże możliwości konfiguracji sprzętu pod własne potrzeby nasze urządzenia stosowane są zarówno w prostych maszynach, gdzie występuje tylko kilka osi, ale również w maszynach bardziej zaawansowanych z kilkunastoma, bądź kilkudziesięcioma osiami, gdzie potrzebne jest zastosowanie różnych konfiguracji podzespołów, które w bezproblemowy sposób będą w stanie ze sobą współpracować. Do naszych odbiorców zaliczyć można wszystkie wymienione grupy – integratorów, klientów OEM, czy ludzi zajmujących się utrzymaniem ruchu. Nasze podzespoły bardzo często wykorzystywane są przez integratorów, ze względu na bardzo dobrą współpracę produktów Bosch Rexroth z produktami innych dużych producentów, dzięki czemu integratorzy projektując i budując nowe linie produkcyjne są w stanie zastosować nasze podzespoły w zależności od różnych potrzeb i wymagań klienta. Zespoły serwonapędowe Bosch Rexroth stosowane są również przez producentów maszyn produkcyjnych czy manipulatorów, gdzie bardzo często całe sterowanie maszyny oparte jest na naszych podzespołach. O wyborze konkretnego rozwiązania decyduje przede wszystkim charakterystyka i zastosowanie maszyny. Na bazie dostarczonych przez klienta założonych parametrów pracy maszyny jesteśmy w stanie precyzyjnie dobrać odpowiednią wielkość i moc zarówno przemiennika częstotliwości, jak również silnika, tak aby dane rozwiązanie było optymalne pod względem wydajności i kosztów. |
