Kontrola jakości opakowań

Monitorować trzeba również jakość gotowych napojów. W tym przypadku na celowniku jest opakowanie. Sprawdza się je przede wszystkim pod kątem: poziomu napełnienia, przecieków, szczelności zamknięcia (patrz ramka) i obecności niebezpiecznych dla konsumentów cząstek zawieszonych w płynie.

Przykładem ostatnich są drobiny szklane. W razie połknięcia stanowią one poważne zagrożenie dla zdrowia. Wykrycie szklanych odłamków, które zanieczyściły napój na skutek pęknięcia, odprysku, odkruszenia się kawałka butelki lub słoika, na przykład pod wpływem wibracji przenośnika, uderzenia głowicy napełniającej w szyjkę butelki lub zbyt mocnego zakręcenia nakrętki, w szklanych opakowaniach jest jednak trudnym zadaniem. Dlatego wymaga skorzystania ze specjalistycznych systemów pomiarowych, zwykle w ramach inspekcji rentgenowskiej. Wykrywanie szkła w szkle nie jest łatwe z kilku powodów.

Podstawowym utrudnieniem jest to, że opakowanie i zanieczyszczenia są wykonane z tego samego materiału. Kolejnym problemem jest brak jednolitości wykonania butelek – z powodu specyfiki składu oraz procesu produkcji szkła, nawet dokładając największych starań i mimo że pozornie całkowita masa oraz kształt butelek są jednakowe, poszczególne egzemplarze mogą się różnić grubością ścianek i denka, nawet o kilkanaście procent.

Dlaczego jeszcze trudno wykryć szkło w szkle?

W szkle naturalnie powstają różnego typu skazy, jak pęcherzyki gazów, wtrącenia, plamy. Może też zawierać nieszkodliwe dla konsumentów wtopione zanieczyszczenia, na przykład drobiny metali, szkła innego gatunku, plastiku. Nie są one powtarzalne. Oprócz tego opakowania od różnych producentów, choć pozornie takie same, mogą się różnić składem chemicznym szkła i jego gęstością. To także wpływa na skuteczność inspekcji rentgenowskiej.

Zależy ona oprócz tego w ogromnym stopniu od kształtu opakowania – im wymyślniejszy, tym jest mniejsza. Kontrola RTG najefektywniejsza jest w przypadku okrągłych butelek, bez ostrych kantów, w których w butelkach kwadratowych i prostokątnych od środka mogą się zbierać niewykrywalne zabrudzenia. Także orientacja okrągłych butelek jest bez znaczenia.

Utrudnienie stanowią wszelkie tłoczenia. Trudności w interpretacji obrazu rentgenowskiego może również sprawić wieczko ze względu na zgrubienia szkła na gwincie i metalową lub wykonaną z tworzywa sztucznego zakrętkę. Nie bez znaczenia są właściwości płynu, przede wszystkim jego lepkość, od niej bowiem zależy to, na jakiej głębokości będą się utrzymywać zanieczyszczenia. Zazwyczaj w przypadku napojów opadają one na dno, ale jeśli te są półpłynne, mogą podczas nalewania unieść zabrudzenia z dna i ścianek opakowania wyżej. Wówczas wymagana jest inspekcja całego pojemnika, a nie tylko jego dolnej części.